________________
107
मूळ अर्धमागधीमां पाठ आ रीते संभवे छे : ।
सारीर-माणसे दुक्खे बज्जमानान पाणिनं । खेमं सिवं अनाबाधं थानं किं मन्नसी मुनी ।। अस्थि एगं ध्रुवं थानं लोगग्गम्मि दुरारुहं । जत्थ नत्थि जरा मच्चू वाहिनो वेदना तथा ॥ ठाने य इति के वुत्ते ? केसी गोतमब्बवी तओ केसि बुवंतं तु गोतमो इनमब्बवी ॥ निव्वाणं ति अबाधं ति सिद्धी लोगग्गमेव य ।
खेमं सिवं अनाबाधं जं चरंति महेसिनो ॥ तं थानं सासतं वासं लोगग्गंहिं दुरारुहं । जं संपत्ता न सोचंति भवोहंतकरा मुनी ||
___-उत्तराध्ययनसूत्र २३.८०-८४ ___परंतु लोकना सर्वोच्च भागे कयुं स्थान छे, एनु अभिधान शुं छे, तेनी स्पष्टता त्यां नथी; पण ते क्यां रहेलुं छे ते वातनो संकेत तो मळी जाय छे ज. केशीने एथी अर्हत् पार्श्वना संप्रदायमां अने गौतमने एटले के अर्हत वर्धमानना शासनमां, पण ए ज स्थान अभिप्रेय छे. वळी लोक पूर्णतया स्थिरीभूत स्थितिमां अने ऊर्ध्व-लंबाकार संस्थाने होय तो ज तेना टोचना भागनी कल्पना थई शंके. आम लोक चिरकाळ संस्थिर, अमुकांशे परिणामी किंवा परिवर्तनशील पण स्वभावथी नित्य, अने गमे तेटलो विशाळ होय तोये ते परिमित होवानुं अने मुक्तात्माओ, निवासस्थान समग्र लोकना अग्रभावे रहेलुं एवं निर्ग्रन्थोने इस्वीसनना आरंभना अरसामां अभिमत हतुं तेवू लारतम्य नीकळी शके छे.
ईस्वीसननी बीजीथी चोथी सदीमां रचायेला जंबूद्वीप-प्रज्ञप्ति, जीवाजीवाभिगम सूत्र अंतर्गत समायेली द्वीपसागरप्रज्ञप्ति, द्वितीय आर्य श्याम विरचित प्रज्ञापनासूत्र, अने स्थानांग-समवायांग (वर्तमान स्वरूप प्रायः ईस्वी ३६३)मां अलबत्त लोकनां स्वरूप अने संरचना संबंधमां बीजी घणी ज विगतो मळे छे. पण कल्पी शकाय छे ते प्रमाणे ए बधां विगतपूर्ण
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org