________________
૧૨૩
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૫-૧૨-૧૯૩૫ બન્યું છે, પણ ઘોર ઉપસર્ગો સર્વ તીર્થકરોને થયા નથી, આરંભીના આરંભ કરતાં પણ ન્યાયની માટે તદાન અને દયાના દુશ્મનોનું કથન માત્ર અધિક કિસ્મત બકવાદરૂપ જ છે. વળી શ્રમણ ભગવાન્ મહાવીર
અર્થાત્ ન્યાયની કિંમત એટલી બધી મોટી મહારાજને જે જે ઘોર ઉપસર્ગો થએલા છે, તેમાં શાસ્ત્રકારોએ તેમાં ભગવાન્ મહાવીર મહારાજાના ગણી કે આરંભ, પરિગ્રહ, વિષય, કષાયમાં માચેલો
કે મહારંભ અને મહાપરિગ્રહના કાદવમાં ખેંચાયેલો પૂર્વભવોના કર્તવ્યોની જવાબદારી ચોકખા શબ્દોમાં જણાવેલી છે. કોઇપણ શાસ્ત્રકારે કોઈ પણ સ્થાને આ
મનુષ્ય તે અધિકારીએ અન્યાયથી લઈને પાછા દાન દયાના દુશ્મનોની માફકતે ઘોર ઉપસર્ગના કારણ
આપેલા દ્રવ્યથી તે આરંભાદિક કે મહારંભાદિકનું તરીકે તે સંવચ્છરદાનને જણાવલું જ નથી, છતાં
પોષણ કરે અને તેનાથી જે પાપ થાય તેનું કારણ કર્મના પ્રપંચના કુટિલ કાવત્રાખોર દાન અને દયાના
તે દ્રવ્ય પાછું આપનારો બને, તોપણ તે સંતવ્ય તરીકે દુશ્મનો શાને આધારે આવો બકવાદ કરે છે ? સત્ય
ગણી અધિકારીઓને અન્યાયનું જ દ્રવ્ય શાસ્ત્રકારોએ રીતિએ વિચારતાં આ ભિખમપંથીઓને જુઠી કલ્પના "
પાછું આપી દેવાનું ફરમાન કર્યું. અને જુઠા બકવાદો કરી ગપ્પાં હાંકવાની ટેવ જ પડેલી અન્યાયવાળાની મલિનતાનો સીક્કો
વાંચકોએ ધ્યાનમાં રાખવું કે અન્યાય કરનારો સંવચ્છરદાન માટે અઢળક ધનને લાવનારા પોતાના આત્માને ન્યાયમાં સ્થાપ્યા સિવાય જે કાંઈ આ સંવચ્છરદાનમાં જે અઢળક ધનનો વ્યય
આ કરે તેમાં તે પોતાના પાપને કોઇપણ પ્રકારે ધોતો કરવામાં આવે છે, તે અઢળક ધન તીર્થકર નથી, અને આરંભ અને મહારંભાદિકમાં રાચેલો મહારાજના રાજ્યભંડારમાં હોતું નથી, પણ તે તો મનુષ્ય પાપમય આત્મા છે તેથી તે અન્યાયવાળ અઢળક ધન ઇંદ્ર મહારાજના ભંડારી જે વૈધમણ દ્રવ્ય પાછું ન આવે તેટલા માત્રથી તે પાપબંધથી નામના દેવ છે, તેમની આજ્ઞાને આધીન રહેનારા
બચી જતો નથી, માટે જ શાસ્ત્રકારોએ શ્રી જિનેશ્વર તિર્યમ્ જંબક નામના દેવતાઓ તે અઢળક ધનને
ને ભગવાનના મંદિર અને મૂર્તિ કરાવનારને અન્યાયથી લાવી ભંડારમાં દાખલ કરે છે.
આવેલું દ્રવ્ય પાછું આપી પોતાના દ્રવ્યની શુદ્ધિ ત્રિલોકનાથના સંવછરીદાનમાં પણ ત્યાયન કરવાનું શાસ્ત્રકારોએ ફરમાન કરેલું છે. સ્થાન
અન્યાયથી આવેલ પાછું આપવું એજ પ્રથમ આ સ્થાને એક વાત ધ્યાનમાં રાખવાની છે ઓદાર્ય કે ભગવાન્ જિનેશ્વરના શાસનની ધુસરીને ધારણ (ધર્મના પ્રેમી સજ્જનોએ ધર્મમાર્ગમાં દ્રવ્ય કરનારા આચાર્ય ભગવાનો દેવ, ગુરુ, કે ધર્મ એકે ખર્ચવું એજ કર્તવ્ય તરીકે છે, એવી અક્કલ ન માટે પણ અન્યાય થાય તે ઉચિત ગણનારા નથી. ધરાવતાં ધર્મમાર્ગે ખર્ચાતા દ્રવ્યના લાભ કરતાં પણ મંદિર અને મૂર્તિ કરાવનારને પણ ન્યાયની અન્યાયથી આવેલા દ્રવ્યને પાછું આપી દેવું એ ધર્મને અગત્યતા
પહેલો પાયો છે એમ સમજવાની જરૂર છે. અને તેથી જ ભગવાન્ જિનેશ્વરોની મૂર્તિ અને ધર્મમાર્ગમાં ખર્ચવું એજ ઔદાર્ય છે, અને તેથી જ મંદિર કરાવનારા અધિકારીઓને અંગે સ્પષ્ટપણે ધર્મ થાય છે એવી ઓઘવૃત્તિ રાખવા કરતાં જણાવ્યું કે તેઓએ પ્રથમ નંબરે પોતાના દ્રવ્યની શુદ્ધિ અન્યાયથી આવેલા દ્રવ્યને પાછું આપી શેષ પોતાના કરવી, અર્થાત્ કોઈનું કંઈપણ અન્યાયથી લીધું હોય ન્યાયવાળા શુદ્ધ દ્રવ્યને ખર્ચવાથી જ લાભ થાય છે કે આવ્યું હોય તો તે તેને પાછું આપવું. એ વાત ખરેખર સમજવા જેવી છે.