________________
૫૯
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૮-૧૧-૧૯૩૬
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
| પ્રશ્નફાર: ચદ્રવિધ સંઘ. /
સમાધાનકાસ્ટ: ક્ષકaછા22 વાટૅગત આગમોધ્ધાટકશ્રીસાગરાનંદસૂરીશ્વરજી મ.
THAION
પ્રશ્ન ૮૫૦ - બીજ આદિ પર્વતિથિનો ક્ષય હોય તેને અંગે જે જણાવે છે કે તદ્ધોમાન્ય વિપિ અર્થાત્ અને તેને પડવા આદિને દિવસે આરાધાય તો તે પૂનમને દિવસે ચૌદશના ભોગની ગંધ પણ નથી ખોટું કહેવાય કે નહિ ?
તો પૂનમે ચૌદશ કેમ થાય ? સમાધાન - ઉદયવાળી ન મળે કે કોઈક કારણથી આ ઉપરથી જેઓ પૂનમના ક્ષયે તેની આરાધના ઉદયવાળી પર્વતિથિ ન લઈ શકાય તો પણ જે પણ તેરસે કરવાનું કહે છે તેઓને તેરસને દિવસે દિવસે તે તે પર્વતિથિનો ભોગવટો હોય, તો પછી પૂનમનો ઉદય કે ભોગની ગંધ પણ નથી તે તે તે દિવસને તે તે પર્વતિથિ તરીકે આરાધાય તેમાં વિચારવાનું છે. જેઓ પૂનમના ક્ષયે તેરસનો ક્ષય અડચણ નથી, કેમકે શ્રી ધર્મસાગરજી મહારાજ કરે છે તેમને તો તેરસે ચૌદશનો અને ચૌદશે તિથિના ભોગની હયાતીને આધારભૂત ગણે છે. પૂનમનો ભોગવટો છે એ ચોકખું જ છે. વળી જેઓ તત્ત્વતરંગિણી પત્ર ૩ તાન્ય ચાણમાવત્ પૂનમના ક્ષયે ચૌદશનો ઉદય છે અને પૂનમનો અર્થાત્ પૂનમને દિવસે ચૌદશના ભોગનો ગંધ પણ ભોગવટો છે એમ ચૌદશ પૂનમ ભેગાં કરવા માગે નથી. વળી ચૌદશે ક્ષીણપૂનમની વાસ્તવિક સ્થિતિ તેઓએ ખરેખર વિચારવું જોઈએ કે હજી તપસ્યા છે એમ જણાવતાં કહે છે કે :
માત્રને અંગે સવાલ હોત તો શરૂઆત પૂનમની ગણી त्रुटितत्वेन चतुर्दश्यां पौर्णमास्या वास्तव्येव
લેત પણ સચિત્તત્યાગ અને બ્રહ્મચર્ય જેવા
દિનપ્રતિબધ્ધ નિયમોમાં બે દિવસ ક્યાંથી લાવશો? स्थितिः
વળી શાસ્ત્રોમાં સ્થાને સ્થાને અર્થાત્ ક્ષીણ હોવાથી ભોગ હોવાને લીધે ચૌદશમાં પૂનમની ખરેખરી સ્થિતિ છે એમ કહેવું તે પણ વાડમડ્ડમદિપુUિામાસિ ભોગની અપેક્ષાયે જ કહેવાય. વળી ખરતરી એમ કહી ચૌદશ અને પૂનમ કે અમાવાસ્યા બને ચૌદશના ક્ષયે પૂનમે ચૌદશ કરી પાક્ષિક કરે છે દિવસના પૌષધો કહે છે અને તે પ્રમાણે બે તિથિના
