________________
| તીર્થયાત્રા-સંઘયાત્રા (ગતાંક્થી ચાલુ) ચમરેન્દ્રના હૃદયમાં રહેલો સર્વ અભિમાન એક ભયંકર અવજ્ઞાથી મારા કલ્યાણનું નિકંદન થઈ જશે. જ સપાટે ગળી ગયો, અપમાન કરવાની ધારણા ઉડી એવો વિચાર કરીને ચમરેન્દ્ર કરેલા શરણને તપાસતાં ગઇ, તિરસ્કારના વચનોનો વેગ વિસર્જઈ ગયો. એટલું સૌધર્મ ઇંદ્રને માલુમ પડ્યું કે આ ચમરેન્દ્રરૂપદાનવેન્દ્ર જ નહિ, પરંતુ તે વખતે ચમરેન્દ્રને પોતાનું જીવન કેમ ભગવાન મહાવીર મહારાજ કે જે સુસુમારપુરનગર રહેશે એની પણ શંકા પડી ગઈ. જો કે દેવતાઓનાં કાયોત્સર્ગમાં બિરાજે છે તેમનું જ શરણ લઈને અહીં આયુષ્ય અનપવર્તનીય હોય છે એટલે કોઈપણ બીજા મને પરાભવ કરવા આવેલો છે, અને ચમરેન્દ્ર અહીથી સંયોગોને લીધે દેવતાના આયુષ્યનું ઘટવું થતું નાસીને ત્યાં જાય છે, તો મારું ફેકેલું વજ પણ તેની પેઠે નથી, પરંતુ સોધર્મ ઇન્દ્ર તરફથી મુકાયેલા વજની પૂંઠે જશે અને ભગવાન મહાવીર મહારાજની ભયંકર ભયંકર દશા જોતાં, અમરેન્દ્રને પોતાના જીવનનો પણ આશાતના કરશે. આવો વિચાર આવવાથી સૌધર્મ ઇંદ્ર સંશય થાય તે અસ્વભાવિક નહોતું, અને તેવા સંશયને
એકદમ સૌધર્મ દેવલોકથી વજની પાછળ નીકળી
પડ્યો. તે વખતે માર્ગમાં આગળ આગળ ચમરેન્દ્ર જાય અંગે જ ચમરેન્દ્ર એકદમ જે શ્રમણભગવાન મહાવીર
છે, તે ચમરેન્દ્રની પાછળ વજ ધમધોકાર આવે છે, મહારાજનું શરણ કરીને ગયો હતો તે જ શ્રમણ
અને તે વજની પાછળ સૌધર્મેન્દ્રઝપાટાબંધ આવે છે. ભગવાન મહાવીર મહારાજના ચરણકમળનું શરણ
આવી સ્થિતિમાં ભગવાન મહાવીર મહારાજના પગ લેવા ચાલ્યો. આ આખા પ્રસંગમાં ચમરેન્દ્ર આગળ
વચ્ચે અરે પગને તળિયે ચમરેન્દ્ર સંકોચાઈને ઘૂસી આગળ જાય છે અને વજ પણ તે ચમરેન્દ્રની પૂંઠ છોડતું
ગયો. વજ ભગવાન મહાવીર મહારાજથી ચાર અંગુલ નથી. સોધર્મ ઇદ્રના વિમાનમાંથી ચમરેન્દ્રનીકળી ગયો.
છેટું રહ્યું એટલામાં સૌધર્મેન્દ્ર આવીને તે વજ એકદમ અંતે ચમરેન્દ્રનું કોણ શરણ દેનાર થયું?
લઈ લીધું અને ચમરેન્દ્રને જણાવ્યું કે ‘શ્રમણ ભગવાન સૌધર્મ દેવલોકથી ત્રાસ પામીને નાસતા એવા
માન નાસતા એવા મહાવીર મહારાજના શરણથી તારો બચાવ થયો છે, અમરેન્દ્રની પાછળ ચમરેન્દ્ર કરતાં જબરજસ્ત વેગથી અને મારા તરફથી તને ભય નહિ થાય” એમ કહી વજ ચાલ્યું જાય છે તે વખતે સૌધર્મ ઇંદ્રને ચમરેન્દ્રનું સૌધર્મેન્દ્ર વજ લઈને સૌધર્મ દેવલોક તરફ ચાલ્યો ભવિષ્યભવ્યતા ભાન કરાવે છે કે કોઈ કાળે પણ ગયો. આ બધી ચમરેન્દ્રના ઉપસર્ગની હકીકત એટલા અસુરકુમાર કે અસુરકુમારનો ઇંદ્ર આદિ સૌધર્મ માટે કંઈક વિસ્તારથી જણાવવામાં આવી છે કે આવી દેવલોક સુધી બીજાનું શરણ લીધા વિના આવી શકે રીતે શ્રમણ ભગવાન મહાવીર મહારાજના શરણથી નહિ, એ નક્કી છે તો પછી આ ચમરેન્દ્ર કોનું શરણ નિરાધારદશામાં અને મરણાંત જેવા ભયમાંથી બચેલો લઈને અહીં સુધી આવવાનું કર્યું છે? કારણકે અસુરેન્દ્ર ચમરેન્દ્ર શ્રમણ ભગવાન મહાવીર મહારાજની અહીંથી ભય પામીને નાઠો છતાં શરણના સ્થાને કેવા સત્કારથી અને કેવી અંતઃકરણની ઊર્મિથી જશે, અને આ મારું મૂકેલું વજ તેને શરણના ભક્તિ કરે અને નાટક દેખાડે તે સમજી શકાય. સ્થાને પણ છોડશે નહિ, અને તેથી તે શરણ કરવા- પૂર્વે જણાવેલી રીતિએ જયારે અમરેન્દ્ર લાયક સ્થાનની ભયંકર અવજ્ઞા થશે અને તે શ્રમણ ભગવાન મહાવીર મહારાજના શરણથી