________________
ર? આ કહેવત પ્રમાણે બનવાનું મિથ્યા થતું નથી, કિયાના પિતાએ ગુમા
તાને પ્રમાણીક જાણ પુત્ર માટે થાય ત્યાં સુધી ગુમાસ્તાની સાહાથની સર્વ વ્યવસ્થાનના હાથમાં સોંપી હતી. ગુમાસ્તા
વિચંદ્રને સારી રીતે ભણાવ્ય, વિવેકચંદને બહાર મિત્રાની સાબત થઈ તથી વિવેકદમાં અસર થઈ. શાસ્ત્રોમાં કહ્યું છે કે, સારી અને નઠારી સંગતિ પામી મન સાફ અને ના બને છે. જેવા
સંસ્કારોના કારણે સેવાય છે તેવા સંસ્કાર હૃદયમાં નઠારા મિત્રોની પ્રગટે છે. યુવાવસ્થામાં ઉમેરાની સંગતિથી વિચંદ્ર, સોબત,
ધનનો ધુમાડો કરવા લાગ્યો. પરસ્ત્રી સંગી રે,
કદના ઘરની સાદાઈ ખાધા વિના તે તેને સંતિવ થતો ન્હા, વિવેચંદને પ્રતિદિન ખરાબ ટેવ પવા લાગી અને ન ગમાજ્ઞાની પણ દરકાર કરતો હતો. ગુમાસ્તા ત્રિવેદચંદની ખરાબ ટેવ જાણી એક દીવસ ગુમાસ્તા વિચંદ્રને નકારી દેવા માટે ઠપકે આ. ગુમાનાની શિખામણથી વિવેકચંદના મનમાં આછું આવ્યું. અને તેનું મન વશમાં રહ્યું નહિ, ઉદ્ધતાધી વિવેકચં કહેવા લાગે છે, ગુમાસ્તા તું તે મારા નોકર છે, હું તારા રે છું. મહા કહેવા પ્રમાણે તારે વર્તવું પડશે. તું એવા કેવા મેટો થઈ ગયો કે મને શિખામણ આપવા તૈયાર થ
છું. મ્હારા ધનના તું જે ઉપયોગ કરે છે તે જાણું છું, બહારૂ પિગળ કેડી નાંખાશ. વિવેકચંદનું એકદમ વિવેકશન્ય ભાષણ સાંભળી ગુમાસ્તા સ્તબ્ધ થઈ ગ, ગુમાસ્તાના વિચાર કર્યો આ શો પુત્ર હક નાદાન છે, હું શા મારે કહું છું તેનો નિર્ણય કરવા માટે તેનામાં વિવેકની જરૂર છે, ભલે તે ગમે
નમ બોલે. હાલ મેં રહેવું એમ છે. ઊંચત અવસર ઉચિત અવસર ગણીને કાર્ય કરવું, અવસર જાણીને બાલવાથી ફાયદે ધાવ જાણનાર વિજયી છે, જે અવસરના નણ નથી તે ખરે ખર નખે છે. અવનીવડે છે. સર વિના બાલું વચન નિર્થક થાય છે ગુમાસ્તા
વિચાર કર્યો કે હાલ તેની હા હા હા ભણીને કામ લેવું શેઠના પુત્રની ઇચ્છા પ્રમાણે ગુમાસ્તો પણ વર્તવા લાગ્યો. તેથી વિ
કચંદ ખુરા , અને ગુમાસ્તાની સાથે વિવેકચંદનું મન મળી ગયું, એક દિવસે વિવેકચંદે ગુમાસ્તાને કહ્યું કે તમે માઠાઈ લઈ આવે, ગુમાસ્તાઓ
કહ્યું કે ચાલો આપણે છે ત્યાં તપાસ કરી મીઠાઈ કોઈની દુકાને અને એ દિવ અને માતા બને દોઈની દુકાને
