Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
मातबरी
मा, सं. स्त्री. (सं.) लक्ष्मीः (स्त्री.) २. मातृ (स्त्री.) । -बाप, सं. पुं., 'मातापिता' । माइक्रोमीटर, सं. पुं. (अं.) अणुमापकम् । माई, सं. स्त्री. [ सं . मातृ (स्त्री.) ] दे. 'माता' २. वृद्धा, जरती, स्थविरा |
चक्रम् |
माँड़ना, क्रि. स., दे. 'रौंदना', 'मसलना' और 'गूंधना' ।
—का लाल, सं. पुं., उदारः, वदान्यः २. वीरः, शूरः ।
मांडलिक, सं. पुं. (सं.) मंडल, ईश्वर : - अधीशः, माक़ल, वि. (अ.) यथार्थ, न्याय्य, उचित, युक्त, योग्य २. पर्याप्त ३. उत्तम । माखन, सं. पुं., दे. 'मक्खन' । - चार, सं. पुं., श्रीकृष्णः ।
माझा
माँझा, सं. पुं. (सं. मार्जनं > ) *पतंगगुण गुंडिक:, *मार्जनः ।
[ ४६३ ]
माँझी, सं. पुं. ( सं. मध्य > ) दे. 'मल्लाह' | माँड़, सं. पुं. (सं. मंड:-डं) भक्तमंडः, आचासः, पिच्छल:-लं-ला, निस्र (स्रा) वः, मासरः, पिच्छा
अध्यक्षः ।
माँडव, सं. पुं. (सं. मंडपः ) औद्वाहिकमंडपः । मांडवी, सं. स्त्री. (सं.) भरतपत्नी, कुशध्वजपुत्री । माड़ा, सं. पुं. (सं. मंडक : ) पिष्टकभेद: । माँड़ी, सं. स्त्री. (सं. मंडः> ) श्वेतसार:मंड:-डम् ।
मांत्रिक, वि. (सं.) मंत्र, सम्बन्धिन्-विषयक | सं. पुं. (सं.) मंत्रविद्, वेदपाठिन् २. अभिचारिन्, मायिन् ।
माँद', वि. ( सं . मंद ) निःश्रीक, खिन्न, विवर्ण २. मंदतर, निकृष्टतर, मलिनतर । माँदर, सं. स्त्री. ( देश. ) शुष्कगोमयराशिः, शकृच्चयः २. ( हिंस्र पशूनां ) गुहा, गहरं, विवरम् ।
माँदगी, सं. स्त्री. (फ़ा. ) रोगः २. क्लांति:ग्लानिः (स्त्री.) ।
माँदा, वि. ( फा . ) श्रांत, क्लांत २. अवशिष्ट ३. रुग्ण, रोगिन् ।
मांस, सं. पु. ( सं. न. ) पिशितं, पलं, पललं, तरसं, क्रव्यं, आमिषं, अस्रजं, की, जांगलम् । - का घी, सं. पुं., मांस, सार:-स्नेहः, मेदस् ( न. ) ।
. पेशी, सं. स्त्री. (सं.) शरीरस्थं मांस पिंडकं, मांसपिंडी, स्नसा, वस्नसा, स्नायुः, नाव: (ये पुरुष में ५००, स्त्रियों में ५२० होती हैं) २. द्वितीय सप्ताहे गर्भरूपम् । - भक्षक, सं. पुं. ( सं .) मांस, अद् (पुं.)अद:-भोजिन्-भक्षिन्-आहारिन् - आशिन् ।
-- भक्षण, सं. पुं. ( सं. न. ) मांस, भोजनंअशनं- अदनं- आहारः ।
- रस, सं. पुं. (सं.) मांसमंड:-डं, दे. 'यखनी' । मांसल, वि. (सं.) पीन, पीवर, मांसपूर्ण २. पुष्ट, दृढांग ३. बलवत्, बलिन् । सं. पुं., दे. 'उड़द ' ।
मागध, सं. पुं. ( सं . ) मगधवासिन् २. जरासंध: ३. चारण, वंदिन् ।
माघ, सं. पुं. (सं.) शिशुपालवधमहाकाव्यलेखको महाकविविशेषः । २. तपस् (पुं.), मासविशेष: ( जनवरी-फरवरी ) । माजरा, सं. पुं. (अ.) वृत्तं, वृत्तांतः २. घटना । माजाया, वि. (सं. माजात ) सोदर, सहोदर, सोदर्य |
माजू, सं पुं. ( का . ) मज्ज - मायि छिद्रा, फलं, मायिका ।
- फल, सं. पुं. (फ़ा + सं . ) माया-मायिछिद्रा - फलं, मायिकम् ।
माजून, सं. स्त्री. (अ.) अवलेहः, ( औषधं ) २. भंगामिश्रितावलेहः । माट, सं. पुं. (हिं. मटका ) बृहन्नीलभांड २. 'मटका' ।
माटी, सं. स्त्री. दे. 'मिट्टी' |
माणिक, सं. पुं. (सं. माणिक्यं ) शोण, रत्नंउपलः, पद्मरागः, लोहितकं, रत्नम् । मातंग, सं. पुं, (सं.) द्विपः, गजः । मात, सं. स्त्री. ( अ ) परा-अभि- परिभवः, पराजयः २. पराजित, परास्त, पराभूत । — करना, क्रि. स., विजि (भ्वा. आ. अ. ), परा-भू ।
— होना, क्रि. अ., परा-भू (कर्म), विजित (वि.) भू ।
मातदिल, वि. ( अ. मोनदिल ) अनुष्णशीत, मध्यम, सामान्य, मध्यमप्रकृतिक । मातबर, वि. ( अ. मोतबिर) दे. 'विश्वसनीय' । मातबरी, सं. स्त्री. ( अ. + फ़ा. ) दे. 'विश्वसनीयता' |
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |