________________
कर्पूरमंजरी अने स्वामिभक्त सेवकनु कथाबिंब लेवामां आवशे । परंतु कर्पूरमंजगए जणाव्यु के आ धात विपे रूपसेनने वात करनार पथ्थरनो मूर्ति बनी जाय एवं छे । सौंघलसीए जणान्यु के रूपसे नने कशु जणाव्या वगर पण पोते घातमांथो उगारी लेशे । माथी अंते करमंजरी रूपसेन साथे लग्न करवा तैयार थई । पथ्थरनी मूर्तिने जीवती-जागती जोता ज रूपसेननां सानभान पाछां आव्यां अने कपूरमंजरी-रूपसेननां लग्न थयां । वफादार मित्र सींघलसीए रूपसेनने घातमांथो शौर्य अने कुशळताथी बचावी लीधो । सर्पदंशनी मंतिम घातथी मित्रने उगारी लेवा माटे सीघलसी रात्रे मित्रना शयनागारमा जागतो छुपाई रह्यो । रात्रे दंपती ऊंघतां हता त्यां सर्प आव्यो । सींघलसीए तलवारथी सर्पनुं डोकुं उडावी दीर्छ । पण सर्पनी लाळ कर्पूरमंजरीनी खुल्ली छाती पर पड़ी । सर्प, विष न चडे एथी सींघलसी लूछवा गयो ए क्षणे ज रूपसेन जागी गयो । मित्रनी शंकानुं समाधान करवा माटे मजबूर सीधलसीने चार घातनी बात कहेवी पडी अने एथी एनुं शरीर पथ्थरनुं बनी गयु । रूपसेन-कपूरमंजरीना विलापथी करुणामयी पार्वतीए भगवान शंकरने विनंती करो भने सींघलसी सजीवन थयो । २. कनकसुंदरकृत कर्पूरमंजरी
सं. १६६२मां जैन कवि विद्यारत्नना शिष्य कनकसुंदरे चार अधिकारनी मळी कुल ७३२३ कडीमां कमंजरीनी कथा लखी छे । मतिसारे आपेली कथाने जं कनकसुन्दरे हलावी-मलावी केटलाक उमेरण साथे वधारे सारी रीते कही छ । कनकसुन्दरनी रचनानुं कथानक आ प्रमाणे छे:
___ अणहिलपुर पाटणना राजाए पूर्वभवना पापंनिवारण माटे सहस्रलिंग तळाव भने रुद्रमाळ बंधाव्यां । आ समये बंगाल देशना कान्तिनगरमा मदनभ्रम नामिनो राजा राज्य करतो हतो, सिद्धराजनी आणं स्वीकारतो न हतो । माथी सिद्धराजे कान्तिनगरने घेरो घाल्यो । मदनभ्रमे राजसभामां सिद्धराजने जोवती पकडी लाववानुं बोडु फेरव्युं । सातसो वारांगनाओए बीई उपाड्यु अने सिद्धराजनी लश्करी छावणी आगळ जइ नृत्य करवा लागी । सिद्धराज अने एनुं लश्कर भान भूली वारांगनाओनी पाछळ पाछळ जवा लाग्या अने चतुर वारांगनाओ बांने नगरमां लई आवी, नगरना दरवाजा देवाई गया अने बधा केद थया । मदनभ्रमे सिद्धराजनी आगतास्वागता करी पण तेने नजरकेद कर्यो । मदनभ्रम राजाना प्रधान बुद्धिसागरने कर्पूरमंजरी नामनी सुदर पुत्री हतो भने एना
