________________
સર્વોત્તમ કર્મ ગી
ભ. મહાવીર છે. શ્રીમદ્ બુદ્ધિસાગરસુરીશ્વરજી
- GU
*
:
l
Sonu TM
S
:
-
સ
.
આ વિશ્વમાં કર્મયોગી બે પ્રકારના છે. દરથ અને ત્યાગી. ગૃહ કયોાઓ કરતાં ત્યાગી કગીઓ વિશ્વ વોનું વિશેષ પ્રમાણમાં કલ્યાણ કરવા શકિતમાન થાય છે. સર્વત પરમાત્મા શ્રી મહાવીર પ્રભુએ અને શ્રી ગૌતમ બુધે ત્યાગ અવસ્થામાં સર્વોત્તમ કર્મથી ભારત દેશને હિંસા યજ્ઞ વગેરે અનેક પાપથી મુક્ત કર્યો તે ઈતિહાસથી સિદ્ધ થાય છે. શુષ્ક નાની કરતાં કર્મની મહાન છે. શુક જ્ઞાની બનતાં વિશેષ મહેનત પડતી નથી. પરંતુ કર્મયોગી બનતાં તે મન-વાણી-કાયાને શ્રમ વા પડે છે.
સાધુઓને ત્યાગ અવસ્થામાં અનેક ઉપસર્ગો તથા બાવીશ પરિસહ વડવા પડે છે અને તેથી તાનાવરણી આદિ કર્મોને ક્ષય થતાં પરમાત્માપદ પ્રાપ્તિ થાય છે. મહા કગી આ તીર્થકર હેય છે. શ્રી તીર્થ કરના કગ સમાન કોઈને કર્મ વેગ હેત નથી. મહા કર્મણી સર્વોત્તમ કામગી તીર્થ કરીને ચૌદ પૂર્વના સારભૂત નમરકાર મંત્રમાં– નમે અરિહંતાણું- એ પદથી સર્વ પદવીઓમાં પ્રથમ નંબરે મૂકી પ્રથમ નમસ્કાર કર્યો છે. કર્મ.
ઓ મહા ઉપકારી હોય છે, તેથી તેઓને પ્રથમ નમસ્કાર કરવામાં આવે છે. સિદ્ધ પરમાત્માને તળ જ્ઞાન અને કેવળ દર્શન હોય છે પરંતુ સિદ્ધ અવસ્થામાં કર્મયોગ નથી તેથી તેઓને પ્રથમ નમકાર કરવામાં આવ્યું નથી, અષ્ટકર્મ રહિત રોગુણ, તમે ગુણે અને સવગુણ રાહત સિદ્ધ પરમા-
મારા કરતાં પ્રથમ અરિહે છેનમસ્કાર કર્યો છે, તેથી જેના આધારે કર્મ થી અને પ્રવૃત્તિમાં વેળીઓને કેટલું મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે તેને સહેજે ખ્યાલ આવી શકે તેમ . કર્મમાં મહત્તા છે જેનોનાં નમસ્કાર મંત્રમાં ' વર્ણવી છે તેવા અન્ય અવલકાતી નથી. લેકમ તિલક કહે છે કે પ્રવૃત્તિ ધર્મ ભાગવત ધર્મો : વિધ વર્ણવ્યો છે પરંતુ તેઓ આ બાજુ લd આપશે તે જાણે કે સન્યાસ ભાર્ગના પ્રવક ધર્મરી-મસ્થાપક શ્રી મહાવીર સ્વામી જેવા ધર્મ પ્રવૃત્તિ કરનારા કોઈ અન્ય જણાશે નહિ. શ્રી મહાવીર પ્રભુએ શરીર છેડતાં પૂર્વ સે પ્રહ? સુધી આર્ય મનુષ્યને એકસરખો ઉપદેશ આપવા હતા. ગામેગામ, નગરનગર અને દેશોદેશ ફરી જીવનમુકત કેવલ જ્ઞાની છતાં ઉપદેશ આપ્યો હતે. હવે કહે સંન્યાસ માર્ગ વાને ત્યાગ માગી ઓ માં શ્રેષ્ઠ એવા મહાવીર પ્રભુને સર્વોત્તમ ર્મબ માનતાં કાણ વધે લઈ શકે તેમ છે? વીસા તીર્થકર થી મુનિસુવ્રત સ્વામીએ ઉપક. છા રાત્રીમાં સિદ્ધપુરથી વિહાર કરી અને મકર :વ. હતા. જ્યારે જેમ ધર્મના સ્થાપક ની . . ! પ્રમાણે ધ પ્રવૃત્તિ કરે છે તે ત્યાગ કરે છે : અધિકાર પ્રમાણે કર્મયોગી બનીને આવ્યા. ' પા, પ્રવર્ત કે, સાધુએ અને સાધ્વીઓ ઉપર જ ધર્મ પ્રવૃત્તિને દેશ, સમાજ, રાજ વરે કલ્યાણમાં ભાગ આપે એમાં શું આશ્ચર્ય