________________
૪૦૩
શ્રી સિદ્ધચક્ર
જુન ૧૯૩૮
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
નિષેધ છે એ વ્યાજબીજ છે. કેમકે છ કાયના કુટામાં મૂર્તિની પૂજા સત્કારાદિની તીવ્રને તીવ્ર આકાંક્ષા રગદોલાયેલો મનુષ્ય તિ વગેરે બોલે અને હોય. સંભળાવે એ કેવલ બકવાસરૂપ જ થાય. વળી
પ્રશ્ન ૯૭૬ ભગવાન્ જિનેશ્વર મહારાજની આરતી મંગલદીવા માટે જેને એવી વિરાધનાનો પ્રતિમાની પૂજા શ્રાવકોને અવશ્ય કર્તવ્ય તરીકે વિચાર આવે તો પછી તે ગૃહસ્થપણામાં રહેજ કેમ? પ્રતિદિન વિશેષકર્તવ્ય તરીકે હોય અને એવી સ્થિતિ ભગવાન્ શ્રી હરિભદ્રસૂરિજી તો સ્પષ્ટ શબ્દોમાં જેઓની હોય તેજ વાસ્તવિક રીતે શ્રાવક છે. એટલે ફરમાવે છે કે અસદારંભી જીવ જો અભિનિવેશ દિગંબર અને સ્થાનક્રિયાને તો પોતાને શ્રાવક મિથ્યાત્વવાળો હોય તો જ ભગવાન્ જિનેશ્વર કહેવડાવવાનો પણ હક નથી પરંતુ સાધુ મહારાજની પૂજામાં વિરાધના ગણે. અર્થાત્ મહાત્માઓ તો પાંચ મહાવ્રતરૂપ ભાવપૂજામાં તત્પર પુષ્યદીપકઆદિમાં હિંસાના નામને આગલ કરી હોવાથી તેઓથી વંળવત્તયાણ આદિ પાઠ કેમ ગૃહસ્થોને તે પૂજાથી રોકવાવાળા તો બોલાય ? મહાઅભિનિવેશવાળા સિવાય બીજા હોય જ નહિ.
સમાધાન- સાધુમહાત્માઓ મહાવ્રતરૂપ આ આરતીનો ખુલાસો શ્રી શ્રાદ્ધદિનકૃત્યની ટીકાથી વિશેષપણે મેળવી શકાશે.
ભાવપૂજામાં તત્પર છે એમાં કોઇ જૈને મતભેદ કર્યો
નથી. પરંતુ દ્રવ્યપૂજાનો લાભ એ કંઈ ભાવપૂજાથી પ્રશ્ન ૯૭પ ભગવાન જિનેશ્વર મહારાજની
વિરોધી નથી. શું દ્રવ્યપૂજાકારાએ થતી સમ્યકત્વની મૂર્તિ દર્શનીય વન્દનીય અને આરાધ્ય છે એમ શક્તિ અને પૂર્વકાલમાં ઉપાર્જન કરેલ કર્મની નિર્જરા માનવા છતાં પણ સામાયિકની અવસ્થામાં તેના એ બે વસ્તુ ભાવપૂજારૂપ મહાવ્રતથી વિરૂદ્ધ છે? ફલની અભિલાષા શા માટે ચંદ્રવત્તિયાણ આદિ યાદ રાખવું કે ઘર એ પરિગ્રહ હોઈ આશ્રવ છે છતાં કહીને કરાય છે?
તેનો ઉપાશ્રય તરીકે થતો ઉપયોગ મુનિ મહારાજાઓને સમાધાન- હજારો વર્ષોથી શ્રાવકો પણ પ્રશંસનીય જ છે, તથા છકાયના આરંભથી થતાં ભગવાન્ જિનેશ્વર મહારાજની મૂર્તિની પૂજાઆદિ આહારપાણી પાપરૂપ છે છતાં તેનાથી બનેલું દાન કરવાવાળા છતાં પણ જે સામાયિકની અવસ્થામાં એ એવી ચીજ છે કે કેવલિમહારાજ પણ તેની વંતત્તિયાણ આદિ ભગવાન્ જિનેશ્વર મહારાજાની અનુમોદના લાયક કરે. વલી દ્રવ્યપૂજાની વિરૂદ્ધતામાં પ્રતિમાના વદન પૂજનઆદિના ફલની પ્રાપ્તિ માટે સ્નાનાદિનો પહેલો પ્રસંગ છતાં હું રતિ કહે છે તેથી સ્પષ્ટ થાય છે કે શ્રાવકનો સદાકાળ એમ કહેતા નથી, પરંતુ
પુ રૂછતિ એમ કેમ એ જ ધર્મ છે કે ભગવાન્ જિનેશ્વર મહારાજની કહે છે? બારીક દૃષ્ટિથી જોનાર સ્પષ્ટપણે જાણી