________________
મુંબઈ જેન યુવક સંઘ પત્રિકા.
સેમવાર તા. ૧૭-૨-૩૦.
ખામી સૂચવે છે, અને પિતાને વિચાર ન સ્વીકારી શકે આપણુ દરેકના ઘર માંથી સર્વથા બહિષ્કાર કરીને અને તેઓ પર ગલીચ વાકપ્રહાર કરવો કે હાથ ઉપાડ એ પશુનું આપણુ લાગતાવળગતાઓ પર આપણું નૈતિક દબાણ ચલાલક્ષણ છે.
વીને શા માટે આપણે આ પ્રાથમિક સુધારા એક જ વર્ષમાં
ન કરી શકીએ ? હાર તરફથી હું પ્રારંભમાં જ ખાત્રી આપું છું કે મહાર અંગત અભિપ્રાય ગમે તે હશે છતાં ઠરાવ કરવાના સમાજ શું છે? પિતાની રક્ષા અને પ્રગતિની ગરજથી હમારા પ્રમાણિક પ્રયાસમાં મહારા અભિપ્રાયને ડખલગીરી પિતા જેવી ગરજવાળા બીજાઓને એકઠા મેળવી કરાયેલું કરવા નહીં જ દઉં', તે સાથે એ પણ એકરાર પ્રગટ સંગઠન. એનું સૂત્ર હોય, એક બીજા માટે લાગણી અને કરવાની હારી ફરજ છે કે કોઇપણ વ્યક્તિ કે વ્યકિતઓ- એક બીજાને સહાય. જે સમાજ જીવત' હશે તેમાં હું પછી તે સુધારક હૈ વા પુરાણ પ્રેમી હો, ગમે તે હા-સભાના અને “સહાય”ના ત હશે જ, જે સમાજમાં તે તત્વોની સર્વમાન્ય નિયમને ઇરાદાપૂર્વક ભંગ કરવા , કાશીષ ગેરહાજરી હશે ને માત્ર શિકાર ખેલવાનીજ વૃત્તિ ૨૪ કરશે તે તે વખતે તેવી થોડી વ્યકિતઓની ક્ષણુઝર ની કરતી હશે તે સમાજમાં કઈ સાચે પુરાણ પ્રેમી કે સાચા લાગણીએ તરફ નહિ પણ કોન્ફરન્સનાં ભુષણ તથા સુધારક રહી શકશે જ નહિ. એવા સમાજમાં જેઓ પોતાને સમાજના હિત તરફ વધુ ઝુકીશ. મને કંઈ પક્ષ તરફની પુરાણપ્રેમી તરીકે ઓળખાવતા હશે તેઓ મુડદાં હશે અને વાહવાહ જોઇતી નથી, કારણ કે જ્યાં એકપક્ષ તરફની વાહવાહ જેઓ પિતાને સુધારક તરીકે ઓળખાતા હરી તે એ ભાભકt છે ત્યાં બીજા પક્ષ તરફની નિંદા પણ સાથે જ છે. પ્રમુખ હશે. આટલું જેઓ બરાબર સમજી શકશે તેમાં તે સમાજમાં એ સમાજને “ હાસ’ છે, પણ દાસ છે તેથી જ સમાજનું હક અને સહાયનાં તો આમેજ કરવાનું કદાપી ચુ કરી નહિ. ધર જાળવવાની જોખમદારી ભૂલવી એને પાલવી શકે નહિ. તેઓ વગર વિલંબે સમસ્ત જેને વચ્ચે લગ્ન વ્યવહારમાં હું મારે નેકર હમારા મોટા પુત્ર તેમજ નાના પુત્ર “તેના અંતરાય૩૫ પ્રાંતભેદ અને જાતિભેદને તિલાંજક્તિ આપશે ભકિત કરતે હશે, પરતું જે એજ બે પુત્રોમાં એક લેકીને જીવવામાં અકદરતી આડખીન્ન કરનાર રિવાજોને હિમારા ઘરને આગ લગાડવાની કોશીષ કરતે જોવામાં આવશે
ગાડવાની કારીગ કરતા જોવામાં આવશે ન બુદ્દ કરશે, ખરી દાનતથી મહેનત કરી ઉદનિવાં કરવાનું તે તે વખતે તે નોકર હેના હામે હાથ જોડી પૂતળા મા પ્રયત્ન છતાં અસહ્ય લાચારીમાં આવી 'ડતા નજાતિભાઈઓ-૨ ઉમે રહેશે કે હેના હાથમાંથી જબરજસ્તીથી આગની સામગ્રી ગુપ્ત રીતે કેમ કરીને પગભર કરવામાં પોતાનું જ નૈરવ અને છીની લેશે ?
