________________
[87 } शकाय । केटलाक भारतीय-ग्रीक सिक्काओ पर अग्रभागे ग्रीक लिपिमां अने पृष्ठभागे खरोष्ठी लिपिमा जे लखाण छे तेमां राजाना एक बिरुद तरीके Soteras / तरस ( = त्रातारस्य) आपेलुं छे. आ Soter परथी संस्कृत रूप 'सतेरक' थयुं होय, जेम रुद्रदामानो सिक्को ते 'रुद्रदामक' तेम सतेरनो सिक्को ते 'सतेरक' : 'पारूथक द्रम्म', 'स्पर्धक' ए सिक्कानामोमां पण 'क' प्रत्यय रहेलो छ. Soter अने 'सतेरक'नुं उच्चारसाम्य अधिक छे. जेम Apolodotas - प्राकृत 'अपलदत' करायुं, तेमां ग्रीक ने माटे 'अ' मळे छे, ते ज प्रमाण Soter ना 0ने स्थाने 'सतेरक' मा 'अ' छे.
संस्कृतमां शौटिर 'अभिमानी', शौटीर्य 'अभिमान, पौरुष' ए शब्दो महाभारत-कालीन छे । ए उपरांत शौण्डीर तथा रूपांतरे शौण्डिर अने शौडीर तथा नाम शौण्डीर्य के शौण्डर्य ए प्रमाणे मळे छ । 'वीर' अने 'वीरता' एवा अर्थ पण नोंधाया छे. प्राकृतमां सोडीर, सोंडीर 'शूर', 'शूरता' एवा शब्दो छे. मारी एवी अटकळ छे के मूळ शब्द सं. शौटीर, प्रा. सोडीर होय, अने ए आ ग्रीक - Soter 'त्राता' उपरथी संस्कृत-प्राकृतमा लेवायो होय । शौण्डीर, सोंडीर ए रूपांतरो पछीथी कदाच शौण्ड 'व्यसनी, निपुण' साथे जोडी देवायाथी थया होय ।
प्रियतमा वडे प्रियतमनु स्वागत ईसवी बीजी सदीमां थयेला प्रतिष्ठानना राजा हाल सातवाहननो, विविध कविओए रचेलां प्राकृतभाषानां मुक्तकोनो जे संग्रह, 'गाथासप्तशती' के "गाथाकोश'ने नामे जाणीतो छे, तेनी १४०मी गाथा नीचे प्रमाणे छ : रच्छा-पइण्ण-णअणुप्पला तुमं सा पडिच्छए एतं । दार-णिहिएहि दोहिं वि मंगल-कलसेहिं व थणेहिं ॥ अर्थ : तारा आववाना मार्ग पर दृष्टिनां नीलकमळ बिछावीने अने द्वारप्रदेश पर स्तनकलश राखीने ते तारुं स्वागत करवा ऊभी छे. अहीं, आवी रहेला नायकना स्वागत माटे पुष्पो अने मंगळ कलशने स्थाने प्रतीक्षा करती नायिकाना नयनकुवलयथी थतो दृष्टिपात अने तेना कलश समा स्तन होवानी कल्पना छे. बीजा एक मुक्तकनो अनुवाद हुं नीचे आपुं छु : तरुणीना स्तनकलश उपर झूलती, रातांलीलां किरणांकुरे स्पुरती माणेकनीलमनी माळा : प्रीतमना हृदय-प्रवेश-उत्सव माटेना मंगळ पूर्णकलश उपर तोरणे झूलती वंदनमालिका.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org