________________
૪૯૭
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા.૪-૯-૧૯૩૭ જિનેશ્વર મહારાજે નિરૂપણ કરેલા નિર્યુકિત આદિક જેમ આજીવિકોપાસકપણાને આગળ કર્યું, વળી અર્થોને નહિ માનનારા અગર એક પણ વચનને આદ્યચક્રવર્તિ ભરત મહારાજાએ ભવિષ્યમાં ઉઠાવનારાઓનું જે કર્તવ્ય પૂજા, જપ અને ધ્યાનરૂપે ભગવાન તીર્થકર થનારા મરીચિને વન્દન કરતાં હોય છે. તે અસતીની મદદ જેવું ફસાવનારૂં જ તેના પરિવ્રાજકપણા આદિનું અવંદનીયપણું સભા ગણાય છે, જો કે અન્યલિંગે પણ શાસ્ત્રકારોએ સમક્ષ જાહેર કર્યું, તેવી રીતે આગ્રહવાળા કેવલજ્ઞાન થવાની અને મોક્ષ પ્રાપ્ત થવાની સત્તા મિથ્યાત્વીના મિથ્યાત્વની પ્રશંસા ન થઈ જાય, સ્વીકારી છે. તેમજ જૈનમતમાં તો શું પણ અથવા સમ્યગદષ્ટિઓને મિથ્યાત્વમાં જવાનો અન્યમતમાં પણ મોક્ષની ઈચ્છા થવાથી તથા
પ્રસંગ ન આવે, અથવા મિથ્યાષ્ટિઓને માર્ગાનુસાર બનવાથી તેનાં દયા, વિનય,
મિથ્યાત્વમાં સ્થિર થવાનું કોઈપણ પ્રકાર ન બને, પ્રિયભાષિપણું શીલ આદિ ગુણોને પ્રશંસવાનું
એવી સાવચેતી રાખી શકે અને રાખે તેવો જ પુરુષ શાસ્ત્રકારો સ્થાન સ્થાન ઉપર કહે છે, પણ તે
આગ્રહવાળા મિથ્યાત્વીના ગુણોની પણ પ્રશંસા પ્રશંસાને પાત્ર તેઓ જ હોય કે જેઓ મિથ્યાત્વવાળા
તેવારૂપે કરી શકે. પરમાર્થ એટલો જ કે કલ્પનામાં હોવા છતાં પણ ભદ્રિકભાવવાળા હોઈને
આવે તેટલાં સૂત્રોને માનનારા ભગવાનના કહેલા શુદ્ધમાર્ગના જરૂર ખપી હોય. એટલે કહેવું જોઈએ કે મિથ્યાદ્રષ્ટિના ગુણોની જે અનુમોદના અંશે પણ
અર્થરૂપ નિર્યુકિતઆદિને નહિં માનનારા લોકો શાસ્ત્રકારોએ જણાવી છે તે મિથ્યાત્વગુણઠાણે રહેલા
ભગવાન કાલકાચાર્યે આચરેલી અને સમસ્ત કે જેઓને યથાભદ્રકપણાને લીધે જ શ્રી ચતુર્વિધ સંઘે અવિચ્છિન્નપણે કરેલી એવી મિથ્યાત્વગુણસ્થાને રહેલા માનવામાં આવે છે ભાદરવા સુદ ચોથની પર્યુષણાને માનતા નથી. અને તેઓના ગુણોની અનુમોદના કરવામાં કોઈ પણ આગ્રહવાળા થાય છે તેથી તેમનાં કાર્યો જાતનો અન્તરાય હોઈ શકે નહિ ધ્યાન રાખવું કે અનુમોદનીય થતા નથી. કેટલીક વખતે તે પંચમીની જમાલિના સંયમની કે ગોશાળાના આચારની સંવચ્છરીને માનનારાઓ પોતાની ઉત્થાપકતાને અનુમોદના કોઈપણ સ્થાને કોઈપણ શાસ્ત્રકારે ઢાંકીને શાહુકાર થવા માટે પંચમીની સંવચ્છરીના કરેલી જ નથી, અને તે કરી શકાય પણ નહિં. કોઈક પોષણમાં એમ બોલે છે કે ભગવાન મહાવીર પ્રસંગને અંગે પણ કદાચ તેના તેવા કોઈપણ મહારાજે અને શ્રમણ ભગવાન ગૌતમસ્વામીજી ગુણોનો દાખલો દેવો હોય તો પણ તેનું વગેરે સ્થવિરોએ ભાદરવા સુદ પાંચમની સંવર્ચ્યુરી મિથ્યાત્વીપણું અને તેના અવગુણો જણાવીને જ માની હતી અને કરી હતી, તેથી અમો પણ તેને તેના ગુણોને આગળ કરી શકાય. ભગવાન મહાવીર અનુસાર ભાદરવા સુદ પાંચમની સંવછરી માનીએ મહારાજે ગોશાલાના શ્રાવકોના સ્વરૂપને જણાવતાં છીએ, અને કરીએ છીએ. આવું બોલનારાઓએ