________________
मल्लिकामकरन्दनाटकम् ।
२७ तापसकुमारः – ( साक्षेपम् ) कोऽस्याभिभाषितस्य प्रस्तुतेनाभिसम्बन्धः । ___ मकरन्दः - अयं सम्बन्धः-प्रकाश्यमपि न सर्वापेक्षम् । ततो यदि मयि प्रसीदति भगवान् , तदा समादिशतु - कमभिजनं स्वजन्मना पवित्रितवानसि ? किमर्थं च विषयसुखोपभोग्ये वयसि सर्वाङ्गीणसुभगे च वपुषि महाक्लेशमयः सोऽयमङ्गीकृतस्तपोविधिः ?।
तापसकुमारः - महापुरुष ! सत्यं प्रकाश्य एवायमर्थः । तथापि ममान्त:करणमतिबिवलमिदानीं केनापि हेतुना, वाच्यमवाच्यं वा न किञ्चिद् विवेचयति । ततः शणु, कथयामि-वैताच्याचलस्य देहैकदेशो रत्नसानुनामा गिरिरयम् ।
मनोरमा - 'तदो किं ?।।
तापसकुमारः- रथनूपुरचक्रवालनगरस्याधिपतेर्वैनतेयनाम्नो विद्याधरराजस्य प्रथममहिषी जन्द्रलेखा, तदेतस्य वारिषेणनाम्ना शाश्वतिकेन भगवता जिनेश्वरेण सम्भावितगर्भभागस्य सिद्धायतनस्य शिखरातिलङ्घनेन तदात्वविस्मृतनभोगमनविद्या सद्यो रत्नसानाविह पपात ।
मकरन्दः - अहो ! भय-कौतुककारी कथासन्निवेशः।
तापसकुमारः - खेचराधिपत्यविरहविषादिनी च विषयानपहाय विद्याप्रसाधनार्थ पाण्मासिकं तापसव्रतमिह लतागृहे गृहीतवती ।
मनोरमा - तदो तदो ?।
तापसकुमारः - व्रतसमाप्तौ प्रसन्नायां च विद्यायां चिरपरित्यक्तकुसुमायुधान्धलमानसा किरातयुवानमेकमुपभुक्तवती ।
(मनोरमा सलज्जमधोमुखी भवति ।) मकरन्दः - भगवन् ! अतीव व्रीडाकरमाचरितं तया । यदि वा
तावन्महत्त्वं पाण्डित्यं कुलीनत्वं विवेकिता ।
यावज्ज्वलति नाङ्गेषु हतः पञ्चेषुपावकः ॥१५॥ तापसकुमारः – पूर्वदुष्कर्मपाकेन सजातगर्भा प्रसूतमात्रैव तं गर्भमल्पीयसा महार्येण नेपथ्याकल्पेन संयोज्य -(इत्योक्ते तूष्णीम्भवति ।)
१ ततः किम् ? । २ ततः ततः ? ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
