________________
જૈન સમાજની પરિસ્થિતિ.
યુવાન નવસૃષ્ટિનો સરજનહાર છે..
Reg. No. B. 2616.
મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ પત્રિકા.
તંત્રી જમનાદાસ અમરચંદ ગાંધી.
'
વર્ષ ૧ લું. ) અંક ૩૩ મિ. (
સંવત ૧૯૮૬ ના શ્રાવણ વદી ૨.
તા૦ ૧૧-૮-૩૦
છુટક નકલ 2 મી આને.
બતાવેલ સત્યાગ્રહનો મર્મ. ગાલ
હતા તે સાયમન કમીશન આવ્યું ત્યારથી ઉઠી ગમે છે ભારતભૂષણ માલવીયાજીએ
અને હવે આંખે ખુલી ગઈ છે, કે આ તે વિદેશી રાજ્ય છે. ગમે તેટલી સારી વ્યવસ્થા કરવા માટે પણ આપણુઘરને બીજો કોઈ માલીક હોય તે સહન થશે ? (કદિ નહિ. ને અવાજે). એટલે જ્યારથી પેદા થયા ત્યારથી જ અમાં રાહત
દેશપર અમારો હક થઈ ગયું છે. એટલા માટે દોષ ન હોય. નામદાર વીઠ્ઠલભાઈ પટેલની બોયકોટની તે પણ પારકાનું રાજય હેય તે હઠાવવાને આપણો ધર્મ મજબૂત અપીલ.
છે વિદેશી રાજ્ય વિષ છે, તેના જેવું ભયંકર ઝેર દુનિયામાં
બીજું કોઈ નથી. શ્રી વજન વેતામ્બર કોન્ફરન્સ તરફની દેશી પ્રચાર
વિદેશી રાજયમાં એક દોષ તે એ છે કે મહાન દાદાઅને બ્રિટીશ બહિષ્કાર સમિતિના આશરા નિચે તારીખ
ભાઈ, રાનડે કે ગાંધીજી જેવા પણ ગવર્નર ન થઈ શકે, ૯-૮-૩૦ ના રોજ એક જાહેર સભા મુંબઈ પ્રા. મ.
જ્યારે લાગવગથી અ ગ્રેજ બચે ખુશીથી તેવા હોદ્દા મેળવી સમિતિના પ્રમુખ શ્રીમતી હંસાબહેનના પ્રમુખ પણ નીચે મળી શકે છે. બીજે દોષ હજાર માગે હિન્દુસ્તાનની મલાઈને હતી. ભારતભૂષણ માલવીયાજી અને નામદાર વીઠ્ઠલભાઇ પટેલે હિસે અગ્રેજો લઈ જાય છે. સીવીલીયને માટે ભાગે અ ગ્રેજો..
લગભગ અઢી કલાક સુધી સુંદર ભાષામાં લડતનું રહસ્ય ફોજમાં છ હજાર એકસરમાં ૪૮ જેટલા હિન્દી અક્રસરી. - સમજાવ્યું હતું.
બાકીના અંગ્રેજો રેલ, બેન્ક, વીમાન, ટીમર વિગેરે .. ધમિપક્ષની ગેરહાજરી. '
સર્વ વ્યાપાર અંગ્રેજોના બાપના કે તેમના બેટાના હાથમાં - દરેક સ્વયંસેવક મંડળ તથા જેન આગેવાનો હાજર આવી રીતે લગભગ ૩૫૦ કરોડ રૂપીઆને વેપારને કાબુ રાખે છે. હોવા છતાં, ખાસ કરીને ધમિ પક્ષ અને તેની રયં સેવક સેના તેમની વ્યાપાર નિતિના દાખલારૂપે હિન્દી નેતાઓનાં ગેરહાજર હતી.
પિકા વિરૂદ્ધ એકજ પણ મુકરર કર્યું અને ઈમ્પીરીઅમારા રીપેર્ટર લેકેને બેલતાં સાંભળ્યું કે તે લેકેને યલ પ્રેફરન્સ ઠોકી બેસાડયું. અને કાપડ ઉપાંત, દારૂ કે આ ચળવળ “ રાજાધી પાનાં શાન્તિર્ભવતુ ”ના પાઠથી જેને અડતાં શસ્ત્ર ન્હાવાનું કહે છે તેને ફેલાવો કર્યો. વિરૂદ્ધ એટલે ધર્મ વિરૂદ્ધ લાગે છે.
ડુમીનીયન સ્ટેટસ આપવાની વાઈસરોયે કબુલાત કરવાની શરૂઆતમાં પંડીતજીએ જે મહાપરિવર્તન આખા
ને પડી અને મહાસભાએ સ્વતંત્ર થવાનો ઠરાવ કર્યો અને ભારતવર્ષમાં એક છેડાથી બીજા છેડા સુધી થઈ રહ્યાં છે.
સ્વતંત્રતા મેળવવા માટે ધર્મના ભાવથી સાબરમતિના સાધુએ અને તેમાં દેવીએ ને પણ રાજકારણમાં સાથ જોઈ સ તેષ
સત્યાગ્રહને માર્ગ બતાવ્યો. આ સત્યાગ્રહ તે અત્યારની પ્રગટ કર્યો હતે .
