Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वेगवान्
[***]
वेगवान्, वि. ( सं . वत् ) क्षिप्र द्रुत, शीघ्र | वेदांती, सं. पुं. ( सं . तिन ) वेदांतशास्त्रवेत्तृ
"जवन, आशु |
ब्रह्मवादिन |
वेदाभ्यास, सं. पुं. (सं.) वेद, अध्ययनं -
स्वाध्याय:- पाठः ।
वेणी, सं. स्त्री. (सं.) वेणि: (स्त्री.), प्रवेणीणिः, वेणिका २. जलौघः, तोयप्रवाहः । वेणु, सं. पुं. (सं.) वंशः, दे. 'बाँस' २. वंशी, दे. 'बाँसुरी' ।
वेदी, सं. स्त्री. (सं.) वेदिः, वेदिका, वितर्दीर्दिका ( सब स्त्री. ) । वेदी, सं. पुं. ( सं . - दिन) वेदोक्त, वि. (सं. ) वेदविहित, दे. । वेध, सं. पुं. (सं.) वेधनं, निर्भेदः न्दनं, व्यधः । यंत्रैर्ग्रहनक्षत्रावलोकनम् ।
पंडितः २. ज्ञातृ ।
--शाला, सं. स्त्री. ( सं .) मानमंदिरम् । वेधक, सं. पुं. (सं.) वेधनकरः, छिद्रकारः, वेधिन् ।
वेधना, क्रि. स. ( सं . वेधनं ) व्यध् ( दि. प. अ.), विघ्- समुत्कृ ( तु. प. से. ), छिद्रयति ( ना. धा. ) । सं. पुं., वेधः धनं, व्यधः - धनं, समुत्किरणं (दे. वेधक, विद्ध इ. ) । वेधनी, सं. स्त्री. (सं.) वेधनिका, आस्फोटनी, वृषदंशिका |
वेधी, सं. पुं. (सं.-धिन् ) वेधकः, दे. | वेला, सं. स्त्री. (सं.) काल:, समयः २. सागरतरंग : ३. समुद्रतट:-टम् ।
ज्वेतन, सं. पुं. ( सं. न. ) भरण-ण्यं निर्वेशः, -भृतिः (स्त्री.), भृत्या, भर्मण्या, कर्मण्या २. मासिकं, मासिक भतिः (स्त्री.) । - भोगी, सं. पुं. (सं.गिन् ) वेतन-भृति, भुवैतनिकः ।
वेताल, सं. पुं. (सं.) द्वारपाल : २. भूतभेद: ३. भूताधिष्ठितशवः ।
वेत्ता, सं. पुं. (सं.-तृ ) ज्ञातृ, बोद्धृ, विद् । वेद, सं. पुं. (सं.) श्रुतिः (स्त्री.), छंदस् (न.), आम्नायः, निगमः, ब्रह्मन् (न.), प्रवचनं, आर्यधर्मग्रन्थविशेषाः (ऋग्, यजुः, साम, अथर्व = ४ वेद ) २. सत्यज्ञानम् । - त्रयी, सं. स्त्री. ( सं . ) वेदत्रयम् । - निंदक, सं. पुं. (सं.) श्रुतिविरोधिन्, नास्तिक: २. बुद्धः ३. बौद्धः ।
- पारग, सं. पुं. (सं.) वेद, -श:-विद-मूर्ति:वेत्त- ज्ञानिन् - दर्शिन् ।
मंत्र, सं. पु. ( सं .) श्रुति, वचनं वाक्यम् । -माता, सं. स्त्री. (सं.-तृ ) गायत्री, सावित्री २. सरस्वती ३. दुर्गा ।
----वाक्य, सं. पुं. ( सं. न. ) वेद, -मंत्र:- वचनं
२. प्रामाणिकवचनम् ।
-विद्, सं. पुं. (सं.) दे. 'वेदपारग' | -विहित, वि. (सं.) वेद, प्रतिपादित - आदिष्ट
उक्त
- व्यास, सं. पुं. ( सं . ) दे. 'व्यास' । - सम्मत, वि. (सं.) वेद, अनुकूल - अनुमोदित | वेदना, सं. स्त्री. (सं.) पीडा, व्यथा, यातना,
संतापः २. वेदनं, अनुभवः, संवेदः, ज्ञानम् । वेदनीय, वि. (सं.) शातव्य, ज्ञेय, बोद्धव्य
२. ज्ञापनीय, बोधयितव्य ३. कष्टप्रद, दुःखद । वेदांग, सं. पुं. (सं. न. ) श्रुत्यवयवषट्प्रकारशास्त्रं [ = शिक्षा, कल्पः, व्याकरणं, निरुक्तं, ज्योतिषं, छंदस् ( न. ) ] 1
- वेदांत, सं. पुं. ( सं . ) ब्रह्म-अध्यात्म, विद्या, ज्ञानकांड २. उपनिषद् (स्त्री.) ३. उत्तरमी-मांसा, दर्शनशास्त्रविशेषः ।
वेल्डिंग, सं. पुं. ( अं.) सन्धानम् । वेल्व, सं. पुं. ( अं.) कपाटः । —ट ब सं. स्त्री. (अं.), *कपाटनलिका । वेश, सं. पुं. ( सं. ) आकल्पः, प्रसाधनं, नेपथ्यं, प्रतिकर्मन् (न.), वेषः २. परिधानं, वस्त्राणि - वसनानि (न. बहु. ) ३. पट, कुटी - मंडपः ४. गृहम् ।
वेष्टन
- धारी, सं. पुं. ( सं . - रिन ) वेषधरः, कपटछद्म-वेशिन २. दभिन ।
-भूषा, सं. स्त्री. (सं.) परिधानं, वस्त्राभरणम् । किसी का - धारना, मु., अन्यवेशं परिधा, वेषं
परिवृत् (प्रे.), वेशांतरं विधा । वेश्या, सं. स्त्री. (सं.) वेश, युवती - वधूः (स्त्री.)वनिता-स्त्री, वार, अंगना-वधूः- विलासिनीनारी-स्त्री, गणिका, रूपाजीवा, साधारणस्त्री, पण्यांगना, कामरेखा, भोग्या, भुजिया, क्षुद्रा । - पन, सं. पुं. गणिकावृत्तिः (स्त्री.), वेश्याजीवः ।
1
For Private And Personal Use Only
वेष, सं. पुं. (सं.) दे. 'वेश' ।
वेष्टन, सं. पुं. ( सं. न. ) पुट:- टं, कोश:- षः,
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |