________________
તરુણ જૈન !
અહમ્ શ્રી મહાવીર.
(લેખક:-મહુનલાલ દલીચંદ દેશાઈ, B, A. L, L. B. Advocate. મુંબઈ) જગ૬ ૬૬ સુધારક તે મહા
સમયની સ્થિતિ જોતાં અને તેમની ઉપદંશની ધારા તથા તેમનું અમ સમાજ-gધારફ તું મા !
ચરિત્ર વિચારતાં મા૫ણુને સ્પષ્ટ ખ્યાલ આવી શૉ છે, તેમણે વીર પ્રભુ ! તુજ વાણું અને કૃતિ
સંસ્થા નહતી સ્થાપી એમ નથી. તે જબ વ્યવસ્થાપક સંસ્થા ' ન રહે એમ જીવન-પ્રકૃતિ.
પક દ્રતા અને તે રીતે ચતુર્વિધ સંઘની સ્થાપના કરી &તી. ઉપઅદ્રત કથા માજી મકાન સુધારક અને સમાજ-ઉધાર
દેશની ભાષા છે લેકભાષા જ રાખી. સ્વાર્થવૃત્તિ દુર રખાવી હતાં અને તેથી તે જમદ થયા છે. ‘મન’ એ ૫૬ શ્રાપને
માત્માથે પ્રત્યે લેકિને કર્યા અને તે દૈવષ્ણુી તેમને નિર્વાણુ પામ્ય માત્ર જૈન તેમજ ભૌઢ દર્શનમાં જોવામાં આવે છે. તેને સામાન્ય
૨૪૬૨ વર્ષ થયાં છતાં હજુ સુધી ચાલુ છે, તેમનું મન અવિઅર્થ તે ભાથાદ્રષ્ટિએ *લાયક, ચેમ' (deewing) થાય છે. અને
ક છે. રોને પેાગ્ય ! તે કહે છે :-(આવકસૂત્ર)
બૌદ્ધ ધર્મ માં પણુ “અદ્ધત્વ' કેવી રીતે રહે છે તે સંભથી *ગરિ'તિ વંદસ્ નમમણિ રિતિ પૂથસકમર”
- જે કહેલું છે તે નક્યુબા જેવું છે?સિદ્ધિગમ ચ અરિ, અરિદ્રતા :તેણુ યુએંતિ’
| ‘મંસુખ વત છવામ નેરિનેસ વેાિ
કરિનેસ મનુસુ વિહરામ અવેરિના ૧ બાપટ્ટા વદન નમરકારને, પૂજ સતકારને એમ છે, સિદ્ધિ ગમનને માટે લાયક છે તેથી મહંતુ એ નામ અપાયેલ છે,
સુખ વતે છવામ આતુરેસ મનાતુર
આતુરૈસ મનુસ્સેસ વિરામ નાતુરા ૨ . આપષ્ણા પૂછનદિમસ્કાર માટે તે શા માટે પૈગ્ય છે, તેના ઉત્તરમાં ખૂાવવાનું કે તેમણે કેન્દ્રિતને માટે તેમનામાં રહેલાં દૂથ ટાળ્યાં,
સુમુખ વત છવામ ઉસુક્રેસ અનુસુફ! અજ્ઞાનરૂપી જંગલમાં ભટકનારા લોકૅના માર્ગ દર્શf-ભજીયા થયા,
કિરસંક્રસ મનુસ્સેસ વિદ્ધરમ અનુસૂકા ૩ ભાવસમુદ્રમાં નિયમ મા, રાગ દૈલ થાય પંચે ઈકિંજે ૫ને ૫રિ
સસુખ" લત છવામ સ” નયિ કિંથન” થદ્ધના ઉપસર્ગો ઉપર વિજ મેળવ્યે. (હુએ વિરોયાવશ્યકમ.)
