________________
शान्तिभाई आचार्य मां प्रथम भाग अने १९५५ मां ९ मो भाग बहार पडयो आम संपूर्ण कोश नव भागमा छ । (कामनो आरम्भ १९२८ थी थइ गयो हतो) आमां कुल ९२७० पानमा २,८१,३७७ शब्दो संग्रहाया छे। आनी एक संक्षिप्त आवृत्ति १९६१ मां बहार पाडवामां आवी छ । आ कोश परथी संवर्धन करी नूतन कोश रचवानुं कार्य ग्रंथ निर्माण बोर्डे श्री के. का. शास्त्री ने सोप्यु छे । ते कार्य पूरझडपे चाली रह्यु छे ।
___ आम ई.स. १९५५ (अथवा संक्षिप्त आवृत्ति गणतां) के १९६१ पछी एकभाषी कोशमां कोई नवो स्तबक कही शकीए तेवो उमेरो के तेवु प्रमाण जाण्यां नथी । द्विभापी शब्दकोश :
द्विभाषी कोशने जोतां सौथी विशेष संख्यामां अंग्रेजी साथेना कोशो छ । गुजरातीअंग्रेजी कोशोनी संख्या १७ जेटली छे । आ संख्या अंग्रेजी--गुजराती कोशोनी संख्या करता अडधी छे । गुजराती-अंग्रेजी कोशनो इतिहास लगभग १६५ वर्ष जूनो गणावी शकाय । इमन्डथी मांडी ने देशपांडे सुधीना आ प्रकारना कोशोमां पांचेक कोशो मुख्य गणावी शकाय । ई.स. १८०८ नी ड्रमन्डनी "ग्लोसरी” ऐतिहासिक दृष्टिए आवा कोशना प्रारम्भकार्यना मूल्यवाळी गणाय । परन्तु खरेखर आ प्रकारनो कोश कहीं शकाय तेवु पुस्तक तो आपणने मळे छ १८४६ मां । १५००० शब्द-भंडोळवाळा आ गुजराती-अंग्रेजी कोशना रचनार छे मीरजा महमद काझीम । त्यारबाद ई.स. १८९५ (प्रथम आवृत्ति)मां उपलब्ध थती बेलसरेनी "इटीमोलोजीकल गुजराती-इंग्लीश डिक्शनेरी” नामनो कोश मळे छ ।
अलबत्त १८४६ थी १८९५ ना गाळामां आपणने बोजा जे जे नाना कोशो मळे छे तेमां १८६२ नो करसनदास मूळजीनो दसहजार शब्दोनो गुजराती--अंग्रेजी कोश, १८६३ मां शापुरजी एदलजीनो २७००० शब्दोनो गुजराली-अंग्रेजी कोश, (१८६८-बीजी आवृत्ति), १८८५ नो कालीदास बीजभूषणदासनो गुजराती-अंग्रेजी कोश, तथा १८७४ नी शाह उकरडाभाईनी गुजराती अने अंग्रेजी डिक्षनेरी गणनापात्र छ ।
आ पछीथी जेनी नोंध लेवी घटे तेवो आ प्रकारनो कोश भगुभाई एफ. कारभारीनो गुजराती-अंग्रेजी डिक्षनेरी नामनो १९४२ नी सालमां मळे छे ।
- १८९५ थी १९१२ ना गाळामां पण बीजा स्टुडन्टस पोकेट, हेन्डी इत्यादि शीर्षको नीचे बहार पडेला नाना शब्दकोशो मळे छे । आ पछी थी १९२५ नी सालमां आपणने महेता भानुशंकर अने भरतराम भानुशंकर ए पितापुत्रना 'मोडर्न गुजराती--अंग्रेजी कोश'ना ५१००० जेटला शब्दो समावता वे भागो मळे छे ।
. १९१२ थी १९२५ सुधीनां आ १४ वर्षना आ गाळामां पण गुजराती-अंग्रेजी डिक्षनेरी नामे बीजा नाना नाना शब्दकोशो मळे छे खरा ।।
आ पछीथी आपणने जे जे शब्दकोशो मळे छे तेमां शांतिलाल ओझाना "अंग्रेजीअंग्रेजी-गुजराती” (१९६७) अने गालानी "गालाझ एडवान्स डिक्षनेरी' (१९६९) उल्लेखनीय छ ।
___ आ पछीथी गुजराती राज्य ग्रंथनिर्माण बोर्डे श्री देशपांडे पासे तैयार करावीने प्रकाशित करेली 'गुजराती-इंग्लीश डिक्षनेरी' (१९७४) पण नोंधपात्र गणाय ।