________________
જૈનધર્મ વિકાસ,
--
(સાધારણ વનસ્પતિનાં નામે અને તેના ભેદને ઉપસંહાર).
તે પાંદડા શિક્ષણ આદિમાં જેની નસો છાની એ, શેર કુંવર ગળે ગુગળ આદિ ચિતે આણીએ, છેદ્યા છતાં ઉગે ફરી તેવાં વળી જે હોય છે,
અનંતકાય તણું જ ઇત્યાદિક ભેદ અનેક છે. (૯) (સાધા. વન નાં એકાઈક ત્રણ નામે અને તેને પારખવાનાં વિશેષ લક્ષણો)
અનંતકાય નિગદ સાધારણ ત્રણે એક માનવા, આ ભાખ્યું લક્ષણ સૂત્રમાં તેને વિશેષે જાણવા જેની ઉનસે સાંધા અને ગાંઠાએ ગુપ્ત જણાય છે, ભાગ સરખા ભાંગતાં બે જેહના ઝટ થાય છે. (૧૦) ( સાધારણ વનસ્પતિને પારખવાનાં બાકી વિશેષ લક્ષણે)
જે છેદીને વાવ્યું છતાં ફરી ઉગનારું હોય છે, ભંગ સમયે તાંતણા વિણ કાય જેની જણાય છે; શરીર સાધારણ વનસ્પતિકાયનું તે જાણવું, વિપરીત તેથી હેય તે પ્રત્યેકનું તનું માનવું. (૧૧) एग-सरीरे एगो, जीवो जेसिं तु ते य पत्तेया।
૧૪-૪-છ-કા, પૂજા પત્ત વીયા પારા (પ્રત્યેક વનસ્પતિ કાયનું લક્ષણ અને તેના જી) પ્રત્યેક છે જીવ એક તનમાં એક જેને હોય તે, જાણ ફલ ફુલ છાલ ને ભૂલ કાષ્ઠ પત્રને બીજ તે, આ સાતમાં જુદા જુદા પ્રત્યેકના જીવ હોય છે,
આખા તરૂમાં તેય પણ જીવ એક જૂદ હોય છે. (૧૨) ટીપણી-પ્રાયઃ જાળું વનસ્પતિ અથવા પીલુડી, ૨ કુમારી. કુમારપાઠું, મારી લાબરૂ. ૩ એનું અમુક અંગ. ૪ સાધારણ વનસ્પતિકાય. ૫ સક્કરિયાં, મૂળા, લસણ, ડુંગળી, બટાટા વાંસકારેલાં, કુણુ આંબલી, શતાવરી, કઠોળનાં અંકુરા યાને અંકુરા પ્રટેલ કળ, પિંડાળું અને કાકડાશિંગિ વગેરે. લા .
૧ ગુમનસ. ૨ ગુણસંધિ ૩ ગુણગ્રંથિ અર્થાત ગુપ્તપર્વ. ૪ સમભંગ એ ચાર લક્ષણ, ૧
૧ છિન્નરહ. ૨ અહિરક (હિરતંતુ). એ રીતે અનંતકાયને ઓળખવાના છ લક્ષણ થયાં. ૩ પ્રત્યેક વનસ્પતિકાયનું. ૪ શરીર. ૧૧૫
૧ મળ-કંદ-સ્ક ધ ( થડ –શાખાપ્રશાખા-છાલ–પત્ર–પુષ્પ-ફળ-બીજ એ વનસ્પતિમાં દસ અંગ છે; છતાં અહિં કંદને મૂળ સાથે અને શાખા-પ્રશાખાને કાષ્ઠ સાથે ગણીને પ્રત્યેક વનસ્પતિ કાયનાં સાત અંગ ગણ્યાં છે. એમાં પ્રત્યેક વનસ્પતિનાં પુષ્પ પત્ર ફળને બીજ એ દરેક અમુક રીતે એકેક છવયુક્ત છે. શેષ છ અંગમાં દરેકમાં અસં
ખ્યાત સંખ્યાત અને એકેક જીવ પણ જુદી જુદી પ્રત્યેક વનસ્પતિઓ આશ્રયી હોય છે. અસંખ્યાત જીવની ગણત્રી પણ એક શરીરમાં એક જીવ ગણીને જ છે. પરા
