________________
शिवभद्रकृतम्
पु०|| सः कपीनां रावः निवासभूतं वरागं श्रेष्ठं पर्वतं व्याप व्याप्तवान् । किं कुर्वन् इव - सचरा सजङ्गमभावा पुरी युष्मन्नगरी क्षणात् न अस्ति न भविष्यति इले ब्रुवन् इव तथा प्रमदानां योषितां आलवराग मधुमदं आक्षिपन् इव प्रतिषेधयन् इव इति उत्प्रेक्षा । रावः इति घन् प्रत्ययः चिन्त्यः । ण्यन्तस्य इति कश्चित् ॥७१।।
चेनोभिः स्तननमितैः श्वासचलैचोदरैः स्त्रियः स्तननमितैः । समदैराशु क्लान्तै त्रेश्च भयं शशसुराशुक्लान्तः ॥७६॥
शा०॥ चेतो० । आशु शीव्रम् स्त्रियः वनिताः भयं भीति शशंसुः कथितवत्यः । कैः चेतोभिः मानसैः । कीदृशैः इतैः । किम् ? स्तनन शब्दं रोदनम् । तथा उदरैः । कीदृशै ? श्वासचलैः निश्वासचञ्चलैः । तथा स्तननमितः कुचननैः । तथा नेत्रैः नयनैः । कीदृशैः ? समदैः मत्तनायुक्तैः समन्मथैः वा। तथा आशुक्लान्तैः ईपद्धवलपर्यन्तैः । तथा क्लान्तैः खिन्नैः ग्लानैः ॥७॥
पु०॥ स्त्रियः भयं भीतिं शशंसुः सूचयासासुः । कैः कैः ? चेतोभिः उदरैः नेत्रैः च । कीदृशः चेतोभिः स्तननमितैः ग्लानिम् इतः प्राप्तैः अनेकार्थत्वात् धातूनां स्लनिग्लीनौ द्रष्टव्यः । कीदृशैः उदरैः ? श्वासचलैः श्वासेन निश्वासेन चलैः कम्पनैः तथा स्तननमितैः स्तनाभ्यां नमितैः प्रह्वीकृतैः । नेत्रैः कीदृशैः ? समदैः पूर्वमदसहितैः । अनन्तरम् आशु शीघ्रं क्लान्तः श्रान्तैः तथा बिन्नैः । तथा आशुक्लः ईपच्छुभ्रः अन्तः येषां तैः ॥७६॥
पङ्कजदलकान्तेषु प्रवृद्धवाष्पाईविगलदलकान्तेषु ।
कासाञ्चित्तत्राऽऽस स्फुटतर इव लोचनेषु 'चित्तत्रासः ॥७७॥
शां० ॥ पङ्क० । चित्तत्रासः मनोभयम् आस बभूव । कीदृशः इव ? स्फुटतरः इव व्यक्ततरः इव । कीदृशेषु ? पङ्कजदलकान्तेषु पद्मपत्रकमनीयेषु तथा प्रवृद्धवाप्पाईविगलदलकान्तेपु वृद्धिगताश्रुतिमितश्रवःकुटिलकेशपर्यन्तेषु ॥७७|| ' पु० ॥ कि च नागरिकाणां नगरे भवानां निपुणानां स्त्रीणां नयनेषु कजलं भ्रष्टं वाष्पोद्गमवशात् अञ्जनं नष्टम् इत्यर्थः । कीदृशेषु ? अपगत प्रियाऽऽनयनं प्रियाकर्षणं यः तेषु कटाक्षनिक्षेपादिविलासशून्येषु इति अर्थः । तथा १-२. म. नास्ति ३. क्षा "रोदनंतेवत । ४. कासांचित् तत्र आस 1 ५. चित्तत्रासः
-
