________________
टूक नोंध 'योगबिन्दु' - वृत्तिना एक पाठनी समस्या
भवविरहांकित श्रीहरिभद्रसूरिकृत 'योगबिन्दु' उपर श्रीमुनिचन्द्रसूरिनी वृत्ति, मुद्रितरूपमां, प्राप्त छे. आ वृत्तिमां संपादनने हजी खासो अवकाश छे. जरूरी सामग्री - प्रतो वगेरेना आधारे एनुं पुनः संपादन आवश्यक गणाय. अत्रे तेमांनी एक नानी समस्या प्रत्ये ध्यान दोखुं छे.
'अध्यात्म' योगथी 'समाधि' योग सुधीना योगोनी साधनानी फलश्रुतिरूपे साधक 'केवलज्ञान' प्राप्त करे छे, ए स्थितिनुं वर्णन श्लोक ४२०-२६मां थयुं छे. ते पछीनां बे (४२७-२८) पद्योमां मतांतरो वर्णव्यां छे, तेमां श्लोक ४२७मां बे मतांतर छे :
१. " केचित् " अने २. " अन्ये", "केचित् 'नो परिचय वृत्तिकारे " जैमिनीय " तरीके आप्यो छे, अने “अन्ये" नो परिचय " सांख्य" एम कराव्यो छे. जे योग्य ज छे.
श्लोक ४२८मां पण "अन्ये" शब्द तो छे ज. ते श्लोक आ प्रमाणे
छे :
“चैतन्यमात्मनो रूपं, न च तज्ज्ञानतः पृथक् । युक्तितो युज्यतेऽन्ये तु ततः केवलमाश्रिताः ||"
आ श्लोकगत 'अन्ये' नो अर्थ वृत्तिकारे " जैना: " एम कर्यो छे, जे गळे उत्तरे तेम नथी. केमके मूळ वादी 'जैन' छे. ते पोताने अभिमत सिद्धांतनुं निरूपण करी चूक्या छे. त्यार पछी तेओ, ए विषयना मतांतरोनो निर्देश आपवापूर्वक, पछीना श्लोकोमां, तेनुं खण्डन करवा मागे छे. तो मूळ वादी पोते ज पोताने 'अन्ये तु कहीने उल्लेखे, ए केटलुं विसंगत लागे छे ! पोताने 'वयं तु 'कहीने उल्लेखे तो ते हजीये समजाय; परंतु पोतानी वात माटे पोताना मत ने मतांतर गणीने 'अन्ये' तरीके पोताने ओळखावे ए तो केम गळे ऊतरे ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
