________________
१९ यदि पुनर्धपधिर्माभ्यामेवाधिष्ठिताः परमागवः प्रवत्तान् म बुक्तगतलवार, AR
किश्चिदचेतन स्वतन्त्रमधिष्ठायकं दृश्टिमिति । अनुपगम्यारिकायो: सानि सामर्थ्यम्, न, करणस्य केवलस्य क्रियानिषत्तावसामान्, वहिका किया निल. यदुपलभ्यते । अथ परमाण्यपेक्षाभ्यां धर्माधर्माभ्यां कियते, तर म कुछ ममार, हि कर्मकरणाभ्यां क्रिया जन्यमानां क्वचिदति पश्याम इति । भात्मा का अविनानि, ता. शत्वादिति । अकारणोत्पत्तिर्भविष्यतीति, न युक्त दृष्टवारिनि । न भाया मतिरन्ति । तस्माद् वुद्धिमत्कारणाधिष्ठिताः परमाणवः कर्माणि च प्रवर्तन्त इति । म्याया. .१.२१॥ न कारणभिश्वरः विकल्पानुपपत्तेः-का चेदीश्वरः, किं साक्षः aafar हति । कि चातः ? यदि सापेक्षः येन करोति तस्याका, एबमन्यमादि प्रसारिका र करोति तस्याकर्तेति। अथायं किचिदनपेक्ष्य त करोति सम्मासिसमय
करोति, एवमनि पुरुषकर्माफल' भवेत् अनिर्मोक्षश्च प्रसध्यत । म्याक्या. ५.१.१७॥ २१ निरपेक्षकर्तृत्वस्यानभ्युपगमात् धमाधर्मविफलवादिनीयो पारित, न शकममियो को शेष
इति । येन करोति तस्याकर्नेति चेत् , नानेकान्तात् , बार मेवान्तोऽस्मि यो क्षेत्र - तन्न करोतीति. यथाऽनेकशिल्पपर्यवदातः पुरुषः करणान्तर्गपहानी पास्यारोलि, बाल पादानो दण्डादि करोति, तदुपादानो घटादि न च प यतत्वं सन्ति अस्य सत्यम् sh धर्माधर्मापादानः शरीरसुखदुःखादि, आत्ममनःसंयोगशुद्धाशुदामिनिसान भरी सुखदुःखस्मृत्यपेक्षः तत्साधना द्यपेक्षश्च शुशमशुद्ध चामिसम्मिमिति । स्था करोति सब मनाया चेत्-अथ मन्यसे यदाऽयं साध्य किम्चिा दृष्टं निर्वत यति ठा च सावपतिमा प्रसज्यत इति ? नेतदेवम्, न ब्रूमः सर्वाननयमेकस्मिन् काले रोira story पर्यायकर्तृत्वे चायमदोषः । यदा करोति तस्यासाधबोल्परिधरि अबी की शरीरादिकर्तृत्वं धर्माधर्माद्यपेक्षस्य, अथ यदादौ करोति कथं सर ! आ मालाअनादिः ससार इति, प्रतिपादितमेतत्, धर्माधर्मसाफल्य सम्पति शासन
कर्ता, एवं प्राण्यन्तरसमवायिना धर्माधर्माणों साफल्यम् । म्यायवा, १.९ २२ अथायमीश्वरः कुर्वाणः किमर्थ करोति ! लोके हि मे या
we प्रवर्तन्ते इदमाप्स्यामि इदं हास्यामि चेति, च पुनरीधरस्य हेमति TARA, शेय वशित्वात् । क्रीडापित्ये के-ऐके ताबा बुबते कोदार्थमीबा
की। हि नाम रत्यर्थ भवति, विना क्रोड्या रतिमविनम्मा मनाति । दुःखिनच सुखोपगमार्थ फ्रीडन्ति । विभूतिझ्यापमा मिसरे की देवर सीमित्वको मन्यन्ते । एतदपि तादृगेव-न हि विभूतियापन लिमिते त्यालापाव किञ्चिद्वीयत इति । किमर्थ तर्हि करोति । तस्यामा प्र खपु- भूम्यादीनि धारणादिशियां तत्स्वाभाध्यात् कुर्वन्ति तयेभो बार प्रकल इति , प्रविमानक
तत्त्वमिति । न्यायवा, ४.१.२१। . . . २३ तत्स्वाभाध्यात् सतत प्रवृत्तिरिति चेत्-अम सबसे गरि प्राणिस्वमा सय प्रतिनितीन
प्राप्नुतः, न हि प्रवृत्तिस्वभावके वल्ने मितिमा पनि मेयोत प्रमोमी सत्वस्थकरूपत्वात् । न्यायवा. ४.१