Page Text
________________
ગોવંશ હત્યાઃ ધર્મની ભેગોળ, જી ઘરની ઉપ
‘મને ગોરક્ષાનો પ્રશ્ન સ્વરાજના મુદ્દાથી જરાય ઓછા મહત્ત્વનો લાગતો નથી. કેટલીક દૃષ્ટિએ તો હું એને સરાજ કરતાંય મોટો પ્રશ્ન ગણું છું. જ્યાં સુધી આપણે ગાયને બચાવવાનો ઉપાય નહીં શોધી કાઢીએ ત્યાં સુધી સ્વરાજ પણ નિરર્થક ગણાશે'.
–
સંધીજી
અંગ્રેજ શાસકો પાસેથી ૧૯૪૭માં ભારતને આઝાદી મળી અને સાહજિક હતું કે ગોહત્યાબંધીનો તત્કાળ અમલ કરવામાં આવે. સ્વરાજ મળ્યા પછી સાવ વિપરીત ચિત્ર ઊઠયું. ગોપ્રેમીઓનાં ગોહત્યા રોકવા આંદોલનો થતાં રહ્યાં પછી હજુ આજે દાયકાઓ પછી પણ ગોહત્યા થાય છે. ગોહત્યા રોકવા કેરળ અને પશ્ચિમ બંગાળ સિવાયનાં રાજ્યોમાં થયેલા કાયદાઓ એટલી બધી છટકબારીની મોકળાશ આપે છે કે ગાયો અને ગોવંશની હત્યા કરવા કેરળ કે બંગાળ જવાની જરૂર પડતી નથી, પ્રત્યેક રાજ્યમાં સત્તાવાળાઓની નજર સામે મૂંગા જીવોની કતલ કરવામાં આવે છે. પ્રાણી કતલ કરવા યોગ્ય છે કે કેમ એનાં પ્રમાણપત્ર આપતા સરકાર કે પાલિકાઓ દ્વારા નિયુક્ત તબીબો પૈસા સાટે પ્રમાણપત્ર આપે છે. પોલીસવાળાઓ સત્યાગ્રહીઓને પકડી જાય છે અને ગોવંશની હત્યાની । સવલત કરી આપે છે.
વૃક્ષ અર્થકારણનો હતો અને પત્રકારણના વરવા પહેરાવાયા છે. સામ્યવાદીઓ અને મુસ્લિમો જ નહીં, કૉંગ્રેસીશાસકો પણ ધર્મનિરપેક્ષતાને ટકાવવા ગોવંશહત્યાને સંર્પૂણ બંધ કરવાના કાયદા કરતાં ખચકાય છે. કાયદા કરે છે નો અમલ થતો નથી. કોઈ ગોવંશપ્રેમી ગીતાબહેનની હત્યા થાય ત્યારે જનમત જાગે અને ગુજરાત સરકાર વટહુકમ બહાર પાડે. પણ પછી શું ? આવા વટહુકમ સામે જંગે ચડનારાઓને બી.બી.સી. સુધીના મંચ મળે. ગાંધીજી કે વિનોબા માત્ર હિન્દુ ધર્મભાવનાથી પ્રેરાઈને આવી ચળવળમાં સામેલ થાય એવું કોઈ કહે તો મોટો અનર્થ ગણાય. ભાજપવાળા કે સંઘપરિવાર આ મુદ્દો ઉઠાવે તો એને ધાર્મિક ગણી લેવાય, !ણ સર્વોદયથી માંડીને સંધપરિવાર સુધીના તમામ જીવદયાપ્રેમીઓ એની તરફેણ કરે તોય એ ધાર્મિક ?
