________________
૧૨૨
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૫-૧૨-૧૯૩૫ માં માંગ્યું દેવાય છતાં સંખ્યાવાળું કેમ છે એ ભગવાન તીર્થકરોનું દાન અધિકરણ કેમ વિચારવું અપ્રાસંગિક નથી. જિનેશ્વર ભગવાન્ નહિ ? જ્યારે સંવચ્છરીદાન પ્રવર્તાવ છે ત્યારે પ્રતિ દિન
વળી તીર્થંકર મહારાજાઓએ દેવાતું દાન સવારે પ્રાતરાશ એટલે પ્રભાતકાલ ભોજનવખત |
ત હિરણ્યરજતાદિ દ્રવ્યરૂપ હોઈને કેટલા અજ્ઞ જીવો એટલે સૂર્યોદયથી એક પહોર સુધીના વખતમાં એક અધિકરણ એટલે પાપકારણરૂપ માને છે, અને કોડ ને આઠ લાખ સોનૈયા જેટલું દાન કરવામાં સૂત્રના ઐદંપર્યાર્થિને નહિ સમજતાં ખેડ ટ્રા આવે છે, અને તેવી રીતે એક વર્ષે એટલે ત્રણસો પતિ એ વિગેરે ગાથાને આગળ કરે છે, પણ સાઇ દહાડા સુધી તેવી રીતે અવિહતપણે દાનની તે સંબંધમાં ભગવાન્ હરિભદ્રસૂરિજી વિગેરેએ ધારા પ્રવર્તે છે. આ સંવચ્છરદાનને અંગે ગણેલું અટકજી વિગેરે ગ્રંથોમાં સ્પષ્ટપણે જણાવ્યું છે કે વર્ષ, તે નક્ષત્ર વર્ષ, ચંદ્રવર્ષ, સુર્યવર્ષ કે અભિવર્ધિત એ ઉપર જણાવેલી સૂગડાંસૂત્રની ગાથા વર્ષ નથી, પણ માત્ર ઋતવર્ષ એટલે કર્મવર્ષજ છે. અવસ્થાવિશેષને માટે છે, પણ ભગવાન્ જિનેશ્વરોનું અને તેથીજ શાસ્ત્રકારો આખા સંવચ્છરદાનની દાન શુભ ઉદય કરનારૂં છે, મમત્વભાવન નાશ સંખ્યા જણાવતાં ૩ અબજ ૮૮ ક્રોડ ૮૦ લાખની
ની કરનારૂં છે, તથા દાન એ ધર્મનું અંગ છે, એ સ્પષ્ટ જણાવે છે. આવી રીત નિયમિત સંખ્યામાં દાન દેવું. આપે છે. અર્થાત ભગવાન જિનેશ્વરાનું સંવરીદાન
કરવા માટે જ ભગવાન્ જિનેશ્વર સંવચ્છરદાન નિયમિત મુદત સુધી દાન દેવું અને મનુષ્યના માંગ્યા જોકે રજતસુવર્ણાદિ દ્રવ્યરૂપ છે, તોપણ તેથી અંશે પ્રમાણે દાન દેવું, એ બે વસ્તુ વિચારકને વિરાધવાળી પણ પાપરૂપ નથી, પણ તેનાથી તો શુભના ઉદય લાગશે, પણ તેજ દાનનો મોટો અતિશય છે કે વિગેરે જ ફળો થાય છે. - માગનારાઓની ઈચ્છા તેટલાજ પ્રમાણમાં થાય અને તેટલા પ્રમાણથીજ તીર્થકરોને દાન દેવાનું બને.
સંવચ્છરદાનનું દાન દુશ્મનોએ કહેવાતું
વિપરિણામ જગતમાં પણ પુણ્યશાળી મહાત્માઓની સ્થિતિ દેખીએ છીએ કે તેના દાન દેવાના પરિણામની
કેટલાક દાન અને દયાના દુશ્મનો ભગવાન સ્થિતિએજ માગનારાઓની ઈચ્છા થાય છે.
મહાવીર મહારાજના મૂળસૂત્રમાં નિરૂપણ કરેલા
દાનને નિષેધી શકતા નથી, પણ તે દાનન પાપરૂપ ભગવાનના દાનમાં દેવતાઓનો પ્રભાવ માની, ભગવાન મહાવીર મહારાજને થએલા
વળી એ પણ ધ્યાનમાં રાખવાનું છે કે ઉપસર્ગોનું કારણ તે તેમને દીધેલા સંવચ્છરીદાનથી જિનેશ્વર મહારાજના સંવચ્છરદાનરૂપી મહાદાનમાં થએલા પાપને ફળરૂપે પોકારે છે પણ તેઓએ ધ્યાનમાં દેવતાઓની કાર્યવાહી પૂરેપરી હોય છે. અને તેથી રાખવું જોઇએ કે સંવછરીદાન તો ભગવાન મહાવીર દેવતાઈ પ્રભાવ પણ એવી અસર કરનારો હોય કે મહારાજના સંવછરીદાનની માફક સર્વ તીર્થકરોએ
દીધેલું છે, અને સર્વ તીર્થકરોને તેવા ઘોર ઉપસર્ગો જેથી માગનારને મર્યાદા ચૂકવાનું ન થાય. આ બધું
થયેલા નથી, એટલે જ સંવચ્છરદાન શુભના ઉદયને કહેવાનું કારણ એજ કે ઈચ્છા પ્રમાણે દાન આપવાનું
કરનારૂં ન હોત, મમતાને છેદનારૂં ન હોત, અને અને તેની સાથે નિયમિત સંખ્યામાં દાન આપવાનું
ધર્મના અંગરૂપ ન હોત, પણ અંશે જે પાપના કેમ સંગત થાય ? કેમકે એકજ મનુષ્ય એકી વખતે
કારણભૂત હોત અને તેનાથી ઉપસર્ગો જો થતા હોત તો કદાચ કરોડોના સોમૈયા કેમ માગી ન લે એવી શંકાને
સર્વ તીર્થકરોને સંવચ્છરદાન હોવાથી ઘોર ઉપસર્ગ અવકાશ નથી.
થાત, પણ સર્વ તીર્થકરોને સંવચ્છરદાન દેવાનું તો