Page Text
________________
जलकमल छंडि जाय रे बाला,
આગળ વાંચે, નાગ નાથવાના પ્રસંગને ! - स्याम मोरो जागसे।। મુંડી પરા હેઠ લેઈ નાગ નથી લઈ છે, कान वाच
નાગણ ખડી હોઈ પતિકી મેરે જાન રખે છે! न हि ते वाट वीसरियो रे
મ્હારે કે કઈ પતા ન થા છે, નહિં તે મારા મૂસ્ટિયો
નથી કરી લેઈ આ એ ભગવાન બદ્ધ બને ! नहि ते मारो काल घाटियो,
हु एणे मारग आवियो॥ નિમાડી સાહિત્યમાંના ગીતની કેટલીક પંક્તિઓ जलकमल छंडि जाय रे, बाला,
અત્ર ટાંક છું; __ स्याम मोरो जागसे।
વ રે વાચ તૂ મારા મૂલ્યો, ત્યારબાદ નાગણી કાનને પૂછે છે કે તું ક્યા
વ રે વાર ધારી માતાથળનો છે? કયું તારું ગામ છે ? કોણ ત્યાંનો રાજા , ન હુરચાં ઘર વોટી ના ? છે ? તારું નામ શું છે ? કૃષ્ણ આના ઉત્તર આપીને નાગને જગાડવાનું વર્ણન લખે છે. નાગણીને કહે છે :
आंगढी जो मांडी नांग जगावियो रे, - નાગ તોરા નાહ નૈ,
नांग अवधूत जाग्यो वली केसे जे विसासीयो।
નાગ ૫રના કૃષ્ણવિજયનું ચિત્ર જુઓ: कंस - राय थी जुवटे रमतां, नाह तुमारो हारियो ॥
नांग नाथीन बालो हुवो असवाररे, -नागणी नाग प्रबोधन वाच
અને કૃષ્ણને વધાવો થાય છે. चरण चोली अंग मोडी,
मोतियन सीरे थारो बालो बधाओ, नागणी ए नाहो जगावियो ।
दूध पिलाव काल नाग। ऊठोने बलवंत बठा थाओ,
નરસિંહ મહેતાના નામ પર ચડેલ ગુજરાતી વાસુકો દુમ ઘર આવિયો રે નાગદમનની ૪૮ પંક્તિઓમાં માત્ર ૧૨ પંક્તિઓ વિશેષમાં ચબમાલીના નાગદમનમાંથી કેટલીક તેની રચેલ હોય તેવું લાગે છે. બાકીની પંક્તિઓ પંક્તિઓ પણ અત્ર ટાંકવી જરૂરી લેખાશે. ચંબમાલના લોકગીતમાં, પંડિત શ્રી. ગુણસાગર
નાગણી કૃષ્ણને પ્રશ્ન પૂછે છે, જેમાં નાગણીની સૂરિજીનાં નાના મમાન મર્દન કાવ્યમાં, તેમજ નિમાડી મમતા ભરી ભરી છે.
ગીત ના નાથન સ્ત્રીત્રામાં મળે છે. ઘટનાની નજરે કયૂ ઘર નારી દેવકા તુમ કયૂ મરને પધારે છે;
જોઈએ તો મહત્વની ઘટનાઓ આ ચારેય નાજઈક દિયાં મેં હથ દે કંગન છે!
મનમાં સર્વસામાન્ય-Common દેખાય છે. જે ઈક દિયાં મેં મોહર છે !
ઉક્તિઓની નજરે જોવી હોય તો નીચેની પંક્તિઓ તમ ભાગ જાઓ બાલકે કયૂ મરને ધ્યાયે જી !
નરસિંહની કત્વવાળી કૃતિમાં રવતંત્રપણે જેવા ની હમ પંથ ભૂલે ની નારી સંદા યે છે;
મળે છે: કયા ડરે તેરે હવે દે કંગન છે!
જાગશે તને મારશે, ભઠ્ઠા પિન તેરે હથે દે કંગન9.
મુને બાળહત્યા લાગશે, (૧) તેરી લાખ મોહરી કયા કરે છે !
મારી માતાએ બેઉ જનમિયાં, નાગ મથને એ આયે છે;
તેમાં હું નટવર નાનડો ! (૨) બુદ્ધિપ્રકાશ, સપ્ટેમ્બર " ૯ ]
૦૧૭
| SR No. | 522415 |
| Book Title | Buddhiprakash 1969 09 Ank 09 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Yashwant Shukl, Madhusudan Parekh |
| Publisher | Gujarat Vidyasabha |
| Publication Year | 1969 |
| Total Pages | 32 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Buddhiprakash, & India |
| File Size | 4 MB |