ગાય કે ગોવંશની લેવાવી જોઈતી કાળજી આપણા ખેતીપ્રધાન દેશમાં લેવાઈ નથી એ વાત સાચી. પાંજરાપોળોને સ્થાને બહુમાળી ઈમારતો બંધાર્થીને કરોડો કમાઈ લેવામાં પાંજરાપોળ સંચાલક ટ્રસ્ટોના ‘જીવદયાપ્રેમી’ ટ્રસ્ટીઓની સામેલગીરીય ખરી. ગૌશાળાની જમીનો પર
હરિ દેસાઈ
-
બહુમાળી ઈમારતો બાંધીને ગૌસેવાને બદલે સેવા કરવાની વૃત્તિનું જ આ પરિણામ છે. આપણે બેદરકારી સેવી છે. ગૌમાતા અને એના વંશને બચાવવા પાછળના અર્થકારણનો વિચાર કર્યો નથી. નવાઈ તો એ વાતની છે કે અખાતી દેશોમાંના કેટલાંક ઈસ્લામી રાષ્ટ્રોમાં ગાયની હત્યા કે એનુ માંસ રેસ્તોરાંમાં પીરસવા પર પ્રતિબંધ છે ત્યારે આપણે ત્યાં બેરોકટોક ગાય કે ગોવંશ કપાય છે. એનું મટન નિકાસ કરાય છે. બાળકો માટે બજારમાં મળતી નસ્લની આયાત કરાયેલી ‘પોલો’ પિપરમેન્ટમાં ગાયની ચરબીમાંથી બનાવાયેલાં તત્ત્વો આપણે વિનાસંકોચે ચગળીએ છીએ. આ એ જ દેશની આજ છે, જ્યાં હજુ માંડ દોઢેક સદી પહેલા ગાય અને સુવરની ચરબી લગાડેલાં કારતૂસ સામેનો વિરોધ બ્રિટિશ, લશ્કરમાંના ભારતીય હિન્દુ-મુસ્લિમોને ખભેખભા મિલાવીને ૧૮૫૭નો ‘બળવો’ કરવા પ્રેરતો
હતો.
બંધારણસભામાં હિન્દુ, મુસ્લિમ, ખ્રિસ્તી, શીખ, ઈસાઈ વગેરે સભ્યોએ સાથે મળીને ગોહત્યાબંધીને બંધારણના નિર્દેશક સિદ્ધાંત તરીકે સ્વીકાર્યો હતો. ૧૯૫૫-’૫૮માં સર્વોચ્ચ અદાલતે ગોરક્ષા અને ગોસંવર્ધનને માન્યતા બક્ષી હતી અને વિનોબાજી તો આજીવન ગોવંશહત્યા પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ માટે લડતા રહ્યા છતાં શાસકોએ એમને ઊઠાં ભણાવ્યે રાખ્યાં. આજ સુધી એ પરંપરા ચાલુ જ છે.
નામાંકિત આર્કિયોલૉજિસ્ટ ડૉ. એચ. ડી. સાંકળિયાએ લખ્યું છે કે ઈ.સ. પૂર્વે ૩૦૦૦-૭૦૦ દરમિયાન વ્યક્તિની સંપત્તિ તેની પાસે કેટલી
ગાયો કે પશુ છે એને આધારે ગણવામાં આવતી. આર્યો કે હિન્દુઓ ગોમાંસ નહોતા ખાતા એવું નહોતું છતાં ‘મનુસ્મૃતિ’ દર્શાવે છે તેમ ગોમાંસનો આહાર ટાળવો એ ઉચિત લેખાતું હતું. સમયાંતરે ગાયને માતાનું સ્થાન પ્રાપ્ત થતું ગયું. દૂધ, ખાતર, વાછરડાં, બળદ.... ખેતીપ્રધાન સમાજમાં એ દાતા રહી છે. મોગલ બાદશાહ બાબરે પોતાના પુત્ર હુમાયુને ‘આ દેશની પ્રજાનાં દિલ જીતવાં હોય તો ગોહત્યા ટાળવાનો' ઉપદેશ કર્યો હતો. મોગલ બાદશાહ અકબરે ગોહત્યાબંધીનો આદેશ આપ્યો હતો પણ ઔરંગઝેબના સમયમાં મંદિરોમાં ગોહત્યા કરાવીને તેમને અપવિત્ર કરવાની પ્રવૃત્તિને શાસકોનો સહકાર સાંપડયો એટલે પ્રશ્ને ધાર્મિક સ્વરૂપ લીધું. બ્રિટિશ શાસનકાળમાં ગોહત્યાના મુદ્દે હિન્દુ-મુસ્લિમ રમખાણો થતાં રહ્યાં અને એમાં બ્રિટિશ શાસકોએ બે લડતી બિલાડીનો ન્યાય તોળતા વાંદરાની ભૂમિકા અદા કરી. ૧૮મી સદીમાં સ્વામી દયાનંદ સરસ્વતીએ ગોહત્યાબંધીની તરફેણમાં ઝુંબેશ દબાવી હતી,
