Jain_Satyaprakash 1944 08

SR No.: 521602
Original Sutra Author: N/A
Author: Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Publication Year: 1944
Total Pages: 20
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Jain Satyaprakash, & India
File Size: 10 MB

Page 18

૪૭૦ ]. શ્રી જૈન સત્ય પ્રકાશ.
[ વર્ષ ૯ વ્યાખ્યાન આઠમું : સ્થવિરાવલી–ગુરુપરંપરા
ભ. મહાવીર સ્વામીથી પ્રારંભી ૯૮૦ વર્ષનો શૃંખલાબદ્ધ ઈતિહાસ, (પ. ૪૮૧ થી ૫૧૮) જેમાં જૈનાચાર્યોનાં મહાભિનિષ્ક્રમણ, ઉત્કટ ત્યાગ, અને ભગીરથ પ્રયત્નોની વિવિધ વાનગીઓ મળે છે. જેમકે–૧૧ ગણધરોને પરિવાર, વાચના, વૈભારગિરિ પર મેક્ષ, અને સુધર્માસ્વામીની જ શિષ્યસંતતિ ચાલુ રહી (૪૮૧ થી ૪૮૬), તત્કાલીન બ્રાહ્મણોમાં વિધવાવિવાહ (૪૮૪), ૯૯ કેડ સૌનાયાના ત્યાગી અને ૫૦૦ ચોરના પ્રતિબોધક આચાર્ય (૪૮૮), મન:પર્યવ જ્ઞાન આદિ ૧૦ ને વિનાશા, દશવૈકાલિકસૂત્રની રચના અને ઉવસગ્ગહર સ્તોત્ર રચનાને ઇતિહાસ (૪૮૮ થી ૯૨ ), વેશ્યાપ્રતિબંધક આચાર્ય (૪૯૩), વિદ્યાના અભિમાનનું પરિણામ અને છેલ્લાં ૪ પૂને ઈતિહાસ (૪૮૪), દક્ષિણમાં સૌથી પ્રથમ જૈનધર્મ ફેલાવનાર રાજા (૪૯૬), ઐરાશિકમત (૫૦૪), વિવિધ ગણ શાખા અને કુલને ઈતિહાસ, આજે વિદ્યમાન દરેક સાધુઓ કટિક ગણુની વઈરી શાખાના છે. (જેનું ઉદ્દગમસ્થાન મહારાજા ખારવેલના શિલાલેખથી પ્રસિદ્ધ ઉદયગિરિ તીર્થ છે) (પૃ. ૫૦૫ થી ૫૧૫), હર્ષપુરના બ્રાહ્મણને જૈનધર્મ સ્વીકાર (૫૧), બાલદીક્ષા (૫૧૨), બૌદ્ધકૃપપ્રતિબોધક આચાર્ય (૫૧૨), ૧૨ વર્ષને દુકાળ અને નાગેન્દ્ર ચંદ્ર આદિ ૪ ગચ્છને ઇતિહાસ, આજના દરેક સાધુઓ “ચંદ્ર” કુળના છે (૫૧૩), “બ્રહ્મદીપિકા શાખા” કે જે મેરઠ જિલ્લાની કૃષ્ણ અને હિન્ડોન નદીના સંગમસ્થાન પરના દ્વીપના તપસ્વીઓથી શરૂ થએલ છે, તેને ઈતિહાસ, સંભવતઃ ત્યારથી અગ્રવાલ જેને બનેલ છે (૫૧૩–૫૧૪), કલ્પસૂત્રને લિપિબદ્ધ કરનાર આ. શ્રી દેવડિંગણી ક્ષમાશ્રમણ (૫૧૮). વ્યાખ્યાન નવમું: સમાચારી–મુનિમાર્ગ
સાધુ-સાધ્વીઓને ચોમાસામાં પાળવાની મર્યાદા ૫૦ દિવસ જતાં સંવત્સરી કરવી, સંવત્સરીનાં કર્તવ્ય, અધિક માસ, ભા. શુ. ૪, દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાળ ભાવથી વ્યવસ્થા, સાધુને લાગતા ઉપાશ્રયના દેષ (પર૦ થી ૫૯), ગોચરીનું ક્ષેત્ર, રોગી માટે ગુરુના, ૯ વિકૃતિઓ, જરૂરી ચીજ માગવી, કેટલી વાર ગોચરી જવું, ફાસુક પાણી, દત્તીઓ, શયાતર ઘરે, વરસાદમાં ગોચરી, પૂર્વાપર વસ્તુ પ્રાપ્તિ, ગોચરી ગયા પછી વરસાદ આવે, એકાંતમાં સાધુ-શ્રાવક અને સાધ્વી–શ્રાવિકા માટે ચૌભંગી, સંધાડામાં સાધુસાધ્વીની સંખ્યા, બીજા સાધુઓ માટે આહારાદિ લાવવા, વરસાદમાં ૭ અંગે ભીનાં રહે વગેરે વગેરેની વ્યવસ્થા (પૃ. ૫૩૧ થી ૫૬૧), આઠ સૂક્ષ્મ (૫૬૨ થી ૫૬૮), ગોચરી, દેરાસર, સ્થડિલ, વિગઈગ્રહણ, દવા, તપ, સંલેષણ, આહાર, ઠલ્લે, માવું, પારિષ્ઠાપના, સ્વાધ્યાય, ધ્યાન વગેરે વડીલને પૂછીને જ કરવું. (૫૬૯ થી ૫૭૫) ઉપધિ તપાવવી, સંથારો આસન, ઠલ્લામાત્રાની ભૂમિ, ૩ કુંડીઓ, અને લચ વગેરેને વિધિ (પૃ. ૫૭૬ થી ૫૮૩) - કડવું વચન, ખમતખામણું (૫૮૪ થી ૫૮૯), ઉપાશ્રયનું પડિલેહણ, જણાવીને બહાર જવું, ગ્લાને માટે ભિક્ષાક્ષેત્ર, (૫૮૯ થી ૫૯૧) ક૫માહામ્ય (૫૯૨ થી ૫૯૫), ગ્રન્થપ્રશસ્તિ (૫૦૭ થી ૬૦૦).
ઉપરની ટૂંકી નોંધ ઉપરથી કલ્પસૂત્ર–સુખધિકામાં કેટલી વસ્તુઓને નિર્દેશ છે તેને કાંઈક ખ્યાલ આવે છે. સંશોધકે આ તરફ વિશેષ પ્રયાસ કરી આ વિષય ઉપર વિશેષ પ્રકાશ પાડે એ ઈચ્છાપૂર્વક આ લેખ સમાપ્ત કરું છું.