પિતાને જ આનંદ માનશે, કેળવણી પ્રચાર સ્ત્રી-પુરૂષ
અને વર્ગમાં અને દરેક પ્રાંતમાં ઉગથી કરવાની ધાજના ' હું માંગી લઉં છું કે, વીજબી કે ગેરવાજબી રીતે તે અને સાધન ઉભાં કરશે, અને વિધવા વર્ગ માંથી નર્સો, સ્ત્રી માનેલા નેતાની એકહથ્થુ સત્તા સમાજ પર ઠોકી બેસાડવાને શિક્ષકે, સ્ત્રી ડાકટ અને ઉપદેશક એ ઉપ૨ કરનારું પાઠ ગોખીને કેઈ આવ્યું હોય તે એ પાઠને મંડપની બહાર સુવ્યવસ્થિત ખાતું ખેલવાની પેરવી કરશે. આ કામે માં
ઝાટકી આવ્યા પછી જ પવિત્ર વીતરાગ દેવના મિશનરૂપ કઈ પ્રમાણિક જૈનને વિર.ધ ન હૈ • આ યજ્ઞમાં જોડાય.
દીક્ષા. કોમ આત્મબંધુએ ! આપણુને નેતાઓ અને સમાજ સેવંદાની- વીરપુત્ર ! હું હું મારી પાસે હv૨ મુદ્દા નિષ ધ કતાને તેમજ સીપાઈઓની બનેની જરૂર છે, ધણી મહાટી વાંચવા ખુશી નથી. હું ફકત બદલાયેલા દેશકાળનેવી: જરૂર છે. જોખમદારીને મહાન ડુંગર ઉઠાવનાર કાને વાતાવરણને પર્શવા માંગું છું. આજના ભૂળતા પ્રમૈતેયી મેળવવા એ તે મહેર સભાગ્ય છે, પણ કસ્તાનની આજ્ઞાને અને દર ભાગવા કરતાં, એમને ટાળવા કરતાં, એ મને વફાદાર રહી સીપાઈગિરિ સાંગોપાંગ ઉઠાવનારા સીપાઈએ ઉપેક્ષા કરવા કરતાં, એમની હયાતી અને એમનું અગત્ય મેળવવા એય બહુ મુશ્કેલ થઈ પડયું છે. સીપાઇગીરી અ રવીકારી હારા વકતવ્ય માં એમને પ્રધાનપદ અ{ પવામાં કાંઇ દાદાગીરી નથી. સીપાઈગીરીના પાયામાં સમાજ પ્રેમ, પણ કતા માનું છું, કદરતના નિયમ અનુસાર ઉપચાર કાનુન, એને વ્યવરથા તરફ શ્રદ્ધા અને આશા પાલનમાં મરી
કરનાર કોઈ તબીબને પૂછે કે કાદ બિમાર પિતાના શરીર ખુટવાની તાલાવેલીઃ એ તો અવશ્ય જોઈએ.
પર નીકળેલ ગડમુંબડ નાબુદ કરનારી દવા માંગશે તે તે શું
કહેશે? તે કહેશેઃ ભાઈ ! ગડગુબડ તે હમારા લોહી લાં નસિંગ અથવા બીમારની યયાયેગ્ય માવજત, શાસ્ત્રીય થયેલા વિકારની જાહેરખબર છે. એ ગુમડાને મલમપટ્ટાયા પાંતથી બાળ ઉછેર, શીવને જરૂરી શિક્ષણ આપવાનું ન બુદ કરવાથી કાંઇ લોહીને વિકાર દૂર થવાને નથી. આ કામ, ગામેગામ ફરી સ્ત્રીવર્ગ માં સ્વમાન અને સંસ્કાર પ્રેર. ગુમડાં ન ફાટી નીકળ્યાં હોત તે અંદર કાંઈ બગડયું છે તે વાનું કામ આ કામ કરતાં વધુ પવિત્ર અને વધુ ઉપગી વાતજ જાણવામાં ન આવી શકી હોત. અંદર બીમાડે! કાર્યું હું શોધી શકતા નથી. વિદ્યમાન વિધવાઓને આ કામ દુર કરવામાં આવશે એટલે એની જાહેરાત રૂ૫ ગડગુ થડની માટે તૈયાર કરવાનું સુવ્યવસ્થિત ખાતું ખોલવામાં શા માટે શરીરને જરૂરજ ન રહેવાથી તે આપોઆપ અદેશ્ય થી, વિલંબ થવો જોઈએ ? જે કુદરતી કારણથી એટલે કે દીક્ષાનો ઝગડે એવી જાહેરખબર માત્ર છે. અને, આપણી મુખઈના કારણુથી હુરે સ્ત્રીઓને વિધવાસ્થિતિ જાહેરખબર કુદરતની જરૂરીઆત છે, એ ઝગડે દાબી . કા હિત થાય છે તેવા કારણોને-બાળલગ્ન, વૃદ્ધલગ્ન ઈત્યાદિને દે શકય હોય તે પણ ઇષ્ટ નથી. તાવને મટાડવા એ 'Hig