________________
हसु याशिक शरीरमाथी कपूरनी सुवास आवती हती । मिद्धराजना पासवान एक हजामने कर्पूरमंजरी जोवानी इच्छा थतां बुद्धिसागरना आवासमां आव्यो अने कपरमंजरीना नख कापी एक पोतानी पासे राख्यो । थोडा समय पछी सिद्धराज अने पर्नु लश्कर मुक्त बन्यां अने बधां पाटण आव्यां । हजामे पेलो नख शिल्पि गंगाधरने आप्यो । शिल्पि गंगाधरे केवळ नखने आधारे कर्पूरमंजरीना समग्र देहनी कल्पना करी अने आबेहूच मूर्ति बनावी । आ मूर्तिने रुद्रमाळमां मूकवामां आवो । उज्जयिनीमां मोहसार अने गुणसार नामना बे भाईओ हता । मोहसार वस्त्रनी पोठ भरी सिद्धपुर आव्यो अने मूर्ति रूप कर्पूरमंजरीने जोता ज प्रेममां पडयो तथा सानभान गुमावी बेठो । लोकोए घणो समजाव्यो छतां सानभान पाछा न आव्यां । उज्जयिनी पाछा फरेला साथेना माणसो द्वारा आ समाचार मोहसारनी पत्नी मतिश्रीने मल्या । एणे दियर गुणसारने तपास माटे सिद्धपुर मोकल्यो । गुणसारना अनेक प्रयत्नो छर्ता मोहसारनां सानभान पाछा न आव्यांथी एणे मूर्तिना शिल्पिनी शोध करी कर्पूरमंजरी विपेनी हकीकत जाणी। सिद्धराजनो पत्र लई गुणसार कान्तिनगर
आव्यो भने प्रधान बुद्धिसागरनो परिचय केळवी कर्पूरमंजरीने मळ्यो । कर्पूरमंजरी गुणसार पर मोह पामी । गुणसारे मोहसारनी दशानी वात करी अने ए वर तरीके पसंद न पडे तो पोतानो समृद्धिमा भाग आपवानुं वचन आप्यु । कमंजरी पाटण आववा तैयार थई । गुणसार अने कर्पूरमंजरी पाटण भाव्या भने कर्पूरमंजरो-मोहसारनां लग्न थयां ।
३. बोटादविस्तारमा प्रचलित लोककथाः 'चालोने पूतळो आपणे घेर'
बोटादना रामजी मंदिरमा उनाळानी बपोरे सुतरनां रांढवा वणवानुं अने एवं परचूरण काम करता वृद्ध पुरुषो 'चालोने पतळी आपणे घेर' नी वार्ता आ प्रमाणे कहे छे :
कोई एक देशना राजा भने प्रधान प्रवासे नोकळ्या । खरा बपोरे एक वाव पासेना वडा नीचे आराम करवा बेठा । प्रधान वावमां पाणी लेवा ऊतयों । वावमा एक मुंदर पूतळी जोतां प्रधान मंत्रमुग्ध बनी गयो । पूतळी एटली बधी सुंदर हती के एने जोया पछी जोनारने एक डगलं पण आगळ-पाछळ भरवानी इच्छा न थाय । एटलामा प्रधाननो नजरे पूतळी नीचेनी त कतो चढो । ए तकतीमा लख्यु हतुं ।
