________________
Vol. XXXIII, 2010
संस्कृतसाहित्ये जलविज्ञानश्रीः
55
५. कमलम् - कम्यते । (कमु कान्तौ वृषादित्वात् कलच )।
(अमरकोषः रामाश्रमीव्याख्योपेतः, पृ. ११९-१२१) ६. जलम् - जलति । (जल अपवारणे) ।
(अमरकोषः रामाश्रमीव्याख्योपेतः, पृ. ११९-१२१) ७. पय - पयते पीयते वा ।
(अमरकोषः रामाश्रमीव्याख्योपेतः, पृ. ११९-१२१) ८. कीलालम् - कीलां ज्वालामलति वारयति । ओर्वाग्नैः कीलां लाति वा ।
कीलालं रुधिरे तोये इति हैमः । ९. अमृतम् - न मृतं मरणस्त्यस्मिन् । प्राणस्यापोमयत्वात् ।
_ (अमरकोषः रामाश्रमीव्याख्योपेतः, पृ. ११९-१२१) १०.जीवनम् - जीवयतेऽनेन । जीव प्राणधारणे । ११. भुवनम् - भूयते । भू प्राप्तौ । यद्वा भवन्त्युत्पद्यन्तेऽनेन । १२.वनम् - वन्यते सभंज्यते सेव्यते वा । १३.कबन्धम् - कं सुखं बध्नाति ।
(अमरकोषः रामाश्रमीव्याख्योपेतः, पृ. ११९-१२१) १४. उदकम् - उन्द + क्तुन्, नलोप: (नं.)।
(उदन् – उदक् शब्दस्य उदनादेशः (अन्यैः शब्दैः सह योगे नलोपो भवति यथा
उदधिः ) (न:)। १५.पाथः - पाति रक्षति (पा रक्षणे) पा + असुन् +थुट् (न.) । १६. पुष्पकरम् - पुष्णाति । १७.सर्वतोमुखम् - सर्वतो मुखान्यस्य । सर्वदिग्गमनात् । १८.अम्भः - आप्नोति आप्यते वा । आप्M व्याप्तौ ।
अम्भते वा अभि शब्दे । १९.अर्णः - ऋच्छति ( ऋ गतौ, उदके नुट् च) ।
__(अमरकोषः रामाश्रमीव्याख्योपेतः पृ. ११९-१२१) २०.तोयम् - तौति तु सौत्र आवरणार्थः । २१.पानीयम् - पीयते पायते वा । पा + अनीयर् (न.) ।