________________
COCODOROCCORDONXODOO DODGE તા. ૧-૭-૩૪.
તરૂ છુ જૈન
( છ ગા લ ચો ના પ્રશ્ન. (O) | [ 'છાત્રાલયે જૈપર રાષ્ટ્ર, ધર્મ અને સમાજના ઉત્થાન માટે આધાર રહે છે, ગમે છાત્રાલ જે નિયમિત અને ખાધુનિક પદ્ધતિને વ્યવસ્થિત થઈ જાયે તે સારામાં સારૂ ફળ આપી છે. તેથી છાત્રાલને વસ્થિત અને સફળ બનાવવા ઇમથુાં ગંભીર વિચારણ્યાએ તેમજ શ્રુ પાતરાએ થઈ રહ્યા છે. અને તેમાં છાત્રાલયના પ્રશ્ન સાથેજ જેરાએ જોડાએલા છે તેની માદશા મજની અગત્યની છે. પાટણુ ખાતેના ચતુર્થી છાત્રાલય સંમેલનના પ્રમુખ શ્રીયુત્ હરભાઈ ત્રિવેદીએ પ્રમુખસ્થાનેથી એ વિષષમાં ખૂબ પ્રકાશ નાંખ્યું છે, જેમાંથી ઋ અગત્યના ફકરાએ છે. તંત્રી)
"કાઇપણુ બે ગૃહપતિએ છાત્રાલયના પ્રશ્ન ઉપર ચર્ચા તે જેટૌજ, ભિલ કુલ રખડેલા, હાથમાંથી ગયેલા, વધારે કરતા હોય તે સાંભળવા ની છે. એ પતિએના વિચારે પડતું લાડ પામેલા, ચેરી કર્વાની ટેવવાળા, વિગેરે પ્રકારના એ ક મત તો હોય એવું ભાગ્યેજ જોવામાં ધૂાવે છે. હા, છોકરાઓને માબાપે પશુ સાચવી શકવાનાં નથી. માબાખની 1ઈ વખદ છાત્રો ઉપર ૬મનું ફરવાની ભાણતમાં અથવા તો પાસે સુધારવાની જે રીત નથી તે અપિલ્ફી પાસે છે. માબાપ છાત્રાલયના સંચાલનની અધે કામ પાડવાની બાબતમાં ટો ગેમના માર્યા જે નથી કરી શકતાં તે આપણે કરી શકીએ ક્યારેક તેએાના અભિપ્રાયે એક મુરખા થઈ ય છે ખરા. છીએ. છોત્રાલયે બંધ કરે તે તે પછી સમાજમાં રમાવા
એક ગૃપતિ : * આ યાતના નિધાને મને તે સૂબાની સંખ્યા વૃધવા મંડી જશે. ભારે મુંઝવણૂમાં નાંખે છે. વિદ્યાર્થીઓને કંઈ કહેવાયજ પહેલે ગૃહપતિ : '' પશુ છાત્રાલય માં બધા આવાજ નહિ, અને તે જેમ કરે તેમ કરવા દેવું, એનાથી કહ્યું જ વિદ્યાર્થીએ આવે છે તેમ ફાં માની જો ! કેટલાય સુંદર સારુ પરિણામ આવે તેમ હું માન નથી. ને એ મને વિદ્યાર્થીએ મને તે માન્યા છે. તેઓ વર્તનમાં સાજન હાન કશું જ કહેવાપણું ન હોય તે આપણુ રામ જાત્રાલયમાં છે, ભણવામાં કુથ દે છે, સેવાના શંખીન હોય છે, અને શામજ શું છે ? "
દરેક રીતે છાત્રાલયના પ જેવા હોય છે.” બીજો શુદ્ધપતિ : ૮ શના માણુ, તમે સિદ્ધાંતને એ ગૃપતિ : એવા વિવાહfએ પણ છાત્રાલય જેવા સમાયાજ નથી. સિદ્ધાંત એ માદ માત્ર છે, વ્યવહા- મારા શબુ મેળામાં આવીને ભૂગડી જાય છે, એ હાર ૨માં તે... પ્રયાગ કર પડે, ત્યારે તો મારગ ને ચોડે ધિ3 અનુભવ છે. આ છાત્રાલય એ તે એફ એવા પ્રકાસ્ત્રી પાતા પણું કર જોઇએ, વિદ્યાર્ટીએાને સમાવવામાં હું સંસ્થા છે કે જેના સંબંધે એકકસ પ્રકારને અભિપ્રાય આપી માનું છું, પરંતુ તે જ સમજે ત્યારે તેમના ઉપર શકાતો નથી. બગડેલા ત્યાં સુકરે છે તે સુધરેલા યાં બગડે દુબળુ કરવું જ જોઈએ. સ્વાતંત્ર્ય અદય તરીકે રાખીને છે. શહેરમાં રહીને ગામડાના છેકરાએ અનેક પ્રકારની વ્યવહારમાં બાંધછોડ કર્યા સિવાય થ્થર નથી'
