________________
તબાપુ અને વિદ્યાર્થી એ.
૧૨૭
સવાલ-તમે ક્યાંથી આવે છે ?
જવાબ— સમુદ્રની પેલી પાી. સવાલ-તમે શું છે ?
જવાબ---તમે જાણતા નથી! હું કલી મહારાજાના ચપરાસી છઉં,
સવાલ—તમારા ધંધા શું છે ?
જવાબ—મારા રાજા કલી મહારાજે મને આ દુનિયામાં જ્ઞાતિબંધન સજ્જનતા સત્વ અને મળને ત્યાગ કરાવી, બધાને એક બનાવી દેવા માકયે છે.
સવાલ—તમારૂં કાય તમે ખરેખર ખજાવા ?
જવાબ-હા ! શું તમે જોતા નથી, રાજા રજવાડામાં, અમલદાર, શેઠીયા વિદ્યા થી આને હલકા વર્ગની સ્રોમાં, અમારા ઝાડુ વાળનાર ઢેડ–ભગીની કા રેલી તબાકુના પ્રચાર ણીજ ઉત્તમ રીતે મોટા પ્રમાણમાં કર્યો છે. સવાલ કરનાર ઠંડાગાર જેવા થઇ ગ્યા.
બીડી પીવાની ટેવ દુનિયામાં બધે પ્રસરી ગઇ છે. તે ઉપરાંત તબાકુ ચાવવાની ને સુ’ધવાની પણ પ્રસરી છે. નાનાં બચ્ચાં તમાકુ ઘણી ખુશીથી પીએ છે. ખાય છે ને સુધ છે. વિદ્યાર્થી ના ખીસ્સામાં બીડીની ડખ્ખો હોય છે. પુરૂષો, ઉપરાંત હલકા વર્ગની સ્ત્રીએ સુદ્ધાંતમાં તે 2 પ્રસરી છે ને તંબાકુ નિ વાપરનાર સેંકડે યુક્ત પાંચજ ટકા હશે,
કેટલાક મૂર્ખ પીતા તે પેાતાના પુત્રના મુખમાં બીડી મુકી કહે છે કે, મારે પુત્ર આમ બીડી પીશે. હા ! મુર્ખ પિતા-હોકરાના મુખમાં બીડી મુકે છે—કે તેના કામળ કાળામાં પુળા મુકે છે ? અપચાને થાક ઉતારે છે એવુ' બાનુ મૂખ માણુસા કહાડી બી. ડીને ઉત્તેજન આપે છે.
"C
ભાગ્યેજ
"
પણ આઠ વર્ષ ને તેથી એકવીશ વર્ષની અંદરના વીદ્યાર્થી આને માટે તે તે ઝેરજ છે. પણ હા ! માજ તે સભ્યતાની તે એક નીશાની છે. એક પ્રકટર કહે છે કે, એક છે. જે બીડી પીએ છે તે ભા યેજ મનુષ્યત્વને સમજે છે. સાલીક ને શરીકમળને અનુભવે છે અને મગજક્તિ કે હુન્નરળાના વૈભવ ભાગ્યેજ ભાગવી શકે છે, તે યુ. વાનાને ચેતવણી આપે છે કે જેમણે દુનીયામાં આગળ વધવું છે–ચળકવું છે નામ કાઢવું Û તેણે તા તમાકુને ઝેર ગણી ત્યાગવ, અતિશય ચુકવાની અનિયમિત ટેવ મનુષ્યના આહાર પચાવવામાં ખામી લાવે છે. શ્વાસ ઘુંટાય અને કાળને દ્રવ્યના વ્યય ઉપરાંત મુખની દુર્ગંધ બહુજ દુ:ખદ છે. વળી બીડીની ગુલામગીરીમાં સેલાં મનુષ્યા બબડે છે કે, “ હવે અમારે તે સિવાય ચાલતુ નથી. ” આહા ! આજના જીવાનેા ! બીડીના ગુલામા ! હજી પણ શારીરિક સ્થિતિ આર્થિક સ્થિતિ-દેશની ને ભારત વર્ષની સુધારવી હોય તે! ઉંડા-બીડી રૂપી મેડીના ત્યાગ કરે ! ફૂલેને કાલેર્જીના અગ્ર પુરૂષને વિનંતી કરૂં છું કે, છેાકરાએને ન્યાત નહિં પશુ તેમને ગેરફાયદા સમજાવી પેાતાના ખાતાના કરાએને શર્શારરીક, સ ાંતની ઉન્નતિ અર્થે બીડી છેડાવવી એવી મારી નમ્ર વિજ્ઞપ્તિ છે. ઇલમ્
.