________________
મંગળવાર તા૦ ૭-૭-૩૧
મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ પત્રિકા,
મેં દીક્ષા કેમ છોડી?”
પડી ગઈ ચાયું હતું . આ લેખ
રાખીએ છીએ. જ્યારે દીક્ષાને પ્રશ્ન ઉભો થયો અને તેને લગતું પ્રચારકાર્ય સુધારકે તરફથી હાથ ધરવામાં આવ્યું અને
સુધારકના લેખો અને ચર્ચાપત્રે અમારા અને બીજા પત્રમાં મીરતીલાલ અમૃતલાલનું દ્વમુખી પાત્ર, પ્રગટ થવા માંડયાં ત્યારે દીક્ષાના હીમાયતીઓ તરફથી એવી
ફરિયાદ ઉઠાવવામાં આવી કે, મુંબઈ સમાચાર” જુના વિચા
રવાળાઓના વિચારો ગુંગળાવી નાંખે છે કારણ કે તેઓના જૈન સમાજ અને મુંબઈ સમાચાર.”
લેખો પ્રગટ થતા નથી. તેવા ભાઈઓને અમારી ઓફીસમાં
બેલાવી મંગાવી અમોએ તેઓની ખાતરી કરી આપી કે, | મુંબઈ જૈન યુવક સંધ પત્રીકાના તા. ૨૫-૫-૩૧ ના તેઓની માન્યતા ભુલભરી છે. “મુંબઈ સમાચાર” કોઈપણ અંકમાં “મેં દીક્ષા કેમ છેડી?” એ મથાળા હેઠળ આજથી પક્ષનું વાત્ર નથી. અને કોઈ પણ વખતે કોઈપણ પક્ષનું ચાર માસની વાત ઉ૫૨ આચાર્ય શ્રી સાગરાનંદસૂરિજીના વાજીંત્ર થશે નહીં. થે.ડાજ વખતમાં ફરિયાદ ઉઠી કે, સુધારા હાથે દીક્ષા લેનાર એક જૈન યુવકની આત્મકથા “રતીલાલ” પક્ષના લેખ પ્રગટ થતા નથી. આ બંને પક્ષને ઇન્સાફ એવી સહી હેઠળ પ્રગટ થઈ હતી. તે વેળા આ મી. રતીલાલ આપવા માટે અમોએ પ્રયત્ન કર્યો છે. અમારી મુશ્કેલીઓ કોણ છે તે અમે જાણતા નહોતા. આ લેખમાં આ ભાઈએ અને સંજોગોનો બહારના આસામીઓને ખ્યાલ આવા મુશ્કેલ દીક્ષા કેમ છોડી તેને જન સમાજ સમક્ષ રજુ કરવાના છે. “મુંબઈ સમાચાર” જ એકલું જૈન કેમનું પત્ર હોય તે બહાના હેઠળ ખુલાસે જૈન સંધાડા અને ખાસ કરીને તે બંને પક્ષના સધળા લેખો પ્રગટ કરી શકે, પરંતુ મુંબઈ અમક સાધુઓ ઉપર ગંભીર આક્ષેપ મુકયા હતા. આ લેખ સમાચાર એક સાર્વજનિક વર્તમાનપત્ર છે અને તેને સઉથી ઉપર અમારૂં બીલકુલ ધ્યાન પણ ખેંચાયું હતું નહીં. જેમાં મુખ્ય હેતુ ખબરો પ્રગટ કરવાને છે. મુંબઈ સમાચાર'ના તાજેતરમાં બે પક્ષ પડી ગયા છે. એક પક્ષ દીક્ષા અને વાંચક હિંદુ, મુસલમાન, હરા, પારસી, વિગેરે અનેક બાળદીક્ષાની પણ હીમાયત કરે છે જ્યારે બીજો પક્ષ જે કેળ- કોમના લેકે છે અને તેઓ દરેકને લગતા સવાલોની ચર્ચાઓ વાયલા અને યુવક વર્ગને બને છે અને જે સુધારા વધારામાં તેને પ્રગટ કરવાની હોય છે. આ કારણને લીધે સધળા લેખોની આગળ વધે છે તે બાળદીક્ષા તેમજ અગ્ય દીક્ષાની જગ્યા કરવી મુશ્કેલ છે. દીક્ષાના સંબંધમાં અમે જણાવવાની વિરૂદ્ધ છે. આ બંને પક્ષ વચ્ચે લાંબા વખતથી ઝધડાએ ચાલે રજ લઈએ છીએ કે જૈન કેમનો એક જવલંત પ્રશ્રન હોઈને છે અને તેને લગતી ચર્ચા જૈન છાપાઓમાં અને બીજા અનેક તે વિષે એક યા અન્ય પક્ષના જે જે લેખ અમને મળે છે પત્રોમાં ચાલે છે. સ્વભાવીક રીતે મુંબઈ સમાચાર'માં તેમાંથી ભાષા અને વિચારની દષ્ટીએ જે લેખે યોગ્ય લાગ્યા આ સવાલને અંગે પુષ્કળ ચર્ચા ચાલી છે. અને “મુંબઈ છે તે અમારી સગવડતાએ નીયમસર પ્રગટ કરતા આવ્યા છીએ અને સમાચારે' પિતાના વિચારો અને પિતાની રાજનિતિ શું છે તે તેથી જે પક્ષ અમારી કાંઈ પણ અદેશ ધરાવતું હોય તેને અમે સ્પષ્ટ શબ્દોમાં જયારે પણ પ્રસંગ મળે છે ત્યારે જાહેર કરી ખાત્રી આપીએ છીએ કે તેઓના લેખેને હંમેશા સ્થાન છે. અમારા જૈન વાંચનારાઓ એ વીષે પુરતા વાકેફ છે પરંતુ આપવાને અમો અમારી ફરજ વિચારીશું. ઉપલા મીરતીલાલ જૈન યુવક સ ધ પત્રીકામાં લખેલા ત્રણ હવે અમે માત્ર રતીલાલની દીક્ષાની કર્મકહાણી ઉપર પત્રો અને તેઓએ “મુંબઈ સમાચાર”માં તા ૧૧ મી જુનના આવીશ, અંકમાં કરેલા ખુલાસાથી અને તે પછી અમારા ધારાના હિમાયતીઓ મેસસ કાંગા એન્ડ કંપનીના એક ભાગ્યા મી.