શહેરી કુટેવમાં ફસાય છે. વધારે ભgાવવાને મહ કોઈ છેડી બીજો ગૃહપતિ : * તમારી વાત પણ્ અધૂરી છે. એમ શકવાના નથી. વધારે ભણાવવા માટે શહેરમાં આવવા કેવળ દમદાટી * ફામ સરતું નથી. જો તમારે વિદ્યાર્ટીએ સિવાય બીજો રસ્તો નથી. અને હેરાને છાત્રાલયે ઉભા પામે અમુક પ્રકારનું વર્તન કરાવવું હોય તે તે કંઇક કર્યા સિવાય આ પરિસ્થિતિને પહેગી વળવા બીજો એકેય ભય બતાવ્યા વિના કે દંડ કર્યા વિના ચાલે એમજ નથી. માર્ગ નથી. મને બુધે ગેટા છેઆમાં એક વખત હુ તે ઘણીયે વખતે હેકરાઓને ધ ફાઇન કરું છું, મૃથવા સપડાયા પછી હવે ફ્રેિમ બહાર નીકળવું તે સૂઝતું નથી, મને તે બધા છા વચ્ચે તેને ઉધડે લઉં છું એટલે મહા" તો માં બધું ઝેરી રંગ લાગે છે. માપણુને કશું સૂઝતું કામ બોક્ત દિવસથી સરળ બની જાય છે.”
નથી એટલે પછી ગમે તેમ ભાડિયાં ભરીએ છીએ, કંઈ એ ગૃહપતિ મેં મને તો એટલેથી પણું કામ સરતું નિયમનની વાત કરે છે તે કઈ સ્વાતંત્ર્યની વાર્તા કરે છે, હાય તેમ નથી દેખાયું. 'કેટલાક કરાજ એવા રમુજ ફાઈ વિદ્યાર્થી સ્વરાજની વાત કરે છે તે કોઈ ગૃહપતિની માવે છે કે તેમને ચાદમું રત્ન ચખાડ્યા સિવાય બીજો દોરવણીમાં શ્રદ્ધા રાખવા ઉપદેરી છે. તમામ જયારે કશું રસ્તાજ નથી દેખાતે. ચાર, ભાગે, વિના કારણું તે.ડૉડ ક્રતું નથી ત્યારે અનેક પ્રકારના એક બીજાના વિરોધી કરનારા એવા બુધાજ કિરાએને સ્વાતંત્ર્ય આપીએ તે વિચારપ્રવાહ છત્રાલયની મીમાંસા કરતી વખતે સંભળાય તે વળ અંધાધુંધીજ પેદા થાય. ફાઇને સમજાવવાથી કામ છે. મારે પોતાને આ મત છે" મર, ફાઇને ડરાવવાથી સરે તે કોઈને શિક્ષા શું કરવી પડે.” | મોજે મુહપતિ ; “ મને દાજી મામાં શી યઝ નથી
| "છત્રાલય ચલાવવાના થવાના કામમાં પઠેલા શિક્ષિત પડતી. વિદ્યાર્થીઓને સમજાવે છે પણ બીજે દિવસે તે પતિની આ પ્રકારની મન : સ્થિતિ છે, દૂર ઉભાં ઉર્જા એટલીજ મંદા રહે છે. એમને ભય બતાવૈ તે ૫ણુ ખીજે સિધતિ અને માદ"ની વાત કરનારા તરફ હસે છે, દિવસે તેમને તેમનું એવું થતું નથી. ગમે મને માર મારે તે નિત્ય જીવનમાં એમને જે અટપટા કક્ષાએ મુંજે છે તે પણુ તેઓ ચોરી કરતા કે નિશાળમાંથી ભાગી નીકળતાં બધું કાપડાને કંઈપણુ પ્રકારે ઉકેલ લાવવાની તેમની માગણી થઈ જતા નથી. મને તો લાગે છે કે આ ગૃહપતિનું કામ જ છે. એ કેમ શ્રાવણે મેની તેમને દૂછ ખબર નથી પડી. કપરૂ” છે. માના કરતાં છાત્રાલયે ન રહે તેજ કી છે.” પરંતુ એ અમુક રીતિજ વિશે એવી તત્વવિચારણ્યા કરે
ત્રીજો ગુપતિ : તમારી વાત બરાબર નથી. છાત્રાલયે નારા લોકાથી તેઓ અવશ્ય થાક્યા છે.