ગવર્નમેન્ટની પધ્ધતિ સામે શક્તિમય બળ છે. અંગ્રેજ - પ્રાચીન સમયથી ભારતવર્ષને મહિમા–તેમાં પ્રભુએ
તેને બંધારણ વિરોધી (Unconstitutional) ચળવળ કહે મુકેલી અનેક સમૃદ્ધિએ ધર્મની ભાવના પિતાર મહિર્ષિઓની
છે. પરંતુ દુનિયાના સજન, સાધુ પુરૂષ, સન્માનિત અને પૂજ્ય ભૂમિને સિગ્ય ભાષામાં ચાર હજાર વરસને ટુંક ઈતિહાસ
એવા પુરૂષવરે, અઘટીત કાયદાનો ભંગ કરે છે. તેવા કાનુન તેડવા રજુ કર્યો અને પૃથ્વી મંડળપર એવો બીજો કોઈ દેશ નથી
બદલ ન્યાય, કે અન્યાય કાંઈ પણ બોલતા નથી. ગીરફતારી માટે તેને ખ્યાલ તાજો કરી બતાવ્યું. પૃથ્વી મંડળપર મારી માતા વિરોધ પણ કરતા નથી અને જેલ ભેગવે છે. લાઠી કે ગાળી સમાને કોઈ સ્ત્રી નથી. તેવી રીતે મારા દેશ સમાન, દુનિયા
પણ ખાય છે, છતાં સત્ય અને અહિંસાને માર્ગ છોડતા નથી. ભરમાં બીજે દેશ નથી. એટલે ભગવાને દરેકને પોતાને દેશ એટલે હું તે કહું છું કે સત્યાગ્રહ તે બરાબર સંપૂર્ણ રીતે પિતા માટે આપે.
બંધારણપૂર્વકની (Constitutional) ચળવળ છે. દુઃખને મહાન લડાઈ વખતે જમીનને મહાભયંકર ગણ્યા. વિષય તે એ છે કે આપણા જ ભાઈઓ પણ અંગ્રેજોની તે બીજી પ્રજાને અમારા પર રાજ્ય નહિ કરવા દઈએ ધુનમાં ભળે છે. આટલું બસ નથી. ઉલટ અમારું અપમાન તટલા માટે તે અંગ્રેજો અને કે પ્રાણ દેવા તૈયાર કરે છે કે તમે લાયક નથી થયા. શ્રેણીથી ચડવીશું, એ તે થયા. તેમની મદદે હિંદી કે જે ગઈ. સંખ્યાબંધ આપણુ ધા પર નીમક લગાડવા જેવું છે. ભાઈએએ જાન કુરબાન કરી, જર્મન ફાજને હટાવી દીધી. છેવટે વયાપારી ભાઈઓએ ઘણી તકલીફ ઉઠાવી બહિતે ઉપકારના બદલામાં આજે આપણુ ભાઈ વ્હનપર લાડીને હકારમાં મદદ કરી છે તેને માટે ધન્યવાદ આયે હતેા. હિંદને વરસાદ વરસાવે છે.
હજારો ય ભરાવી રસકસ ચૂસાય છે તે અટકાવવા, આપત્તિને ' | મુસલમાન રાજયમાં તે અકબરના સમયથી સર્વ હિન્દી સમય છે માટે હિમ્મત રાખવા વિદેશી રાજ્યરૂપી પ્લેગ કાઢવા દ્રઢ તરીકે એકત્ર થઈ ગયા. શાહજહાનના સમયમાં પણ ભારત સંક૯પ કરી, વિજય પ્રાપ્ત કરવા મજબુત અપીલ કરી હતી. પીકેવર્ષની જાહેજલાલીની ગણના કરવી મુશ્કેલ છે. અંગ્રેજે ટીના ડરના માર્યા નહિ, પણ પિતાને મેળે ત્યાગપૂર્વક બૅકેટને અહિં આ વેપાર કરવા આવ્યા અને ચેરી ન થાય, રક્ષણ થઈ, વળગી રહેવા ભલામણ કરી હતી, કદાચ ૩૨ કરોડમાંથી શકે તે માટે કિલ્લા બનાવ્યા. પછી તે છળ, બળ, ચતુરાઈ, ૫૦ હજાર મરી જાય, ૧૦ હજારના. માથાં કુટ, ગમે તે થાય. કપટ, બેઈમાનીથી પગપેસારો કર્યો.
પરંતુ એ બળીદાનથી, દુશ્મનને અસર કરી, માન સાથે, લોકે ન સમજ્યા અને અંગ્રેજોને વિશ્વાસ કર્યો અને ગૌરવ સાથે જે સ્વતંત્રતા મળશે તે રહેશે અને સચવાશેજ. રાજ્ય બદલવાની કશીશ પણ ન કરી. મેં પણ નાનપણથી ૫૦ વીઠ્ઠલભાઈ પટેલે તે પછી ભાષણ કર્યું હતું ને તે પછી વર્ષ ઉપરાંત દેશસેવા કરી અને મને પણ આ ગ્રેજોને વિશ્વાસ મીટીંગ બરખાસ્ત કરવામાં આવી હતી.