________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अखिल भारतवर्षीय जैन श्वेताम्बर मूर्तिपूजक मुनिसम्मेलन संस्थापित श्री जैनधर्म सत्यप्रकाशक समितिनुं मासिक मुखपत्र
श्री जैन सत्य प्रकाश વર્ષ ૨૦ || વિક્રમ સં. ૨૦૦૧ : વીરનિ. સં. ૨૪૭૧ : ઈ. સ. ૧૯૪૫ || માં અંક || જેઠ શુદિ પ્ર. ૬ : શુકવાર : ૧૫ મી જુન
११७ ઘેઘાબંદરનાં જિનમંદિરે
લેખક–પૂજ્ય મુનિ મહારાજ શ્રી ઘુરંધરવિજ્યજી શ્રી નવખંડા પાર્શ્વનાથ પ્રભુની પ્રભાવપૂર્ણ પ્રતિમાથી શોભતું જોવા નગર સાગર કિનારે વસેલું છે. એક સમયે જેના કિનારે સેંકડે જહાજો નંગરાતાં, જ્યાં વેપાર ધમધોકાર ચાલતો, જેની જાહેરજલાલી દેશવિદેશ પ્રસિદ્ધ હતી, જ્યાંની ઉન્નતિ અને સમૃદ્ધિ સમજાવતી
લંકાની લાડી ને ઘોઘાનો વર” “ હીરે ઘોઘે જઈ આવ્યો ને ડેલે હાથ દઈ આવ્યો” વગેરે કહેવતો ગવાતી, જ્યાં જૈનધર્મની જાગૃતિ પૂર્ણ જોશમાં હતી, એ જ ઘવાની સ્થિતિ આજે ખેદજનક છે. જ્યાં મોટીમોટી મહેલાતે હતી ત્યાં ખંડેરે છે, જ્યાં જનતા કલરવ કરતી હતી ત્યાં પક્ષીના શબ્દો પણ નથી સંભળાતાં. છતાં પુણ્યસંગે શ્રી જિનેશ્વર પ્રભુનાં પ્રાચીન સાત મન્દિરે તથા ભક્તિભાવથી મન્દિરની સાચવણી કરનારા શ્રાવકના લગભગ ૭૫ ઘર ઘાલ્લામાં છે. હાલ પણ તે તીર્થની યાત્રા કરતાં ઉલલાસ અને આનન્દ જાગે છે. આ લેખમાં તે મદિરોનો પરિચય અને જાણવા યોગ્ય ઐતિહાસિક હકીકતોનું ટૂંક દિગદર્શન કરાવવામાં આવે છે.
૧. શ્રી નવખંડા પાર્શ્વનાથજીનું મન્દિર–ગામના મુખ્ય ભાગમાં આ વિશાળ મન્દિર આવેલ છે. તેમાં પ્રવેશ કરતાં આપણે એક મહાન રાજદરબારમાં પેસતાં હોઈએ એ ભાવ જાગે છે. ધોલેરાનું, મહુવાનું અને જોધાનું આ મન્દિર–એમ ત્રણે દેરાસરે એક જ શિલ્પિ–કારીગરે બનાવ્યા હોવાનું કહેવાય છે. તે ત્રણેની બાંધણી પણ એક સરખી છે. વિશાળ શિખર અને વિશાળ રંગમંડપવાળું આ મન્દિર દૂરદૂરથી પણ આંખને આકર્ષે છે. મૂળનાયક શ્રી નવખંડ પાર્શ્વનાથજી છે. તે પ્રતિમા સંબધી હકીક્ત આ પ્રમાણે સંભળાય છે. વર્ષો પૂર્વે–ભાવનગર શહેર વસ્યું તેથી પણ અગાઉ–વડવાના એક કુવામાં આ પ્રતિમાજી હતાં. શાસનદેવે એક ભકતને સ્વપ્ન આપ્યું કે જુદાજુદા નવખંડવાળા આ પ્રતિમાજી કુવામાંથી બહાર કાઢી નવ દિવસ સુધી નવમણું ફાડાની લાપસીમાં (કંસારમાં) ભંડારી રાખવા એટલે તે નવે ખંડે સંધાઈને પ્રતિમાજી અખંડ થઈ જશે. ભકતે તે પ્રમાણે કર્યું. પરંતુ ગણત્રી ફેર–જનતાના આગ્રહથી નવ દિવસ પૂરા થયા પછી કાઢવાને બદલે નવમે દિવસે જોયું ને પ્રતિમાજી બહાર કાઢવ્યાં. જોકે નવે ખંડ સંધાઈ ગયેલા પરંતુ એક દિવસની ન્યૂનતાને કારણે સાંધાઓના આકાઓ પણ ન દેખાવા જોઈએ તે દેખાય છે. હાલ પણ તે નવે નવ અકાઓ સ્પષ્ટ જણાય છે. કાળાન્તરે તે પ્રતિમાજી દેવામાં પધાર્યા. હાલ ભાવનગરમાં શ્રી આદીશ્વર ભગવાનનું બિમ્બ છે તે ઘવાથી આવેલ છે,
For Private And Personal Use Only