________________
મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ પત્રિકા
સોમવાર તા. ૨૮-૭-૩૦
લ ઘટયા છે.
અન ઘટયુમારા સાથીએ તેવું ન
છું અને તે સુધારવા સતત પ્રયત્ન કરું છું, તેઓ અપૂર્ણતા લીધે પ્રાણ જતા હોય–આબરૂ સાચવવા પૂરતાં વસ્ત્ર પણ ન કબુલ કરે છે. તેની કેઈ નાની ત્રુટી તમને દેખાય તો તેને હોય, અને તે ખરા જૈનની આંખ સામે ભૂખે મરે છે, ત્યારે પર્વત જેવડું મોટું રૂપ આપી-કાગનો વાઘ કરવાનો દ્રોહ તમારે ધમ શો છે? હું ખાત્રી આપું છું કે આજે લાખ ન કરશે. તે તે કવાનું દેડકું સાગરના મગરમચ્છ સામે પડે માણસે ભૂખે મરે છે, હાડપીંજર થઈને રીબાઈ રીબાઈને છે તેમ દેખાશે. તેમણે આશ્રમમાં એક વાછડે માર્યો. મરે છે, રત દીવસ પીડાઈને મરે છે. ભૂખમરાનું દુઃખ તો તેટલી કદાચ તેમની ત્રુટી ગણે. પરંતુ તેઓ મન, વચન અનુભવીજ સમજી શકે. ભૂખ શું છે તેને મને જેલમાં અને કાર્યથી જે અહિંસા પાળે છે તે જોતાં તમારામાં અને કાંઈક અનુભવ થયે શારિરીક ઇજા ન થાય તેટલા માટે તેમનામાં આસમાન જમીનનું અંતર છે.
હું ઓછો ખેરક લેતે. ફકત અનાજ જોઈએ તેવું ન - શુદ્ધ દીલથી તેઓ જે દુનિયામાં અહિંસાને પ્રચાર મળવાથી ૧૫ શેર વજન ઘટયું. મારા સાથીએ તે ૨૫-૩૦ કરી રહ્યા છે તેની નીંદા કરી તમારા માલની-અહિંસાની તલ ઘટયા છે. તેમને સર્વને અનુભવ મળે છે. સ્વકિંમત વધે તેમ કરશે કે હલકી કરશે? તે તમે વેપારી દાદાભાઈ વિગેરે પણ કહી ગયા કે હિન્દુસ્તાનમાં ભૂખમરે હોવાથી સારી રીતે સમજી શકશે. તેઓ અહિંસાને જે છે, તે અસહ્ય છે. દરેક વ્યકિતમાં ઈશ્વરને અંશ છે તેને પ્રચાર કરી રહ્યા છે તે કેઈથી થઈ શકશે નહિ. તેઓ જીવાડવા જોઈએ. અંગ્રેજના રાજ્ય પહેલાં આ સ્થિતિ ન જે કાર્ય કરે છે તે શધ વિચાર અને શુધ્ધ ભાવનાથી કરે હતી. ઘી, દુધ, અનાજ વિગેરે પુષ્કળ હતાં. પરંતુ પરદેશીછે અને એટલી તે ખાત્રી રાખજો કે જાણી અને હિંસા એ મુખ્ય ઉદ્યોગને નાશ કર્યો અને તે ઉદ્યાગ જેથી થતી હોય તે વખતે પોતે પહેલા પ્રાણ આપશે. આ સંબંધી વિધવાને પણ બે આના મળે-તે સુતર કાંતવાને હતે. તેના તેમના માટે દુનીયામાં બે મત નથી.
નાશ સાથે કરેડાને ભૂખમરે છે. માટે તેને પુરદ્વાર તિથકર અને બીજા વચ્ચે આવી બીજી વ્યકિત નથી કરવાને આપણે ધર્મ છે.
