________________
૪૬૬
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૭-૭-૩૮
ગુંડાશાહી વગેરેનું શિક્ષણ આપનારી એક પણ શાળા નાચવા માંડે તો વગર બોલાવે ત્યાં ટોળું થઈ જાઓ નથી, છતાં અનીતિ વગેરે આ જગતમાં વિસ્તરેલા છો. રસ્તા પર ગીરદી થવાથી પોલીસે ધક્કો મારીને છે. અનાચારની એક પણ શાળા નથી. અનાચારનો કાઢી મૂકે તો પણ ધીમે રહીને પાછું ડોકું ઘાલીને કોઈ શોધક નથી, અથવા અનાચારનો કોઈ પ્રરૂપક ટોળામાં ઘુસી જાઓ છો!! એક સ્થળે સન્માન છે, નથી, પરંતુ અનાચાર સ્વાભાવિક રીતે જ જગતમાં
આવકાર છે, ધર્મ છે, પણ ત્યાં જતા નથી, બીજે ઉતરે છે. એકને અનાચાર કરતો જુઓ તો તમે
સ્થળે ધન્કંધક્કા છે, તિરસ્કાર છે, અધર્મ છે છતાં અજ્ઞાની હો તો તરત અનાચારી બની જાઓ છો,
ત્યાં વગર તેડે ડોકીયું કરો છો! નાચ જોવાથી તમોને પરંતુ તમે કોઈને શિષ્ટાચાર કરતો જુઓ તેથી શિષ્ટાચાર શીખી જતા નથી. એ ઉપરથી આ વસ કાંઈ મળતું નથી, પરંતુ છતાં ત્યાં તમોને અવર્ણનીય
સ્પષ્ટ થાય છે કે નીતિનો દેખાદેખીથી સંપર્ક લાગતો પ્રેમ છે. આ સ્થિતિ તમારા માણસને સૂચવે છે. નથી, પરંતુ અનીતિના તો છાંટા પાસે ઉભા હોઈએ આપણું માણસ કેવું છે? તેટલામાંજ વળગી પડે છે. અનીતિરૂપ કાંટાથી આ ઉપરથી એમ માલૂમ પડે છે કે સદાચાર તમોને વગર પ્રકાશે ડગલે અને પગલે વાંધાવાનું તરફ તમારું સ્વાભાવિક વલણ નથી, પરંતુ દુરાચાર છે. તો અંધકાર સદેવ પાડનારો છે અને એ
તરફ તમારું સાધારણપણે વલણ છે. દુરાચાર પતનકાળમાંથી તારનારો જો કોઈ હોય તો તે એક
આદરવા માટે તમોને નોતરૂં આપવાની જરૂર જ માત્ર પ્રકાશ જ છે, બીજું કાંઈ જ નથી.
પડતી નથી! અને સદાચાર આદરવા માટે નોતરૂં એની નિશાળ નથી!
મળે તો પણ તમારી ત્યાં જવાની પ્રવૃત્તિ સહેજે હોતી અધર્મ કરવો, પાપ કરવું, પાપમાં વિહરવું
નથી. અપલક્ષણો તરફ આત્માનો ચાહ સ્વભાવિકપણે તેમાંજ આનંદ માનવો એ સઘળું ભણાવવું પડતું
જ રહેલો છે. કેવલ માણસોની જ વાત નથી, નથી.આત્માની એ પ્રવૃત્તિ તો ડગલે અને પગલે - પાંજ કરે છે. માત્ર મોક્ષનો માર્ગનિર્જરાનો માર્ગ
પશુઓમાં પણ એજ વાત છે. તમે ઘોડાને ઘાસ નાંખી પવો તેમાંજ વાર લાગે છે. વધારે ઉદાહરણોની બારક
બારણે બાંધ્યો હોય અને તેની પાસે જ તમે ઘાસ I ! બાબતમાં કાંઈ જરૂર જ નથી. તમે કોઈને નાંખીને બીજો ઘોડો બાંધશો તો દરેક જણ પોતાના
મર્થિક કરતાં જુઓ તો ત્યાં કેટલા એકઠા થાઓ મોં આગળનો ઢગલો કાયમ હોવા છતાં એક બીજાનો છે નહિ! કોઈ તમને તેડવા મોકલે કે ભાઈ! ઢગલો જોઈને જીભ લપલપાવશે. અર્થાત્ આત્મા વ વ તું સામાયિક, પ્રતિક્રમણ કરું . છતાં આરંભ, પરિગ્રહ, વિષય, કષાય તરફ તૈયાર છે,
' નઈ, પરંતુ રસ્તાની વચ્ચે ગણિકા કાંટામાં પડવું અર્થાત્ નરકે જવું અને તેના માર્ગભૂત