________________
૪િછે
શ્રી સિદ્ધચક્ર
(તા. ૧૨-૧૦-૩૯) બીજી “જ” વાળી. મોક્ષ પણ જોઈએ અને મોક્ષ જ દેખે છે, પણ કયા સ્વરૂપે ? મોટાઓ જે સ્વરૂપે દેખે જોઈએ ! મોક્ષ પણ જોઇએ આ ઇચ્છાવાળા માટે એક છે તે સ્વરૂપે નહિ ! બાલક ભલે પદાર્થને સ્પષ્ટ જુએ પુજુગલપરાવર્તનો સમય છે તથા મોક્ષ જ જોઈએ ખરો, પણ તેનું સ્વરૂપ કે મૂલ્ય શું? તેની તેને ખબર એ ઇચ્છાવાળા માટે અર્ધ પુદ્ગલપરાવર્તનો સમય નથી, એ જ રીતે આ જીવ ચાહે કુળસંસ્કારથી, છે. જેઓને આત્મપરિણતિમતું જ્ઞાન હોય તેમને સહચારીપણે કે અન્ય અનેક કારણને લીધે જૈનમાર્ગ જગતમાંના બીજા કોઈ પદાર્થની તાત્ત્વિક ઇચ્છા ન તરફ ઢળેલો હોય તો તે જરૂર જૈનમાર્ગના પદાર્થ થાય. મોક્ષની જ માત્ર ઇચ્છા થાય.
'દેખે,પણ સ્વરૂપના અજાણપણે ! હેય-ઉપાદેયના રખડપટ્ટીનો ત્રાસદાયક વિભાગના જ્ઞાન વિના શ્રી જિનેશ્વર મહારાજાના - પૂર્વ ઇતિહાસ!
તત્ત્વોને એ જાણે ! ક્રોડ પૂર્વના આયુષ્યવાળા યુગમાં
અભવ્ય કે મિથ્યાદષ્ટિદીક્ષિત થઈ દેશોનક્રોડ પૂર્વ સુધી स्वस्थवृत्तेः प्रशान्तस्य, तद्धयत्वादिनिश्चयं ।
અભ્યાસ કરે છે. એણે જાણ્યું ખરું,પણ પેલા બચ્ચાની तत्त्वसंवेदनं चैव, यथाशक्ति फलप्रदं ॥
દષ્ટિની જેમ ! મિથ્યાષ્ટિ કે અભવ્ય જીવ કંઈકન્યૂન અહીં ભાડુતી મુખત્યારનામાથી કામ ન ચાલે! દશ પૂર્વ સુધી ભણી જાય, પણ વકીલ તરીકે !
ભવ્યજીવોના ઉપકારને માટે શાસ્ત્રકાર મહારાજા આરોપીનો વકીલ કુલમુખત્યારનામું લે, પણ કેસ જ્ઞાનાષ્ટકમાં સૂચવી ગયા કે જ્ઞાનને પ્રાધાન્ય આપ્યા ચલાવવાનું જ! પણ સજા ભોગવવાનું નહિ. કેસના વિનાલૌકિકને પણ ચાલ્યું નથી. નાસ્તિકોએ પણ એની ચુકાદાની જવાબદારી તો અસીલની જ ! એ જ મુખ્યતાને સ્વીકારેલ છે. કેવળજ્ઞાન અને મોક્ષની રીતે અભવ્ય કે મિથ્યાદષ્ટિદીક્ષિત હોયતે શ્રીજિનેશ્વર માર્ગણા વિચારીએ તો, ત્યાં તો બધાએ જ્ઞાનની દેવે પ્રરૂપેલા પદાર્થોનું નિરૂપણ તો આબાદ કરે અધિકતાવાળા છે. કર્મક્ષયના કારણમાં એકલું ત્રસ પણ પોતાના આત્માને એમાંથી બાદ કરે ! એ બાદરપણું કામ લાગ્યું નથી. સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય મનુષ્ય નિરૂપણ પેલા વકીલે લીધેલા મુખત્યારનામા જેવું ! પર્યાપ્તાપણું જ ઉપયોગી છે. આ તો વ્યવહારિક દૃષ્ટિની ઇંદ્રિયોના વિષયો, વિકારો, ક્રોધાદિ કષાયો વિચારણા થઈ. પણ ધાર્મિક દૃષ્ટિએ-લોકોત્તર દૃષ્ટિએ વગેરે કર્મબંધનાં કારણો છે એ શ્રોતાઓને સંભળાવે, લોકોત્તર-જ્ઞાનમાર્ગ કોને કહેવાય? વસ્તુને યથાસ્વરૂપે તેની અસર પણ નીપજાવે. પણ મોટી કસૂર એ કે સમજવું તે સામાન્યતઃ જ્ઞાનમાર્ગ. જ્ઞાનને અગ્રપદ તો પોતાને અસરનો છાંટોએનહિ!પોતાને કર્મબંધ પૂર્વના સૌને આપવું જ પડ્યું છે, પણ દૃષ્ટિ દૃષ્ટિમાં ભેદ આયુષ્યમાં દેશોનાક્રોડપૂર્વ સુધીના ચારિત્રપાલનમાં પણ જરૂર છે. મોટાઓની જેમ બચ્ચાંઓ પણ આંખોથી આશ્રવથી,ઇંદ્રિયોના
વિષ