ગાંધીજી અને વિનોબાલ્ટના વિચારોને અનુસરીને દેશમાં અનેક ગોપ્રેમીઓએ સ્થાપેલાં સંગઠનો ોહત્યા અને ગોવંશ હત્યાના વિરોધમાં સક્રિય રહી છે. ૧૯૬૬-'૬૭ દરમિયાન જે ગોહત્યાબંધી ઝુંબેશ ચાલી તેને કારણે દેશમાં ઘણી રાજકીય ઊથલપાથલો મચી. ‘૧૯૬૬માં રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘે ભારતીય જનમતની પ્રભાવી અભિવ્યક્તિના કાર્યક્રમના ભાગરૂપે ગોહત્યાબંધી માટે હસ્તાક્ષર આંદોલન ચલાવ્યું. એમાં દેશભરમાંથી પોણા બે કરોડ લોકોની સહીઓ સાથેનાં આવેદનપત્ર સરકારને સુપરત કરાયાં. ૧૯૬૭માં આંદોલન વધુ આક્રમક બન્યું. પુરીના શંકરાચાર્ય સ્વામી નિરંજનદેવ તીર્થ, શ્રી પ્રભુદત્ત બ્રહ્મચારી તથા સ્વામી શ્રી કરપાત્રીજી મહારાજે ગોહત્યાબંધી માટે આમરણ ઉપવાસ કર્યા. એ પ્રત્યે વિનોબાજીએ પૂર્ણ સહાનુભૂતિ વ્યક્ત કરી હતી’. (‘ગોરક્ષા સત્યાગ્રહ કી પૃષ્ઠભૂમિ' : અચ્યુન દેશપાંડે).
સાતમી નવેમ્બર '૬૬ના રોજ સંસદભવન સામે હજારો સાધુ-સંત ગોપ્રેમીઓ ઊમટયા અને સરકારે ગોળીબાર કર્યો. કેન્દ્રના ગૃહપ્રધાન અને ગોરક્ષા અભિયાન સમિતિના વડા ગુલઝારીલાલ નદાએ એના વિરોધમાં પ્રધાનમંડળમાંથી રાજીનામું આપ્યું હતું. પુરીના શંકરાચાર્ય અને બ્રહ્મચારીએ અનુક્રમે ૭૩ અને ૭૨ દિવસે ઉપવાસ છોડયા. સરકારે સંપૂર્ણ ગોહત્યાબંધીને માન્ય રાખતાં તેના અમલ માટે નીમેલી ન્યાયમૂર્તિ એ. કે. સરકાર સમિતિમાં સર્વપક્ષી ગોરક્ષા મહાભિયાન સમિતિના સભ્યો અને બીજા મહાનુભાવોને લીધા હતા. જગદ્ગુરુ શંકરાચાર્ય, સંઘના વડા શ્રી ગુરુજી ગોલવલકર તેમ જ માર્ક્સવાદી નેતા ડૉ. અશોક મિત્ર આ સમિતિના સભ્ય હતા. આ સમિતિ અગાઉની સમિતિઓ (દાતારસિંહ સમિતિ અને એચ. પી. નંદા સમિતિ)ની જેમ જ નિરર્થક રહી એટલે શંકરાચાર્યે તેની બેઠકોનો બહિષ્કાર કર્યો. ૧૯૬૯માં ફ્રી પુરીના શંકરાચાર્યે આંદોલન હાથ ધર્યું, તેમની ધરપકડ થતાં જેલમાં આમરણ ઉપવાર્ચે શરૂ કર્યા. કેન્દ્ર સરકારે છ મહિનામાં સંપૂર્ણ ગૌહત્યાબંધીનો ધારો કરવાનું વચન આપ્યું. એટલે ઉપવાસ છોડયા. પણ સરકાર વચન આપીને ફરી જવાની વૃત્તિ છોડી શકી નહીં.. આજે સ્થિતિ જુદી નથી.
***
જન્મભૂમિ, ગુરુ, તા. ૩૦-૯-૧૯૩ ટપાલની આવૃત્તિ ચુર, તા. ૧-૧૦-'૯૩
Conta
-
¿
૨
VINIYOG
| SR No. | 520403 |
| Book Title | Sankalan 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Viniyog Parivar |
| Publisher | Viniyog Parivar |
| Publication Year | |
| Total Pages | 33 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Sankalan, & India |
| File Size | 5 MB |