________________
૫૩
પ્રતિમા સંવત ૧૫૬ ની ખોડારે-સવત ૧૫૧૮ ની ત્રી^ ારે સવત ૧૫૧૮ ની અને ચાધાદાસવત ૧૫૨૯ ની છે. હવે આવા ચાંમુખ્વ્ડના દેહરામાં એકા વખતે ચારે બાજુએ પ્રતિમાઓ પધરાવવાના રીવાજ છે તે મુજબ એ દંતરામાં કમ નહીં થયુ હાય, તે વિચારવા જેવી વાત છે. ને તે પાષાણુની પ્રતિમાએ હાંત અને સંવતનાં વરસ ખુદાં જુદાં ાત તે કાંઇ અયબે પામવા જેવુ નેતુ. પણ ધાતુની મારી પ્રતિમા તે છે, અને તે ભરાવવાને તથા તે સમયના દેશકાળ ાતાં, અચળ ગઢ જેવી વિકટ જગ્યાએ, તે આંતરે આંતરે લઈ જવી, અને તેની પ્રાંતા કરાવવી એ વિગેરે બાબતોને તથા પ્રથમ વીપ્રાંતમા તે સ્થળે હશે, અને આંતરે આંતરે તે ક્રમ ફેરફાર કરવી પડી હશે ને મારી કલ્પનામાં આવતું નથી.
જુનાગઢના માંડળીક રાબ્વને અમદાવાદના સુલતાન મહુમદ બેગડાએ ઈ. સ. ૧૯૭૨-૭૩ (સંવત ૧૫૨૮-૨૯ ) માં તામ કરી તે શહેર લીધું. ( રાસમાળા પાનું ૨૬૪ અદલજીના તિહાસ પાનુ ૮૬ ) અજ મુલતાને, ચાંપાનેર લીધુ તા. 19 નવેમ્બર સને ૧૯૮૪-સંવત ૩૫૪૧ ફેસ સુદ ૩ વીવાર ( રાસમાળા પાનુ ૨૮૬ ) અને ત્યાંના રાન્ન જયસિંહને પાછળથી મારી નાંખ્યા. ( દલજીના કતિહાસ પાનુ (૮૯.)
ઉપર કહ્યા પ્રમાણે સંવત ૧૫૨૫ સુધી મેવાડના કુંભારાણા સંવત ૧૫૨૮-૨૯ સુધી જુનાગઢના મંડલીક રાજા, અને સંવત ૧૬૫૬ સુધી ચાંપાનેરને જર્યાસ હરાત હૈઞાન હતા. અને લક્ષ્મીસાગરાર અને સામદેવરિ સંવત ૧૧૬૮ માં પ્રતિષ્ટા વખતે અચલગઢમાં વિદ્યમાન હતા. હવે એ સા મદેવસૂરિ અને એ ત્રણે રાજાઓને સમાગમ થયા મતલબનું આ કાવ્યમાં કહ્યું છે તે તેમના સમય આપણને માલમ પડયાથી વધારે ખાત્રી વાળુ ચાય છે. પાછળ મેં જે વિવેચન કર્યું તે સિવાય આ દસમાસ માં કહેલા
^ અધા મુનિ વિગેરે ને માટે લખવા જેવા આધાર મને મળ્યા નથી; કાઈકના માટે પટ્ટાવળીમાં લખણ છે ખરૂં: પણ એ સંબંધમાં હવે વધારે લ બાણું કરવું હું અંધ રાખું છું.
આ કાવ્ય, તેના ભાષાંતર સાથે પ્રસિદ્ધ થયાથી, આપણને જાણવા જેવુ ઘણું મલ્યુ છે, તેથી તેના પ્રસિદ્ધ કરનારાધ્યાને આપણે આભાર માનીશું. પણ ભાષાંતર કરનારે—અને તે તપાસનારે અને પ્રક સુધારનારે જરા વધારે શ્રમ લીધા હાત તે કામ સાફ દીપી ઉઠત. ભાષાંતરમાં કર્ણ સંસ્કૃત શબ્દ આવ્યા છે તે વિગેરે કારણથી સાધારણ ભણેલા તેના શ્વાસ લેઈ શકશે એ ભાબત મને સદેહ ર