આજે તેઓ અંગ્રેજ સાથે લડે છે. પરંતુ તેને ચતુરમાં કલેકટરને કાયદો જુઓ. ગાંધી ટોપી લઈ તેમના જેવો લડનારે હજી સુધી મને નથી અને
ગ લે અને સળગાવી દે. લાઠી પણ મારે. તે ઉપરાંત જેલમાં મળવાનું નથી. અમે ઘરબાર સળગાવ્યું. માબાપ
મુકે. આ બધું શા માટે? કારણ એ છે કે તેમના પૂર્વજોએ તરીકેનું-કુટુંબનું-સર્વ સુખ છોડીને બેઠા છીએ, તે કાંઈ
એજ કામ કર્યું છે-ઈસ્ટ ઇન્ડીઆ કાંઅહિં આ આવી તે અમે આંધળા નથી. અમે પણ દુનિયા જોઈ છે, પરંતુ કાંઈ
વખતે તે તેના લેકે નાગા ફરતા હતા. તે આવ્યા ત્યારે ખાત્રી થઈ છે તેટલા માટે તેમની પાછળ પડ્યા છીએ; અને
રંટી આને લીધે હિન્દુસ્તાનમાં આબાદી હતી. તેમણે તે માથું મુકીએ છીએ, હિન્દુસ્થાનની બહાર પણ અને અંગ્રે
વિચાર કર્યો કે ૩૩ કરોડ માણસને માણસદીઠ ૧૦ રૂપીઆનું જોમાં સુધ્ધાંત ઘણુ માણસને તેમના માટે માન છે તેટલું
કાપડ પહેરાવે તે હિસાબે કેટલા રૂપીઆ મળે? તે ગણત્રીએ બીજા કોઈ પર માન નથી. તેમણે તે હિંસાની સામે,
રેંટીને નાશ કર્યો. તે વખતે પણ ઢાકામાં અંગુઠો કાપ્યા અહિંસાથી દુનિયાની આંખ ખેલી નાંખી છે. આ જગત
હતા. આજે તેની સાતમી પેઢીએ તે ગ—રમાં મેજીસ્ટ્રેટ થઈને તે આસુરી પ્રવૃત્તિથી ભરેલું છે અને હિંસા–સંહારક શક્તિ ,
બેઠે છે, જેથી તકલી ચલાવવા માટે પણ જેલમાં જવું પર નિર્ભર છે. આવી સંહારક શકિત અંગ્રેજ જેટલી પડે છે. , કોઈ પાસે નથી. આકાશ, પાતાળ અને સમુદ્રને વશ કરે એક ભાઈએ મને કહ્યું કે શું મુછાળા તે રેટીએ કાંતે? તેટલી સામગ્રી ફકત એક જ વ્યકિતમાં છે. તેના મુઠી હાડકાં બાઈઓ કાંતે, મેં જવાબ આપે કે ગતુરમાં જઇને રેટીઓ તે ખીસ્સામાં મૂકી શકાય તેવી વ્યકિત આજ સલત કાંતી જુએ એટલે તુરત ખબર પડશે, ગતુરમાં રેટીઓ નતને કંપાવે છે, તેનું હથિયાર જૈનને મૂળ સિધ્ધાન્ત– ચલાવો--જેલમાં પણ રેંટીએ ચલાવ, તે તે શમશેર અહિંસા છે- મને તેવી વ્યકિત બતાવે તે હું તેમને તિર્થકર કરતાં પણ વધારે કઠીન છે તે બાઈનું કામ નથી, સતીનું તરીકે નમવા તૈયાર છું.
કામ છે. એ ઉદ્યોગ નાશ પામે ત્યારે તે મુળજી જેઠા આટલે ધર્મને પ્રચાર કરનાર-આટલી તપશ્ચય કર. મારકીટ બની, અને તમે અત્રે આવ્યાં અને કસાયા અને નાર તિર્થંકરની અને બીજી વ્યકિતઓની વચ્ચે બીજો કોઈ રંટીઆમાં પાપ છે તે કરેડાના ભૂખમરા કરતાં બીજી નથી. માટે આંતર દષ્ટિ કરો અને પછી ભૂલ કાઢો. વિલા- વધારે કયું પાપ છે? તમારે વેપારથી તમારી નજર આગળ યતની અંદર કે યુરેપના તમામ દિશામાં વિદ્વાનો છે ત્યાં કરે છે ભૂખે મરે તે તમારા ધમ શું? રેંટીઓ હાથમાં છે જએ અને તપાસ કે આજે સર્વ હિન્દુસ્તાન માટે શું અને ધમને વેપાર કરો અને કામધેનુને સાથ કરે. માને છે, તેને આ બધું કોણે ઓળખાવ્યું ? તેઓ તે અહિંસા પરમો ધર્મ કહે હેલે છે પણ પાલન સંહારક શકિતની હરીફાઈના ઉપાય શોધતા હતા, પરંતુ કઠણ છે. શા માટે મહાત્માજી પર તપ નથી ચલાવતા. હવે તેમને લાગે છે કે સારો ઉપાય તે હિન્દુસ્તાનના તેમણે તે જગતમાં કામ કરી દીધું છે. તેઓ જાણે છે કે અત્યારના પ્રયત્નમાં જ છે.
- હવે તે મરે કે ન મરે, તે સર્વ સરખું છે. તે તે અમર . “માણસનો પ્રાણ બચાવે તે મુખ્ય ધર્મ છે.” થઈ ગયા. એ તે હવે ભગવાન કૃષ્ણના સુદર્શન ચક્ર જેવું
અહિંસા એટલે પ્રાણી માત્રને પ્રાણ બચાવ. ઘણુ થઈ ગયું છે. ' જૈન ભાઈ બહેને કીડીના દર પર લેટ નાખે છે, પક્ષીને કરોડોના ભૂખમરા ટાળવાને ઉપાય તેમને મળે છે. અનાજી નાખે છે, વાંદરાને રોટલા નાખે છે, વિગેરે જીવન મને બતાવે કે તેને ઉપાય કરનાર કરતાં બીજો મેટ કે જંતુની રક્ષા કરે છે તે હિન્દુસ્તાનમાં કરોડેના ભૂખમરાને અહિંસક છે? બીજો કોઈ નથી. આપણે તે તે યુગમાં