મી, રતીલાલને પહેલે પત્ર જૈન યુવક સંધ પત્રિકાના કાંગા જેઓ નેટરી પબ્લીક છે તેઓ સમક્ષ મી. રતીલાલે
તા. ૨૫ મી મેના અંકમાં પ્રગટ થયા પછી તેમની આખી કરેલા એકરારનામા ઉપરથી કેટલીક ગંભીર ગેર સમજુતી ઉપને
સહી સાથેને એક પત્ર અમદાવાદથી અમને મળે. આ પત્ર
ઉપર તેમની સહી નીચે મુજબ હતી-રતીલાલ અમૃતલાલ થઈ છે. આ બનાવ ઉપરથી તેમજ “મુંબઈ સમાચારમાં જે ચર્ચા અત્યાર સુધી ચાલી છે તે ઉપરથી એવી ગેરસમજુતી
સહી દ પિતે. આ સહી ખરી છે કે નહિ તેના સંબંધમાં
અમેએ તપાસ કરી અને અમને ખાત્રી આપવામાં આવી કે ફેલાવવામાં આવી છે કે : (૧) “મુંબઈ સમાચાર બાળદીક્ષાની પડખે છે અને (૨) બાળદીક્ષાના વિરોધીઓના લેખો અને
તે સહી ખરી છે અને તેમાં જણાવેલી વિગતો પણ ખરી છે. ચર્ચાપત્રને ઈન્સાફ મળતો નથી આ બંને આક્ષેપ માં કાંઈ
આ પત્રમાં એ આક્ષેપ કરવામાં આવ્યું હતું કે, તા. ૨૫ પણું વજુદ નથી. “મુંબઈ સમાચારે” આજ સુધીમાં કદી
મી મેની પત્રીકામાં તેમને જે પત્ર પ્રગટ થયેલ છે અને જેની પણું બાળદીક્ષાની હીમાયત કરી નથી એટલું જ નહીં પરંત હેઠળ માત્ર “રતીલાલ” એટલી જ સહી છે તે પત્ર તેઓએ બાળદીક્ષાની સખ્તમાં સખ્ત વિરૂધ્ધતા કરી છે અને તે વિષે લખ્યો નથી અને તેમાં જાહેર કરેલી વિગતમાં સત્ય નથી. છેલ્લાં બે વરસમાં જ્યારે જ્યારે અમારા અગ્રલેખ પ્રસીધ્ધ આ પત્ર અમારે “મુંબઈ સમાચારમાં તા. ૧૧ મી જનના થયા છે ત્યારે અમને જૈન સુધારકે તરફથી ધન્યવાદના પત્રો અંકમાં મુંબઈની આવૃત્તિમાં પ્રગટ થયે. તેના જવાબમાં મળ્યાં છે. બીજી અનેક બાબતોની માફક દીક્ષાના વિષયમાં “સફેદ ઠગના કાવત્રાનું બહાર આવેલું પિગળ” એવાં મોટાં પણ બંને પક્ષને ઈન્સાફ આપવા માટે અમે અમારા પત્રની મથાળા હેઠળ એજ મી. રતીલાલ અમ્રતલાલ ખેડાવાળાની કટાર ખુલ્લી રાખી છે અને જે વિરોધીઓને ઈન્સાફ આપવા આખી સહી સાથે તા. ૧૧-૬-૩૧ ને પત્ર પત્રિકામાં માટે તેઓના વિચારો અને તકરારે અપક્ષપાતપણે પ્રસિદ્ધ પ્રગટ થયે, જેમાં એવું જણાવવામાં આવ્યું હતું કે, “મુંબઈ કરવી એ જે ગુનાહ ભર્યું હોય તે અમે ગુનાહ કબુલ સમાચાર”માં તા. ૧૧ મીના અંકમાં તેમને જે લેખ છપાયે