________________
(તા. ૧૨-૧૦-૩૯)
શ્રી યોના વિકારોથી કે વિષયોથી, તથા કષાયોથી પોતાનો આદ્યપ્રાપ્તિમાં તો એટલું જ કે શ્રી જિનેશ્વરદેવે કહ્યું તે આત્મા કર્મબંધનથી બંધાય એવુંએ હૃદયમાં વસતું નથી. તહરિ! એ દેવાધિદેવે પ્રરૂપેલાં તત્ત્વો પ્રમાણ છે, આટલું જ્ઞાન છતાં, આટલા લાંબા કાળનો સંયમ છતાંય આટલી ધારણા સમ્યકત્વ વગર નથી. એમ તો બધા આ પરિસ્થિતિ રહે ત્યાં થાય શું? સંયમપાલનના જ સમકિતી થાય? એમાં તમારું ગયું શું? અઢીદ્વીપના દેશોનાક્રોડપૂર્વ ખરા, પણ દષ્ટિ અનુવાદમાં; દષ્ટિ બધા મનુષ્યો સમકિતી થઈ જાય, તો પણ સંખ્યાતા ! પોતાની જોખમદારી તરફ હોતી જ નથી. સમકિતદષ્ટિ અસંખ્યાતા હમેશાં હોય. પૌદ્ગઉચ્ચનિરૂપણનો અનુવાદ અનંતી વખત કર્યો, પણ
લિકસુખની ભાવનાથી, સ્વર્ગાદિની ઇચ્છાથી પણ આત્માને જોખમદારનગણ્યો ! શ્રુતમાં પારંગત થયો,
શ્રીજિનેશ્વરદેવના કરેમિભંતે કે નમો અરિહંતાણં ના અનંતી વખત, પણ “ભગવાને, શાસ્ત્રકારે કે ગ્રંથકારે
ક કાર તથા ‘ન' કાર પણ જેને મોહનીયની ૬૦ ક્રોડાઆમ કહ્યું છે એવા અનુવાદ તરીકે કહ્યું પોતાની દશા
ક્રોડિ સાગરોપમ સ્થિતિ તૂટી છે તે જ ભણે છે. જેને
મોક્ષની ઈચ્છા થઈ, શ્રીજિનેશ્વરદેવનું વચન માન્યું, પિછાણવામાં એ શ્રુતનો લેશ પણ ઉપયોગ ન થયો, "
તો તેને અપૂર્વકરણ થયું, એમ માનવામાં હરક્ત શી? તો એ ફળપ્રદ થાય શી રીતે ? શ્રુત અનંતી વખત
વગર લાલચે માનનારને, લાલચથી માનનાર કરતાં પામીએ ,અનંતી વખત પૂજા પ્રતિક્રમણ કરનારા
કાંઈક પણ વિશેષ માનશો કે નહિ? ગાંઠને અને એ થઈએ, પણ ભાવના ભાડુતી રહે, માલિકીની
અગણોતેર તોડ્યાને છેટું નથી. પૌદ્ગલિકસુખના જવાબદારી ન સ્વીકારાય ત્યાં ફળ પણ માલિકીનું
પ્રલોભનોથી નવકાર ગણનાર કરતાં, તેવી ઇચ્છા ક્યાંથી મળે? વ્યવહારરાશિમાં આવેલ દરેક જીવ
વગર ગણનારને આગળ વધારવો પડશે. ત્યાં કહેવું અનંતી વખત સારામાં સારા ચારિત્રો પામે છે. દુન્યવી
પડશે કે ગ્રંથિભેદ કર્યો. મહાનુભાવ ! ક્ષયોપશમ
છે લાલચથી, દેવલોકની સ્પૃહાથી,યશકીર્તિનીઝંખનાથી,
સમકિત અસંખ્યાતવાર આવે અને જાય, ત્યાં પતન આદર-સત્કાર માન-સન્માન કે પૂજાની ઇચ્છાથી પણ થવામાં શી અડચણ ? શ્રીજિનેશ્વરદેવને, તેમના ગણાતા નમો ગરિદંતાળ નો ર’ કાર, મોહનીયકર્મની
કથનને મનાય તથા તે કથનની સત્યતા મનાય; તેના અગણોતેર ક્રોડિ કોડ સાગરોપમ સ્થિતિ ખપવાથી જ જેવી અપૂર્વ ચીજ બીજી કઈ? ત્રણમાં કઈ અપૂર્વતા ન પ્રાપ્ત થાય છે. પણ શ્રીજિનેશ્વર મહારાજાએ કહેલાં તત્ત્વો આવી? તો પછી સમકિત બહુ દુર્લભ ક્યાં રહ્યું ? પ્રમાણ છે, તહત્તિ છે, એવું જાણવામાં આવે અને મનાય શ્રીજિનેશ્વરદેવે કહેલું તહરિ કયારે થાય? તે ક્યારે? અપૂર્વકરણથી ગ્રંથિભેદ થાય ત્યારે જ! ભયંકર ભાગીદારીમાંથી ભવિતવ્યતાના ગ્રંથિભેદ ક્યારે મનાય?
જોરે છુટકારો! ગતિ આદિ માર્ગણાએ પદાર્થો માનવા, એનો હવે જરા પૂર્વ પરિસ્થિતિ તપાસો! તું કોણ? સંબંધ સમ્યકત્વની શુદ્ધિ સાથે છે. સમ્યક્ત્વની આત્માને પૂછો ! આગળના અસંખ્યાતમા ભાગ