________________
श्रीन्यायसिद्धान्तप्रवेशकन्थिका 'नोळघटो नास्ती' स्ययमभावो द्वितीयः । तदीयप्रतियोगिताया नोबस्वविशिष्टघटत्वावच्छिन्नत्वात् ।
'घटपटोभयं नास्ती'त्ययमभावस्तृतीयः । तदीयप्रतियोगिताया व्यासण्यवृत्तिना घटपटोभय(त्व)रूपधर्मेणावछिन्नत्वात् । ___'घटपटाऽन्यतरं नास्ती' त्ययमभावश्चतुर्थः । तदीयप्रतियोगितामा घटपटान्यतरत्वधर्मेणावच्छिन्नत्वात् ।
'घटत्वेन नीलघटो नास्ती'त्ययममावः पञ्चमः । तदोयविशेषनिष्ट(ष्ठ)प्रतियोगिताया घटत्व(स्व)सामान्यधर्म( में )णावच्छिन्नत्वात् ।
नीलघटत्वेन घटो नास्ती'त्ययमभावः षष्ट(ठ): । तदोय यावघटनिष्ठप्रतियोगिताया नील घटस्वरूपविशेषधर्मेणावच्छिन्नत्वात् ।
संयोगेन, रूप नास्तो'त्यय[म]मावः सप्तमः । तदीय . प्रतियोगिताया व्यधिकरणेन "संयोगेनाऽवच्छिन्नत्वात्" । संयोगेन रूपस्य कुत्राप्यसत्वेन संयोगः प्रतियोगिताब्यधिकरणसम्बन्ध इति गीयते । । एवं पटत्वेन घटो नास्ती'त्यसमभावोऽन्तिमः । तदीयप्रतियोगितामा व्यधिकरणेन प्रस्त्वे न. धर्मेणाऽवच्छिन्नस्यात् । नाह घरः परत्वेन कुत्रचित् । सो हि स्वस्वधर्मेनैव वर्तते, नान्यस्य धर्मेणेति सार्वजनीनमेतत् । अत एवेमावन्तियो जगवृत्तित्वात् केवालावलि(यि)नौ।
येषां कुत्राप्यभावो न प्रसिध्यति ते केवलान्वयिनः । यथा वाचत्वादिधर्माः । नहि वायत्वादानां धर्माणां कुत्रनिदभावः प्रसिध्यति । सर्वस्येव वाच्यत्वात् । तथा यधिकरण सम्बन्धावछिन्नप्रतियोगिताकाऽभावस्य 'संयोगेन रूपं नास्तीति प्रतीतिसिद्स्य व्यधिकरणधर्मावच्छिन्नप्रतियोगिताकस्य 'पटत्वेन घटो नास्तीति प्रतातिासेद्धस्य चाऽभावो न कुत्राचेत् प्रसिद्धः । तथा सनि 'पटत्वेन घटो नास्तीति प्रतातिसिद्धो योऽभावः स नास्तोति प्रत त्यापत्ते।।
अस्य किं कारणम् ।
शृणु । योऽयमभावस्याऽभावः म स्वप्रतियोगिनोऽभावस्य प्रतियोगितावच्छेदक"विशिष्ट प्रतियोगिनोऽधिकरणे प्रसरति । यथा घटाऽभावाऽभावः स हिं स्वप्रतियोगिनो घटाऽभावस्य प्रतियोगितावच्छेदकेन घटत्वेन विशिष्टो यो घटस्तदधिकरणे प्रसरति । घटवति घटाऽभावो नास्तीति प्रत्ययात् । पटत्वेन घटाऽभावस्याऽभावेन व भवितव्यम् ! । तस्य प्रतियोगिनं परत्वेन घटामावस्य
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
