Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સાંડેરાવ
લેખકઃ પૂજય મુનિરાજ શ્રીફાનવિજ્યજી (ત્રિપુટી)
જનસંઘ ઉત્તર ભારત અને પૂર્વ ભારતમાંથી હિજરત કરી રાજપૂતાનામાં આવ્યો ત્યારે તેણે અહીં આવતાં આ પ્રદેશનાં ઘણુ સ્થાને પોતાનાં પ્રાચીન તીર્થોની જેમ જમાવ્યાં છે, તેમાંનું સાંડેરાવ પણ એક છે. A. સાંડેરાવ બહુ પુરાણું નગર છે. પહેલેથી આજ સુધી અહીં જેની સંખ્યા મોટા પ્રમાણમાં મળે છે. આજે પણ અહી તપગચ્છ જેનેનાં લગભગ ૪૦૦ ઘર છે અને ૨ દેરાસર છે.
ઇતિહાસ કહે છે કે, અહીંથી સંડેરક નામને ગચ્છ ઉત્પન્ન થયા હતા, જેનાં ષડરક, સંરક, ખંડેરક વગેરે નામો મળે છે, જેમાં આઠ યશભદ્રસૂરિ, જેમણે ખેડવાહ્માના જૈન દેરાસરને આકાશ માર્ગે ઉડાવી લાવી નાડલાઈ તીર્થમાં સ્થાપ્યું હતું, અને નવા જેને બનાવ્યા હતા. આ બલભદ્ર, જેમણે તે સમયના જુનાગઢના રાજા રા'ખેંગારને ચમત્કાર બતાવી ગિરનાર તીર્થને બીજાના હાથમાં જતાં પાછું વાળ્યું હતું અને હથુંડી નામે નવા ગ૭ની સ્થાપના કરી હતી. મહાતપસ્વી ખિમષિ, જેમણે ધારાના રાજા મુંજના ભાઈ સિંધુલના માનીતા રાવતને દીક્ષા આપી હતી, જુદા જુદા ૮૪ અભિગ્રહ કર્યા હતા, જે દરેકનાં પારણાં થયાં હતાં. આ હકીકતે, એ સમયે આ પ્રદેશમાં તેમને કેવો અને કેટલે પ્રભાવ હતું, એ જાણવા માટે સબળ કારણે આપે છે. સાંડેરાવ, નાડલ, નાડલાઈ, રાતામહાવીર વગેરે આ ગચ્છનાં પ્રધાન ક્ષેત્રો હતાં. નાડેલના ચૌહાણ રાજાએ પણ સંડેરક ગ૭ના આચાર્યોના ઉપાસક હતા.
અહીં પ્રાચીન સમયનું દેરાસર છે. વિક્રમની નવમી શતાબ્દી પહેલાનું હોય એમ કેટલાએક કારણથી અનુમાન કરી શકાય છે. તેમાં જુદા જુદા સંવતના શિલાલેખો છે. જે પૈકીના કેટલાએકની નોંધ નીચે આપીએ છીએ.
* મેટા દરવાજામાં પેસતાં માથે ચોકીના પાટાને લેખ-સં. ૧૨૨૧ મહા વદિ ૨ કેહણુદેવના રાજ્યમાં તેની રાજમાતા આનદેવીએ સંરકગના દેરાસરમાં મૂળનાયક ભગવાન મહાવીર સ્વામીના ચૈત્ર સુદ ૧૩ના કલ્યાણનિમિત્તે જુવારને એક હારો આપ્યો, * ૧. જૈન પરંપરાને ઇતિહાસ, ૫, ૫૧૮ થી પ૭૯ . ૨. એજન, પૃ. ૫૭૭
૩. ગોલવાડમાં સેવાડી પાસે હલ્યુડીને સ્થાને રાતા મહાવીરનું તીર્થ છે, જેમાંથી વિ. સં. ૧૦, ૧૧રના શિલાલેખ મળે છે. સં. ૧૯૫૧નો શાન્તિભદ્રાચાર્યને લેખ, સં. ૧૩૪૪ની હત્યંડી ગચ્છના આચાર્યની પ્રતિમા, સં. ૧૭૨પને લેખ, સં ૧૭૬૭ની તપગચ્છના આચાર્યોની ચરણપાદન કાઓ છે, સં. ૧૩૩, ૧૩૩૬, ૧૩૪ ૫, ૧૩૫૬માં નાડોલના ચૌહાણ રાજાઓએ સેવાડીના બાર પર રાતા મહાવીરના દેરાસરના કામ માટે નાખેલા લામાઓને શિલાલેખે વિદ્યમાન છે. હઠંડીમાં પહેલાં સ. ૯૯૩ થી ૧૦૭૦ સુધી રાઠોડ રાજાઓનું રાજ્ય હતું, જે દરેક જનધર્મને પ્રેમી રાજાઓ હતા. ( જી ઓ જૈન, ૫. ઈ. પૃ. ૫૭૨ થી ૫૯૫) ત્યારબાદ ત્યાં નાડેલના ચૌહાણેનું રાજ્ય હતું,
૪. જુઓ જે. ૫. દતિહાસ પૃ. ૫૯૩, જુઓ શિલાલેખો,
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 521703 |
| Book Title | Jain_Satyaprakash 1953 10 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad |
| Publisher | Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad |
| Publication Year | 1953 |
| Total Pages | 28 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Jain Satyaprakash, & India |
| File Size | 12 MB |