________________
જીવન પરિગ !
યમાં સ્થાપ્યો છે. અને અમે “તમાની સામાન મુર્તિ છીએ. આટલું બધું છતાં તેમને કેક ગુણ કવચિત્ જોવામાં આવે છે, ૫) તેવા મનુષ્યોમાં ક્ષમાને મકાન ગુણ જોવામાં આવતું નથી. ઘણું મહાપુ, ધ સંત પુકા, ધાણા શાસ્ત્રી, પુરાણ, ધર્મગુરુઓ અને વિકા ઉપરનો પળ બનાવવામાં વાત થયા છે. પણ જીવનનું ખરું કર્તવ્ય કરતા ઘાજ થોડા જણાય છે. આ ભારત વર્ષમાં એવા કેટલાક દાખલા બનના અવલે કાય છે કે, જેમાં આચા, મગર અને ધર્મના ઝધડાઓને ખાતર લાખો રૂપીઆ માં જાય છે. જે ધમાંચા માત્ર મા ગૃણ રાખે. મેટું મન રાખ, વિશાળ હૃદય રાખે ને છે તેવા ઉત્તમ રતિ ચાલે અને પિતાના શિષ્ય વરને ક્ષણ ગુણ વીખી શાંતિ-સમાધાન ને બ્રાતૃભાવ રાબનાં શીખવે તો કેવું સારૂ ? પણ હું અને મારું, એ બે પ્રબળ શત્રુઓ ક્ષમાને પાસે આવવાત નધી ત્યાં વાંક કોને કાઢએ ?
આજે અમે એક શીખ ધીમંતની “માં” નું ઉજવળ કરાંત વાંચકોને સાદર કરીએ છીએ, મને કેટલી હદ સુધી મા રાખી શકે છે, તે તેમની નજર આગળ મુકીએ છીએ. આ દાંતથી માં કેટલી હદ સુધી રાખવી જોઇએ તે મા, બેટા માનમાં ફસાઈ–વીનાશકારી કાધન પાવ પડી, અંકિ ન કરતાં પામર મનુષ્ય-ક્ષમાના શિતળ કરામાં પચિ સવિલ બી સુખી થશે.
શીખ લોકો માત્ર લવાઈ કરવામાં વીર હતા, એમ નથી. તેઓની દયમાં કમળત્તિ તેમજ માનો પણ આદત ભાવ છે. તેમાં બેઠા ઓને લાવકને કરતા સાથે આપને ઉચિન એવો ધર્મ આવેશ પર નિઓમાં ચાકી રહેતો હતો. શીખ લેક અંતઃકરણથી ભક્ત હોય છે, એની ભક્તિ અતિ બળ હોય છે. તેઓ ગુને માટે વિના કલેશે પોતાનું જીવન સમર્પણ કરે તેવા છે. આ જગતમાં તેના જેવી અત્સ કરે તેવા બીજ કોઇ મળે જોવામાં આવતા નથી. ધર્મ રક્ષાને માટે તેઓ દેહ ત્યાગ કરવાનું કાર્ય પણ કરતાં પાછી પાની કરતા નહિ “જ્ય ગુરખનકહીને તેઓ કારી કરતા હતા. તેઓને ઇતિહાસ ઘણે રસમય, શિમય, અને બીરસથી ભરપુર છે.
'દીમાં તે સામાન્ય ન્હાના શુ હાલ ને તે પણ શીખ લોકોમાં લેવામાં આવ્યા છે. તેઓ એ પીયતા, અનિથાના સકાર કરવાની યોગ્યતા, હદ બહાર વરસા પામે છે. આ સધળા ગુણોથી ભરેલા - પા પનાં ઉદાહરણ મુકી ગયા છે, તે સઘળા ઉપલબ્ધ નથી, તોપણ જે ધાડાંક પુરપાનાં ઉદાહરણ મળી આવે છે, તે એટલાં મહત્વનાં છે પનામય છે કે બન્ની સધ અવસ્થામાં ને ગળા સમયમાં તે ઉદાહરગો અનુકરણ કરવા લાયક રહેશે.
મારા હરિશ્ચંદ્રની રાતિ-જાતા ભારતવાસીઓથી અજાણ નથી. દાનવીર મહાવીર કર અને રંતિદેવની અનિયત, મહારાજ શિશિની આશ્રિત રજાની વાત હિંદન ખુણે ખુણે પ્રસિદ્ધ છે, તે વીસરી શકાય તેમ નથી. તેમના જેવા મહાપુરૂ થવા માટે ભારતવાસીઓ છવન પયંત તપસ્યા કરે છે. અમારા દેશની આટલી બધી અધભાવસ્થા હોવા છતાં પણ અનેક હરિ, અનેક કર, ઘણું રેન્તિદેવ, અને પુષ્કળ શિબિરાજ ભારતમાં ઉત્પન્ન થયા છે, અને એ પણ વખત આવશે જે સમયે તેમની કાતિવડે, ગર્ભા પ્રકાશીત થઈ ઉડશે..
મહાવીર કર્ણ જેમ પિતાના પુત્રનું બલિદાન આપી દેવાના અનિયા બ્રાહ્મણને ગુપ્ત