Jain_Satyaprakash 1952 08

SR No.: 521691
Original Sutra Author: N/A
Author: Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Publication Year: 1952
Total Pages: 28
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Jain Satyaprakash, & India
File Size: 13 MB

Page 11

શ્રીમદ્ આનધનજી મહારાજ
અંક ૧૦-૧૧ ] [ ૧૯૧ પ્રેમસૃષ્ટિમાં પ્રિયને પ્રિયાના સગપણુ સિવાયનું ખીજી' સઘળું જૂઠું' બની ગયું છે. ઇતિહાસકાશ આવી સુક્ષ્મ ઓળખાણથી અકળાશે, પણ આન ધનજીનુ જીવન એ કાંઇ ઇતિહાસના સ્થૂળ આંકડાની જ નોંધ નથી. એ તે સમસ્ત બ્રહ્માંડને રામાંચક ધ્રુજારી પહોંચાડતું એક અમર પ્રેમકાવ્ય છે, એમાં દુનિયાના સંબધાની સ્થૂલ ગણતરી કામ આવતી નથી. આનધનના સર્વ સંબધા કેવળ આનન્દના સમૂદ્રરૂપ આત્મામાં પૂર્ણ વિરામ પામે છે,
તેઓએ તપાગચ્છીય સાધુ પાસે દીક્ષા લીધેલી તે તેમનુ નામ લાભાનદ રાખવામાં આવેલું. સાધુજીવનના ઉચ્ચ યનિયમા તેમની કામળ પ્રેમસાધનામાં વિધિરૂપ ન થયા પણુ અનુરૂપ થયા તેમાં જ તેની ખરી મહત્તા છે. ટાઢ-તડકા હાય; ક્ષુધા-તૃષ્ણાની સતામણી હાય; શરીરે મેલ ખાઝયો હેય, વસ્ત્રા છઠ્ઠું થયાં હોય; કાઈ આવીને આક્રોશ, વધ ક તાન કરે એ સ` વિષમ સંજોગાની કડવાશ પણુ તેમની પ્રેમસાધનાતે વધુ ને વધુ મધુર બનાવતી. ટાગારની અધ્યાત્મકથાની રાણી સુરંગમા કહે છે કે—“ The very vilterness of all these gives me his 33 compans આ બધી કડવાશ જ મને તેમનું સાનિધ્ય અપાવે છે. આનંદધનજીનુ પણુ તેમજ થયું.
તેઓના હયાતિકાળ આત્માર્થીની યોગસાધનામાં વિધિરૂપ હતા. ધર્માંના વિષયમાં એકાદ પણું સ્વતંત્ર વિચાર પાપરૂપ લાગતો. ઉપાધ્યાય યશાવિય∞ જેવા પણ જો ઊડા ભાવવાળુ` સ્તવન રચે તે તેમને અપાસરાની અંધારી આરડીમાં અઢાર દિવસ પુરાઈ રહેવુ પડતું. ધાર્મિ કવગ વસ્તુના મૂળ સુધી પહોંચી અન્તિમ સત્યને મેળવવાને બદલે એકાંગી વિચારણામાં સપડાયા હતા. હૃદયમાં વિશાળતા નહોતી તેથી ઊંડું સત્યદર્શન તે કરી શક્તા નહિ ને મતમતાંતા ઊભા કરતા. આથી ચોર્યાસી ગાની તકરારાના ઉલ્લેખ આન ધનજીને અધ્યાત્મ રસપૂર્ણ સ્તવનમાંય કરવા પડતા. ધાર્મિકવર્ગ માં શિથિલતા પણુ આવી ગઈ હતી ને તે દૂર કરવા ૫. સત્યવિષયે ક્રિયાદ્વાર હાથ ધરેલ. સંસારીએ પણુ આનધનને દૂર દૂર ફગાવી દેતા. તેમને ભગડભૂત, ક્રિયાલેાપક, ફટકેલ ચિત્તવાળા કહેતા. કહેવાય છે કે એક શેઠિયાએ તેમના આધા ને મુહુત્તિ ખેંચી લીધાં હતાં. આવા પ્રતિકૂળ વાતાવરણમાં પેાતાની સ્વપ્ન સૃષ્ટિતે કરમાવા ન દેવી એ તેમને ચિંતાના વિષય હાય પણુ ખરા. આ આખી મુંઝવણ તેઓએ એકવહારી બનીને ઊકેલી, નવપરિણિતતા જેમ એકાંતને ઝંખે તેમ આનધન પણ એકાંતને ઝંખતા. જ્યારે પ્રેમશા તીવ્ર હોય છે ત્યારે એકાંતને રસ ખૂબ મીઠા થઈ પડે છે. ઝાડના ઝૂંડામાં ને પતની ભેખડા પર એકલા ગાતાં તે રાતાં આનધનને કપીશુ ત્યારે લાગશે કે પ્રેમની પવિત્રતા વિશુદ્ધ એકાંતમાં જ છે
સાધુ આનંદધનના વિશેષ પરિચય લેવા તેમના પદોના અભ્યાસ કરવા જોઇ એ. તેમના પદેમાં બે આનદધનનું દન થાય છે. એક છે વિરહી આનંદધન, બીજા છે અનુભવી આનધન. વિરહી આનંદધન શુદ્ધ આત્મતત્ત્વને મેળવવા નિરકુશ ઉછાળા મારે છે. સૂકા વૃક્ષ નીચેના ખેડેાળ પથ્થરા પર બેસી તેએ છાતીફાટ રુદન કરે છે. તેઓ ગાય છે—“રિસન પ્રાણજીવન માહિ દીજે'' ભુખરા પહાડના શાંતિમય વાતાવરણમાં તેમનાં સુ કરુણ સૂરો વહેતા મૂકતા હશે. જાણે કે એ કરુણ દૃશ્યથી સંજના હૃદયમાંથી પણ લેાહી નીકળતું હોય. નીલા આકાશમાં રૂપેરી ચાંદ ભલેને ઊગ્યા હોયપણુ આનધનજી તે ખગાળાના ચૈતન્યદેવની
૩