________________
ऑगस्ट २०११
शत्रुजयनी तळेटीरूप गणातुं होय एम बने. अथवा हाल लघुशत्रुजयना नामथी ओळखातुं थाणा ते वखते शत्रुजयना नामे आलेखातुं हशे. अने तेनी नजीक शत्रुजयनी तळेटी समुं सोपारकनगर हशे. आ भावने पुष्ट करनारी अन्य २ पंक्तिओ पण मळे छे ते अहीं विद्वानोना अभ्यास माटे टांकी छे. १. विमलाचलमेखलाऽवनीस्थितसोपारकपत्तने पुरा ।
[श्रीसोपारकस्तवनम् - अज्ञात] २. महातीर्थशत्रुञ्जयोपत्यकायां...... । [प्रथमजिनस्तोत्र - जयानन्दसूरि] ='तत खिणि आविउ गामि अगासी' आ पङ्क्तिथी कविए सोपारानी नजीकमां रहेला अगासी गामना युगादीश श्रीआदिनाथप्रभुना जिनालय सम्बन्धी नोंध करी छे. ते अगासी गाम आजे पण अगासीना नामथी (नालासोपारानी नजीक) ओळखाय छे. जीवितसामी (स्वामी) नाम शा माटे ? x ....... जिणवयणसारदिट्ठपरमत्था सुव्वया नाम गणिणी जीवंत (पाठभेदथी जीव) सामि वंदिय.... [वसुदेवहिण्डी मूल - भा. १ पृ. ६१] x .......चैत्यानि पूर्वाणि वा चिरन्तनानि जीवन्तस्वामिप्रतिमादीनि.... x
[बृहत्कल्पभाष्य भा. ३, पृ. ७७६] इत्यादि पंक्तिओ वडे वसुदेवहिण्डी जेवा केटलाय प्राचीन ग्रन्थोमां जीवितस्वामी- कंइक विशेष माहात्म्य ग्रन्थकारश्री वर्णवे छे. जीवितस्वामी एटले भगवान महावीरस्वामीना समयमां ज, प्रभुए दीक्षा लीधी ते पहेलां बनेली तेमनी प्रतिमा. राजकुमारना शरीरने योग्य अलङ्कारोथी सुशोभित आ प्रतिमा बनी एटले शास्त्रीय रीते विचार करता तीर्थंकर भगवानना पोताना समयमां बनेली प्रतिमाने ज जीवितस्वामी प्रतिमा कही शकाय.
जीवितस्वामीनी प्रतिमा जेने कहेवामां आवी ते उपरथी भावो लइ बीजी जे अन्य तीर्थंकरोनी प्रतिमा तैयार थइ ते पण जीवितस्वामीना नामथी ओळखाती. प्रबन्धकोश, प्राचीन लेखो इत्यादिमां तेनी नोंध मळे छे. अहीं पण कदाच ए ज आशयथी युगादीशने जीवितस्वामी तरीके ओळख्या हशे. छतां ए बाबत पर वधु प्रकाश विद्वानो पाडशे एवी आशा छे.
[उद्धारण-जीवन्तस्वामी-उमाकांत प्रे. शाह]
जैन सत्यप्रकाश. वर्ष १७, अंक- ५-६