Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
शयालु
[ ५६८ ]
श(सोराव
-गृह, सं. पु. (सं. न.) शयन, आगारं- । शरबती, सं. पु. ( अ. शरबत ) दे. 'मीठी' मन्दिरम्।
(फल) २. ईषत्पीतवर्णः । वि., रसपूर्ण, सरस, शयालु, वि. (सं.) निद्रालु, तंद्रालु २. सुषुप्सु, सुमधुर। निद्रावश।
शरम, सं. स्त्री., दे, 'शर्म'। शय्या, सं. स्त्री. (सं.) आस्तरः, दे. 'बिछौना' शरह, सं. स्त्री. (अ.) टीका, व्याख्या, भाष्य २. खट्बा , पर्यकः, दे. 'खाट'।
२. दे. 'भाव' ( मूल्य)। -गत, वि. (सं.) रुग्ण, रोगिन् ।
शरा, सं. स्त्री., दे. 'शर' । -गृह, सं. पुं. (सं. न.) दे. 'शयनगृह'। । शराकत, सं. स्त्री. (फा.) सहभागिता, दे. -मूत्र, सं. पुं. (सं. न.) *स्वप्नस्रावः, __'साझा' २. सहकारिता। शिशुरोगभेदः।
शराफ़त, सं. स्त्री. (अ.) सज्जनता, सौजन्यं, -छादन, सं. पू. (सं. न.) पर्यंकप्रच्छदः। ।
यकपच्छदः। शीलम् । शर, सं. पुं. (सं.) इषुः, वाणः, दे.। २.शरकांडः, शराब, सं. स्त्री. (अ.) सुरा, मदिरा २. दे. दे. 'सरकंडा' ३. क्षीरशरः, दुग्धा, संतानी- 'शरबत' (हिकमत )। निका ४. दधिशरः, दधि, सारः-स्नेहः, कट्टर, -का ख़मीर, सं. पुं., मथपंकः, सुराकल्कः, कटवरं ५. उशीरः।
मेदकः, जगलः। शरअ, सं. स्त्री. (अ.) धर्मः, मतं २. धर्मशास्त्रं | --का प्याला, सं. पुं., पान-मद्य-सुरा,-भाजन३. प्रथा ४. धामिकादेशः ५. ईशदर्शितमार्गः | भांडं-पात्रम् । (इस्लाम)।
-के खमीर की झाग, सं. स्त्री., मय,-फेनःशरकांड, सं. पुं. (सं.) दे. 'सरकंडा'।
मंडः, कार, उत्तरः-उत्तमः। शरण, सं. स्त्री. (सं. न.) आश्रयः, गतिः (स्त्री.)-के नशे में चर, वि., मत्त, क्षीब, मदोत्कट, २. आश्रय-त्राण, स्थानं ३. गृह. भवन
मदोद्धत, समद, मदाढ्य, मदोन्मत्त, शौंड । ४. शरण्यः , रक्षित,त्रातृ ५.शरणागतरक्षणम् ।
-खाना, सं. पुं. (अ.+फा.) गंता, शुंडा, -देना, क्रि. स., अव-रक्ष (भ्वा. प. से.), सुरालयः। शरणं दा।
-खींचना, क्रि. स., मद्यं संधा (जु, उ. अ.) -लेना, क्रि. अ., आश्रि ( भ्वा. उ. से.), सुरां उ-स्यद् (प्रे.)। सं. पुं., मद्य, संघानंशरणं प्रपद् (दि. आ. अ. ) इ-या ( दोनों अ. |
अभिषवः। प. अ.)।
-खींचने का स्थान, सं.पुं., संधानी, अभिषवशरणागत, वि. (सं.) शरणापन्न, अभिपन्न, शाला ।
शरणार्थिन , शरणैषिन् । सं. पुं. (सं.) शिष्यः । -खींचनेवाला, सं. पुं., सुराकारः, शौंडिकः, शरणार्थी, वि. (सं.-र्थिन् ) शरणेच्छुक, रक्षा- संधानिन् । भिलाषिन् ।
-खोर, सं. पुं. (अ.+फा.) पान,-आसक्त:शरण्य, वि. (सं.) शरणद, शरणागतरक्षक, रतः, मधु-मद्य-सुरा,-पः, पानशौंडः, सुरासुः।
रक्षित, प्रातृ २. दुःखित, असहाय । |-खोरी, सं. स्त्री., सुरापान-णं, मद्यसेवनम् । शरद्, सं. स्त्री. (सं.) परि-वत्सरः, अब्दः, | -पीना, क्रि. स., सुरां पा ( भ्वा. प. अ.), वर्षः-र्षे २. वर्षावसानः, मेघांतः, कालप्रभातः- | मधं सेव ( भ्वा. आ. से.)। तं, प्रावृडत्ययः ( = आश्विन-कार्तिक )। शराबी, सं. पुं. ( अ. शराब ) दे. 'शराबखोर'। शरधि, सं. पु. (सं.) तृणः, इषुधिः, दे. | शराबोर, वि. (फा.) दे. 'लथपथ' ।
शरारत, सं. स्त्री. ( अ.) कुचेष्टा-ष्टितं, दुर्ललितं, शरफ, सं. पुं. (अ.) महत्त्वं, महत्ता २. दुष्टता, खलता, अपकारः । श्रेष्ठता ३. गुणः ४. प्रतिष्ठा ।
शरारती, वि. (अ. शरारत) कुचेष्टक, शरबत, सं. पुं. (अ.) शर्करोदकं, गुडोदकं, / दुर्ललित, दुष्ट, खल, अपकारक । पानकं, गौल्यं, सितोद, मिष्टोदं २. शर्करा- श(स)राव, सं. पुं. (सं. पुं. न.) वर्द्धमानकः, मधु, क्वाथः ।
। मार्तिकः, मृत्कांस्य, दे. 'कुल्हड़' ।
'तरकश'।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |