Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
विदेश
[५४६ ] विदेश, सं. पं. (सं.) परदेशः, देशांतरम् । । विद्वत्ता, सं. स्त्री. (सं.) पांडित्यं, व्युत्पत्तिः विदेशी, वि. (सं. विदेशीय) अन्य-पर, देशीय, (स्त्री.), विद्वत्त्वं, विद्याप्रकर्षः। वै-पार, होशिक।
विद्वान् , सं. पं. ( मं. विद्वस् ) पंडित, प्रायः, विदेह. वि. सं.) अकाय. अशरीर-रिन बहशतः विपश्चित. ज्ञानवत ।
सं. पुं. (सं.) जनकः, मिथिलेश्वरः। विद्वेष, सं. पुं. (सं.) वैरं, शत्रुता, विरोधः। --पुर, सं. पुं. ( सं. न.) जनकपुरी, मिथिला, विद्वेषी, सं. पुं. ( सं.-पिन ) वैरिन , विरोधिन् , विदेहा।
शत्रुः । विद्ध, वि. ( मं. , सच्छिद्र, समुत्कीर्ण, सुषिर, विधवा, सं. स्त्री. (सं.) रंडा, मृतभर्तृका, वेधित, छिद्रित, निभिन्न २. क्षत, व्रणित विश्वस्ता, यतिनी, जालिका । ३. क्षिप्त, अस्त।
-पन, सं. पुं. (सं.+हिं. ) वैधव्यं, दे.। विद्यमान, वि. (सं.) वर्तमान, भवत्, २.प्रत्यक्ष, विधवाश्रम, सं. पुं. (सं) विश्वस्तालयः। समक्ष, उपस्थित
विधाता, सं. पुं. (सं.-तृ) ब्रह्मन् (पुं.), विद्यमानता, सं. स्त्री. (सं.) उपस्थितिः (स्त्री.), जगदुत्पादकः,सृष्टिकर्तृ, परमेश्वरः २. विधायकः, वर्तमानता।
रचयित ३. व्यवस्थापकः, *प्रबन्धकः। विद्या, सं. स्त्री. (सं.) ज्ञान, विज्ञानं, बोधः विधात्री, सं. स्त्री. (सं.) रचयित्री, विधायिका
२. अध्यात्मविद्या, परा विद्या ३. शास्त्रम्। २. व्यवस्थापिका। -दान, सं.पु. ( सं. न.) अध्यापनं २. पुस्तक- विधान, सं. पं. (सं. न.) अनुष्ठान, करणं, दानम् ।
संपादनं, निष्पादनं, साधनं २. व्यवस्था, -प्राप्ति, सं. स्त्री. (सं.) ज्ञानाधिगमः, आयोजनं, *प्रबन्ध: ३. रीतिः-पद्धतिः (स्त्री.), अध्ययनम् ।
प्रणाली ४. निर्माणं, रचनं ना ५. उपायः, -वान् , वि. (संवत् ) विद्वस् , प्राज्ञ।। युक्तिः ( स्त्री.) ६. पूजा, अर्चा ७. शासन -हीन, वि. ( सं.) अशिक्षित, निरक्षर, अश, पद्धतिः (स्त्री.), राज्यव्यवस्था ८. विधिः, अविद्य।
नियमः, कल्पः। विद्यारंभ, सं. पुं. (सं.) १. वेदारम्भसंस्कारः -करना, क्रि. स., विधा, आदिश (तु. प. अ.), २. अध्ययनोपक्रमः, शिक्षाप्रारम्भः।
शास् ( अ. प. से.)। विद्यार्जन, सं. पुं. ( सं. न.) ज्ञान-बोध-,प्राप्ति:--परिषद, सं. स्त्री. (सं.) विधि-अधिनियम, उपलब्धिः (दोनों स्त्री.) २. विद्यया धनोपा- निर्मात्री सभा।
विधायक, सं. पुं. (सं.) अनुष्ठात, कर्तृ, निष्पाविद्यार्थी, सं. पुं. (सं.-र्थिन् ) छात्रः, शिष्यः, दकः, साधकः २. निर्मात, रचयित, विधातू, २. अधीयानः, अध्येतू, पाठकः।।
३. व्यवस्थापकः प्रबन्धकः, प्रस्तोत् । विद्यालय, सं. पुं. (सं.) पाठशाला, विद्या, विधि, सं. स्त्री. (सं. पुं.) (शास्त्राणा) आदेशः, गृहं-मन्दिरम् ।
नियोगः, नियमः, कल्पः, अनुशासनं २. रीतिः विद्युत्, सं. स्त्री. (सं.) चंचला, चपला, (स्त्री.), कार्यक्रमः, प्रणाली ३. व्यवस्था, तडित् (स्त्री.), दे. 'बिजली' ।
संगतिः (स्त्री.), क्रमः ४. आचारः, व्यवहारः -प्रिय, सं. पुं. (सं. न.) कांस्य २. कांस्य- ५. प्रकारः, रीतिः (स्त्री.) ६. भाग्यम् । पात्रम्।
सं. पुं. (सं.) ब्रह्मन्, विधात (पुं.)। विद्रुम, सं. पुं. (सं.) प्रवालः, भोमीरः, -निषेध, सं. पुं. [सं.-धौ (दि.)] नियोग-प्रति
दे. 'मूंगा' २. रत्नवृक्षः ३. पल्लवः-वं, किस(श)- धौ ( द्वि.)। लय:-यम् ।
-पूर्वक, क्रि. वि. (सं. ) यथाविधि, यथाविद्रोह, सं. पुं. (सं.) राज,-द्रोहः, विरोधः,
शास्त्रं २. यथातथं, यथोचितम् ।। प्रजाक्षोभः, प्रकृतिप्रकोपः, राज्यविप्लवः। -वत् , क्रि. वि. (सं.) दे. 'विधिपूर्वक' । विद्रोही, सं. पुं. (सं.-हिन्) राज,द्रोहिन्- |-वशात् , अ. (सं.) दैवात, भाग्येन, भाग्यविरोधिन्-द्रह ।
दैव, वशात् ।
र्जनम्।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |