________________
१२६
अनुसन्धान-६२
मुनि पुण्यविजयजी ए एक वीतरागी जैन साधु हता. तेमणे जीवनभर ज्ञाननी उपासना तथा ज्ञानोद्धारनां कार्यो कर्यां छे. ते पोते नामनानी तथा परिग्रहनी स्पृहा-वासनाथी मुक्त साधु हता, तेथी तेमणे पोताना नामनो के मालिकीनो जुदो ज्ञानभण्डार न करतां, श्रीसङ्घने ते सोंपी दीधो. शेठ कस्तूरभाई लालभाई ते दिवसोमां जैन श्रावकसङ्घना प्रमुख पुरुष हता. तेमना हाथमां सोंप्यु ते श्रीसङ्घने सोंप्युं गणाय, एवी ऊंडी समजणथी तेमणे पोतानो ग्रन्थसंग्रह तो सोंप्यो, उपरांत अनेक गामोना सङ्घोना तेमज विविध साधुओना ग्रन्थोना संग्रह पण सोप्या-हता. कस्तूरभाईए ते माटे विशाळ भवन बनाव्युं, तेना संचालन माटे ट्रस्ट बनाव्युं. ट्रस्ट ला.द. परिवार- ज बनेलं, अने ते परिवार एटले नगरशेठ शान्तिदास जेवा महान सुश्रावकनो परिवार; तेनी धर्मभावना तथा श्रद्धा विषे जरासरखोये अंदेशो न ज होय; एटले ते ट्रस्टना वहीवटने ते मुनिराजे पण प्रमाण्यो. जैन सङ्घ पण, पोतानो अमूल्य वारसो, योग्य हाथोमां सलामत छे एम मानीने विश्वस्त-आश्वस्त बनी रह्यो.
वखतना वहेवा साथे परिवर्तन आवतुं गयु. जैन सङ्घनी आर्थिक क्षमता अने उदारता प्रत्येना अनाश्वासने लीधे के गमे ते कारणे, सरकारनी ग्रान्ट लेवानुं तथा सो टका करमुक्तिनुं गोठवायुं. तेना परिणामे संस्था अर्धसरकारी गणातां तेनी स्वायत्तता जोखमाई. सरकारी हस्तक्षेप कायमी बन्यो. पहेला जैन सङ्घना नियमानुसार चालती आ संस्था हवे सरकारी धाराधोरणो मुजब चालवा मांडी. अगाऊ जे वारसो/खजानो जैन मुनिओ माटे निर्बाधपणे खुल्लो रहेतो, तेमां फेर पडवा मांड्यो. ग्रान्ट न लेवा माटे अने जरूरी फण्ड जैनो करी आपे ते माटे ट्रस्टना मोवडीने मौखिक-लेखित समजाववामां आव्या छतां, अने आ वारसानुं स्वामित्व श्री जैन सङ्घनु होवानो निर्णय जाहेर करवानुं सूचववामां आव्या छतां, ते वातोनी अवगणना थई. सरकारी नियमोना वातावरणनो अनुभव आजे तो थाय छे, परन्तु आवतीकाले, जन्मना जैन एवी व्यक्तिओ आ संचालनमां नहि होय त्यारे (अने ए दिवसो बहु दूर नथी एम लागवा मांड्युं छे), सरकारी धोरणोसर आ संचालन कोना/केवा हाथमां जशे ते सवाल भारे तीव्रताथी सतावी रह्यो छे. एवामां, आ कोई एक प्रतने वैश्विक वारसा तरीके जाहेर करवानी वात घणा सवालो जगाडी जाय छे.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