પાતિભફબા ભવિસામ દેવા મારા યથા ૪ ‘મહાપ મહામારા વિશે, નિર્ધામક સત્યવાહી
મે ખરે ખર સુખેથી સુખપુર્ણ જીતી છીએ- વરી ઉપમા એહલી જેને છાજે, તે જિનનમિયે ઉસાહ ચૌવિજય” પ્રત્યે અરી રહીને–વેરી મનુખ્યામાં અઘરી વિહરીએ છીએ. ? ‘તીર્થ" પતિ અરિહા નમું, ધમપુરધર ધીરજી
અમે ખરેખર સારા સુખમાં જીવીએ છી ગ્યાસુરે પ્રત્યે દેરાના અમૃત વરસતા, નિસ્વીજજડવીરાજી'–દેવચંદજી. મનાતુર રહીને- આતુર મનુબ્ધામાં નાતુર વિદ્વરીએ છીએ. ૨: - શ્રી મહાપીર અને શ્રી બુદ્ધ ને એક બીજાના સમકાથીન અમે ખરેખર સાચા સુખ થવીએ છીએ-ઉર્જાનો હતા. અને કાર્યદક્ષ-વહા૨ સુધારક હતા, ધમ' માં જ નહિપરંતુ અનુસુક રહીને ઉત્સુક્ર મનુષ્યમાં અનુક્ર વિહરીએ છીએ. ૩ સમાજ અને રાજકારણુમાં શુ તેમણે સુધારક તરીકે કાર્ય કર્યું અમે નિયમે સુંદર સુખપૂર્વક જીવીએ છીએ- કંઈપણુ મારું છે ને કે નેના સિદ્ધાંતામાં પ્રાધાન્નપણે એક સરખાપણું જોવામાં નાી એમ જણાવીને- પ્રીતિ છે જેનું કામ છે એવા અમે થઇચુંઆવે છે અને વૈદિક કથાનેથી મુગ્ધ થયેલ સમાજમાં થતી હિંસા કે જેવા પ્રકાશના દેવ છે૪ થnયાગાદિની બહુલd, રી શદ્રો પ્રત્યે પૂનમણુના, કમ કાંડી પડ્યું,
"મના, ૫ ટપડી છે શ્રી મહાવીર ભગવાન લેકમાં ઉત્તમ-સૈકાનમ (Supr man) બાબાની સર્વોપરિતા, ઝાલેલુપ્તા આદિ અનેક પ્રયાએ સામે હતા તેમણે લેાક્રાને આમાથી બનાવો. તાયો છે. તેમણે આપણું મમ્રાક્રમગૃ કરવામાં બંનેએ ભારે પ્રયત્ન કરલે જણૂાય છે તેપણુ માટે--વિજ્યની પ્રામાર્ટ અટલ સિદ્ધતિ વારસામાં આપ્યા છે કે "તેના કેટલાક દાર્શનિક સિદ્ધતિમાં ભેદ હતા; અને વૈદિક આદિનાં
જેનું અનુસરણુ આપણી શિથિલતા અને ધર્મ મા ખાવેલી વિકૃતિમતથી પૈવતે જુદે મત ધરાવતા હતા, છતાં બંને એક બીજો પ્રત્યે ને ટાળી કરવામાં માને તો માત્માને ઉધાર થી, યા ” ના પ્રત્યે અસદ્ધિષ્ણુ ન હતા.
"અદ્ધવ નું સ્વરૂપ એવું છે કે નંદીબમાં કહ્યુંભાજફાલ સુધારક સંબંધી જે હાલ છે કે કાર્યક્રમ થકી
શુદ્ધ અરદ્ધતે, દૃશ્વત્ત ગુણા પાવ-ૉઢિ તેને અમલમાં મુકવા એક સંસ્થા સ્થાપી, તેને માટે ફંડ ભેગુ સે જઈ પાનું માહા ખલું નઈ તસ્સ ય" ! કરવું, ચેપાનીમાં આદિ છપાવવા, શ્વાખ્યાન માપવાં અને પ્રચાર અર્થાત-જે દ્રશ્ય થી ગુણપણુથી અને પશુાથી કાર્ય કરવા અનેક કાર્ય કરીને નીમવાં, એનું નામ સુધારક, પાયું તને તેના સ્વરૂપ જાણે છે, તે આત્માને જાણે છે, ને તેવા સુધારક તેએા નહતા. તેવા સુધારકે તે ગૌણ સુધારા છે, તેના મેહને નિશ્વયે નાશ થાય છે, તે તે પ્રધાન સુધારક હતા, અને તે એ રીતે કે સામાજીક્ર માટે આપણે દરેક આપષ્ણુ અને માપણા સમાજના ઉતારારગેનું યુથાતિ નિદાન કરીને તેને સાચા ને સાઢ ઉપાય ફાકે હથમાં નિર્ણપણે ધારીએ કેબતાવી લેાકને ઉનતુ અનામતા, પ્રધાન સુધારક તે વેવ છે, જ્યારે અરિતા ગુત્તમા અરિદ્રત સરણું પ્રવામિ (ષાવમક ગૌણુ સુધારક તે વઘના કહેવા પ્રમાણે દવા આપનાર “પાઉન્ડર’ ગત્તિ ૪ ૫ અધ્યાય, છે. વૈદ્ય તરીકે કરેલાં પરિવર્તન-કતિએ ગગૃાવતાં અને ઉતરતાં તે લત્તમ છે. એના કારણુ પ્રત્યે વિશેષપણે થતે વિસ્તાર મા લેખની મર્યાદા રાખે તેમ નથી, પણ્ તેમના ગમન B .