________________
મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ પત્રિકા
સોમવાર તા. ર૦-૧-૩૦.
હ8 Bill albh S55) SEME . જેન કામ સુખી છે. એમ કહી શકાય નહિ. જેનોનો મુખ્ય થી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ પત્રિકા.
વ્યાપાર બે કીંગને હતે. વ્યાજ, વટ વ, હુંડી, પત્રી, ચાંદી,
• છે તેનું, વગેરેથી તેઓ સુખરૂપ પિતાને નિર્વાહ ચલારથમાણમા પરમાધામ પાર પમાણાવવા યા છે. વતા હતા, પણ દુષ્કાળ, અતિવૃષ્ટિ અને બીજા તેવાં पक्षपातो नमे वीरे न द्वेषः कपिलादिषु ।
કારણથી તેમને વ્યાપાર પડી ભાંગ્યું. આમ ગ્રામ્ય વ્યાપાર युक्तिमद् वचनं यस्य तस्य कार्यः परिग्रहः ॥
પડી ભાંગવાથી તેઓ શહેરોમાં આવી વસ્યા. શહેરોમાં ચાલતા શ્રીમદ્ હરિભદ્ર
સંક્રામાં તેમણે ઝંપલાવ્યું અને પાયમાલ થયા. આથી ઘણું કુટુંબ આબરૂ બચાવવાને ખાતર યમરાજના મહેમાન થઈ ચુક્યાં છે. બેકારીથી કામમાં અનીતિ અને અનાચારે પણ
પ્રવેશ કર્યો છે. મંદિર જેવા ધાર્મિક સ્થળોમાં પણ અમુક બેકારીને ગંભીર પ્રશ્ન,
'જેને ચોરી કરતાં શીખ્યા છે અને તે પણ બુટ, ખમીસ ----- --
અને ભંડાર ઉપર મૂકેલા પૈસાની. આવા જૈને જયારે પકડાય ભાગવતિ દીક્ષા અને દેવદ્રવ્ય સંબંધી સચના કર્યા છે, ત્યારે તેને ખુબ મારપીટ કરવામાં આવે છે, અને પછી પછી હવે અમે સમાજને ગંભીરરીતે કેરી ખાતા બેકા
છોડી દેવામાં આવે છે. પરંતુ તેણે શા માટે ચેરી કરી ? રીના પ્રશ્ન તરફ સમાજનું લક્ષ્ય ખેંચવા માંગીએ છીએ.
તેના કારણો શું છે? તે તપાસવાની કેઈને પુરસદ નથી. આ દુનીઆની છેલ્લી મહાન લડાઇમાં હિંદનો વેપાર ઠીક ઠીક
કંઇ જેવી તેવી બાબત નથી. જેમાં સ્વામીવાત્સલ્યનું જામ્યું હતું. બીજા દેશો જ્યારે લડાઈની સામગ્રી એકઠી
મહત્ત્વ કે ઈ ઓછું નથી પરંતુ તેનો ઉદ્દેશ દૂધપાક પૂરી કરવામાં પડ્યા હતા ત્યારે હિંદે પિતાને પગદડે પરદેશમાં
જ માંડવા સિવાય કશે હોતો નથી, ખરેખર એ ખેદજનક છે. થોડે ઘણે અંશે જમાવ્યો હતો. હિંદી મીલેનું સતર અને
સ્વામીવાત્સલ્યનું મહત્ત્વ કુમારપાળને સમજાવવા માટે કલિકાપડનું ચીન અને આક્રીકા ગ્રાહક બન્યું હતું તેમજ કાચા
કાલ સર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્ય મહારાજે પિતાનાં અંગ ઉપર માલના ભાવો એટલા બધા વધી ગયા હતા કે તેથી પરદેશથી
ઘણુંજ છણું વસ્ત્ર પરિધાન કર્યું હતું. કુમારપાળે તેનું કારણ નાણું હિંદમાં તણાઈ આવતું હતું પણ તે સમય ગયો,
પૂછતાં જણાવ્યું કે કેટલાક તારા સ્વધર્મ બંધુઓ દુઃખી
હાલતમાં છે, એક પણ જૈન દુ:ખી હાલતમાં હોય ત્યાં સુધી લડાઈ બંધ થઈ. યુરોપ, અમેરિકા અને જાપાને તીવ્ર હરી
તારે અને મારે સારાં કપડાં પહેરવાં ન શોભે. જો કે આ કાઈ શરૂ કરી, તેથી હિંદનો જ્યાં જ્યાં પગદંડે હતો ત્યાંથી
તે દંતકથા છે, પરંતુ સ્વામીવાત્સલ્યને કેટલે ગંભીર અર્થ ઉઠાવગીરી કરવાની ફરજ પડી. તેને પરદેશી મુડીવાદીઓએ પિતાની સરકારના ટેકાથી હિંદના બજારો પિતાને કબજે કર્યો
છે તે આમાં સ્પષ્ટ ઝળહળી રહ્યા છે. આજનાં આ પણ અને કાચો માલ સટ્ટાની હરીફાઈમાં ઉતરી ઘણીજ નીચા
તારણહાર તરીકેનો દાવો કરતા કહેવાતા તારણહારે જો આ ભાવે ઘસડી જવા લાગ્યા જેવી અનેક નામાંકિત વેપારીઓને દંતકથા તરફ લક્ષ્ય દોરે તા :
દંતકથા તરફ લક્ષ્ય દોરે તે બેકારીના પ્રશ્નને ઉકેલો એ દિવાળાં કાઢવા પડયાં, વધુમાં હુંડીની કૃત્રિમ નીતિ અખત્યાર
કંઈ મેટી બાબત નથી, પરંતુ ઉજમણું, ઉપધાન, સંધ,
મંદિરની પ્રતિષ્ઠામાંથી અને તેની બીજી ધમાલેથી આપણું કરવામાં આવી આમ થવાથી કરોડરૂપીઆ પરદેશમાં ઘસડી જવામાં આવ્યા. પરદેશીઓ હિંદના વેપાર સામે કાતીલ હરીફાઈ
તારણહારને અવકાશજ ક્યાં છે? ભૂખમરાથી કેટલાક હ્યા છે અને તેથી હિંદના દરેક વેપારી પડી ભાં કુટુંબ જન મટી જતેતર થયાના દાખલાઓ કંઈ ઓછા કેટલીક નવી નવી ઉભી થએલી કંપનીઓએ દિવાળા
બન્યા નથી. આવી કડી સ્થિતિ ઉપસ્થિત થવા છતાં પણ તે કાઢયાં એટલે તે કંપનીઓમાં રોકાએલા ગરીબોનાં લાખો
આપણા આગેવાનોની આંખ ન ઉધડે એ નવાઈની વાત છે. અને કરોડો રૂપિઆનું પાણી થયું છે, આમ થવાથી ખુલ્લી
આ માટે તાત્કાલિક ઉપાય યોજવાની જરૂર છે. આ બાબગરીબાઈ અને બેકારી નજર સામે તરી આવે છે. આવી સ્થિતિ
તમાં કોન્ફરન્સ ધારે તે પર્યાપ્ત કાર્ય કરી શકે તેમ છે.
આ બાબતને નિકાલ લાવવા અમે નીચેના મુદ્દાઓ તરફ હોવા છતાં પણ આપણી વિદેશી સરકાર તેને સુધારવા માટે
ધ્યાન ખેંચીએ છીએ. ચાંપતા પગલાં લેવા કશું કરતી નથી. વિદેશી સરકાર એમ સમજે
તેની . સામાજીક સંસ્થામાં તેની પ્રથમ છે કે હિંદના વેપાર ઉદ્યોગોને આબાદ બનાવવા જતાં વિલાયતનાં પસંદગી કરવી. વેપાર પડી ભાંગે એ નિશંસય છે. આમ ચુસણ નીતિ દિનપ્ર
(૨) દરેક જૈન શ્રીમતિએ પિતાની પેઢી અને એકતિદિન વધતી જ જાય છે. સારાયે હિન્દુસ્તાન બેકારીમાં સબડી તેમાં જેનેજ કરીએ રાખવા. રહ્યા છે, તેમાંથી જૈન સમાજ પણ છટકવા પામ્યું નથી એ
(૩) નાના હુન્નર ઉદ્યોગો માટે લેન તરીકે નાણા ધીરી કહેવાની ભાગ્યેજ જરૂર હોય. એક વખત એ પણ હતેા શકાય તેવું વિશાળ ફંડ ઉભું કરવું. કે સમગ્ર હિંદના વ્યાપારનો મોટો ભાગ જેના હાથમાં હતે. (૪) જન બેંકની સ્થાપના કરી તે દ્વારા હુન્નર ઉદ્યોગ હિંદની દરેક કામ કરતાં જેને શ્રીમંત વધારે હતા, એટલું જ ખીલવવાને, પ્રયાસ કરવો. નહિ પરંતુ પરદેશમાં પણ જેને એ વ્યાપારી આલમમાં ઓછી ' (૫) નિરાધાર અને લૂલા તથા અપંગ તેમજ વિધવા નામના મેળવી નથી, પણ આજે એ સમય અદ્રશ્ય થયો છે. બહેનેને યંગ્ય સહાય આ પવા એક નિરાધાર સહાયક ફંડ ખેલવું. લેડ કર્ઝન જેવા મુત્સદ્દીઓને પણ એક વખત કહેવું પડયું આ ઉપાય તે માત્ર સમાજની હાલની સામાન્ય હતું કે હિન્દની લક્ષ્મીને ૨૩ ભાગ જૈનેના હાથમાં ફરે છે. બેકારી ટાળવા માટેજ રજુ કર્યા છે. પણ ખરી બેકારી તે : આ બાબતને લગભગ પચ્ચીસ જ વર્ષ થયાં છે તેટલામાં ત્યારેજ નાશ પામે કે જયારે હિદના હુનર ઉદ્યોગ અને ખુબ રૂપાન્તર થયું છે, તેનું કારણ વિદેશી સરકાર છે. આજે
વેપારે આબાદ બને. આ સંબંધી દેશની મહાસભાએ વિચાર
કર્યો છે અને તેના કારણમાં તેને પરદેશી સરકારની ધુંસરી માલુમ જૈન સમાજને મેટ ભાગ દયાજનક સ્થિતિમાં મૂકાઈ ગયે પડી છે, તે ધુંસરી ફગાવવા માટે તે પ્રયત્ન પણ કરી રહી છે. છે જો કે જૈનમાં પણ અમુક ભાગ શ્રીમંત છે. પરંતુ તેથી જૈન સમાજે પણ તેને સંપૂર્ણ સહકાર આપવાની જરૂર છે.
૨૩ હિતી મેર