Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
रजकी
। ४६७)
रति
-
रजकी, सं. स्त्री. (सं.) रजका, निर्णेजिका, । रज़ील, वि. (अ) अधम, नीच २. अन्त्यज । धाविका।
| रजोगुण, सं. पुं. (सं.) दे. 'रज'सं. पुं. (२) । रजत, सं. स्त्री. ( सं. न.) रूप्यं, दे. 'चाँदी' रजोदर्शन, सं. पु. ( सं. न.) कन्यायां प्रथमः २. सुवर्ण ३. गजदंतः ४. हारः। वि., रजतमय पुष्पस्रावः।। २. शुक्ल।
रजोधर्म, सं. पुं. (सं.) दे. 'रज' सं. पुं. (१)। -कुंभ, सं. पुं. (सं.) रूप्य-श्वेत,-कुंभ:-घटः- रज, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'रस्सी' २. वेणी। कलशः।
रट, सं. स्त्री. (हि. रटना) असकृत् उच्चारण, -पात्र, सं. पुं. (सं. न.) रूप्य-श्वेत-दुर्वर्ण, आमेडनं, अभीक्ष्णं वचनं, पौनःपुन्येन पठनम् । पात्रं-भाजनम्।
रटना, क्रि. स. (सं. रटनं> ) अभ्यस् (दि. रजनी, सं. स्त्री. (सं.) निशा, रात्रि २. हरिद्रा | प. से.), असकृत् आवृत् (प्रे.) २. मुखस्थ३. जतुका ४, नीली ५. लाक्षा।
हृदयस्थ-कंठस्थ (वि.) कृ, स्मरणार्थ पुनःपुनः -कर, सं. पु. (सं.) रजनी,-पतिः-नाथः, उच्चर् (प्रे.)वद्-पठ् (भ्वा. प. से.)। चन्द्रः ।
क्रि. अ., अभीक्ष्णं रण-क्वण (भ्वा, प.से.)। -चर, सं. पु. (सं.) राक्षसः,निशाचरः। सं. राक्षसः निशाचरः। । सं. पुं., अभ्यसनं, आवर्तनं, आवृत्तिः (स्त्री.),
। -मुख, सं. पुं. (सं. न.) सायं, प्रदोषः,
कंठे करणं, हृदये धारणं, पुनः पुनः उच्चारणम् । दिनांतः।
रटने योग्य, वि., आवर्तनीय,स्मर्तव्य,स्मरणाह। रजवाड़ा, सं. पुं. (हिं. राज+वाड़ा ) देशीय-, रटनेवाला, सं. पुं., अभ्यासिन्, आवर्तयित। राज्यं २, नृपः, राजन् (पुं.)।
रटा हुआ, वि., अभ्यस्त, आवर्तित, कंठे कृत । रजस् , सं. पुं. स्त्री. (सं. न.) दे. 'रज' सं.
रण, सं. पुं. (सं. पुं. न.) संग्रामः, दे. 'युद्ध' । पुं. स्त्री.।
-क्षेत्र, सं. पुं. (सं.न.) रणांगणं-नं युद्ध-रण, रजस्वला, सं. स्त्री. (सं.) स्त्रीधर्मिणी, ऋतु
भूमिः (स्त्री)-स्थल-क्षेत्रम् । मती, पुष्पवती, पुष्पिता, म्लाना, पांशुला।।
-छोड़,सं. पुं., श्रीकृष्णः। रजा, सं. स्त्री. (अ.) इच्छा, कामः २. संमतिः
-बाँकुरा, सं. पुं. (सं.+हिं.) शरः, भटः। (स्त्री.), एकचित्तता, मतैक्यं ३. अनुज्ञा, |
-रंग, सं. पुं. (सं.) युद्धोत्साहः २. युद्धं अनुमतिः (स्त्री.)।
३. रणक्षेत्रम् । -मंद, वि.(फा.) सह-एक, मत-चित्त,संमत।।
-स्तंभ, सं. पुं. (सं.) विजय, स्तंभः-यूपः ।
रत, वि. (सं.) व्यापृत, मग्न, लग्न, लीन, -मंदी, सं. स्त्री. (फ्रा.) दे. 'रजा' (२-३)।
आसक्त २. अनुरक्त, बद्धभाव। रजाइस, रजायस, रजायसु, सं. स्त्री. (सं.
| रतजगा, सं. पु. (हिं. रात+जागना) रात्रि, राजादेशः>) आ-नि,-देशः, नियोगः, आशा,
जागरण-जागरा २. नैशोत्सवः। शासनम् २. अनुमतिः-स्वीकृतिः (स्त्री.)।
रतनार, वि. (सं. रत्न>) आ-ईषद् , रक्तरजाई, सं. स्त्री. ( <सं. रजनं ?) •पिचुल
लोहित। प्रच्छदः, तूलाच्छादनम् ।।
| रतालू , सं. पुं. (सं. रक्तालुः) (= लालरजिस्टर, सं. पु. ( अं.) पंजिका, पंजी। शकरकंद ) रक्त, पिंडकः-पिंडालुः, लोहितः, लोरजिस्टर्ड, वि. (अं.) पंजीबद्ध ।
हितालुः, रक्तकंदः। रजिस्ट्रार, सं. पु. (अं.) पंजी-पंजिका,-लेखकः। | रति, सं. स्त्री. (सं.) कामदेवकलत्रं, मदनपत्नी रजिस्ट्री, सं. स्त्री. ( अं.) पंजीनिबंधनम् । । २. मैथुनं, संभोगः, कामक्रीडा ३. अनुरागः, -कराना, क्रि. प्रे., राजकीयपंजिकायां लिख् | प्रीतिः (स्त्री.) ४. शोभा, सौन्दर्य, छविः
(स्त्री.) ५. सौभाग्यं ६. स्थायिभावभेदः -शुदा, वि., पंजी-पंजिकाकृत, लिखित। ७. रहस्यम्। रजिस्ट्रेशन, सं. पुं. (अं.), पंजी-पंजिका, करणं -क्रिया, सं. स्त्री. (सं.) रति, कैलिः (स्त्री.). लेखनम् ।
कलहः-समरं, मैथुनम् ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |