Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
प्रारब्ध
प्रारब्ध, सं. स्त्री. (सं. न. ) भाग्यं देवं अदृष्ट, प्राक्तनं, नियतिः (स्त्री.) । वि., कृतारंभ, उपक्रांत ।
प्रार्थना, सं. स्त्री. (सं.) याचना, याच्या, अभिशस्ति: (स्त्री.), आ-नि,-वेदनं, अभि-, अथना । -करना, क्रि. स. अभि-प्र-, अर्थ (चु.आ.से.), याच् (भ्वा. उ. से. ), सविनयं आ-नि-विद् ( प्रे. ) 1
[ ४०० ]
- पत्र, सं. पुं. (सं.) आवेदनपत्रम् । प्रार्थनीय, वि . ( सं . ) याचनीय, अभ्यर्थनीय । प्रार्थित, वि. ( सं . ) याचितं, अर्थित, निवेदित ।
प्रार्थी, सं. पुं. (सं.-थिन् ) प्रार्थयितु, याचक:निवेदकः ।
प्रालब्ध, सं. स्त्री. दे. 'प्रारब्ध' सं. स्त्री. । प्रासंगिक, वि. (सं.) प्रसंग, आगत-प्राप्तउचित, अनुरूप, प्रस्तुत, प्रास्ताविक [ की ( स्त्री. ) = प्रास्ताविकी 31
प्रासाद, सं. पुं. (सं.) राज- नृप, गृहं भवनं मंदिरं, हर्म्य, सौधः-धम् ।
प्रिज्म, सं. पुं. ( अं. ) त्रिपार्श्वकाच: । प्रिय, वि. (सं.) दे. 'प्यारा' २. मनोहर, अभिराम । सं. पुं., पति: २. कांतः, दयितः ३. जामातृ ४. हितम् ।
प्रेय
। प्रेक्षक, सं. पुं. ( सं . ) दर्शक:, द्रष्टृ २. ( नाट कादि में ) पार्षदः, सामाजिक: ।
प्रेक्षण, सं. पुं. (सं. न. ) नेत्रं २. अवलोकन, दर्शनम् ।
प्रेत, सं. पुं. (सं.) नरकस्थप्राणिन् २. भूतभेदः, वेताल: ३. मृतमानवः, शवः । कर्म, सं. पुं. [ सं . कर्मन् (न.)] प्रेतकार्य-क्रिया-कृत्यं, आमृत्योः सपिंडीकरणपर्यंतः क्रियाकलापः ।
-गृह, सं. पुं. (सं. न. ) प्रेतभूमिः (स्त्री.) शमशानम् ।
- दाह, सं. पुं. (सं.) अन्त्येष्टि- मृतक -संस्कारः ।
- पक्ष, सं. पुं. ( सं .) पितृपक्षः, गौण चांद्राश्विनकृष्णपक्षः ।
पति, सं. पुं. ( सं . ) यमराज: । प्रेतनी, सं. स्त्री. (सं. प्रेतः ) पिशाची-चिका, प्रेतपत्नी ।
। प्रेम, सं. पुं. [ सं . प्रेमन् (पुं. न. ) ] स्नेहः, अनुरागः, प्रणयः, दे. 'प्यार' २. कामः, शृङ्गारः, रति: (स्त्री.) ३. ईश्वरभक्तिः (स्त्री.) ! कहानी, सं. स्त्री, प्रेमकथा, शृंगाराख्यायिका । - पात्र, सं. पुं. (सं. न. ) स्नेहभाजनं (मानव वा पदार्थ) ।
- वर, वि. (सं.) प्रेष्ठ, प्रियतम ।
प्रिया, सं. स्त्री. ( सं . ) नारी, रमणी २. पत्नी, भार्या ३. प्रेयसी, प्रेमवती, कांता ।
प्रीतम, सं. पुं., दे. 'प्रियतम' |
प्रीत, सं. स्त्री. [ सं . प्रीतिः (स्त्री.)] दे. प्रीति, 'प्यार' २. तृप्तिः (स्त्री.) ३. आनंद:, हर्षः ।
}
- पूर्वक, क्रि. वि. ( सं . - कं ) प्रेम्णा, स्नेहेन । - भोज, सं. पुं. ( सं . भोजनोत्सवः ।
भोगः ) प्रीतिभोजनं,
- तम, वि. ( सं . ) प्रेष्ठ, प्राणप्रिय । सं. पुं., पति:, भर्तृ । २. वल्लभः, कतिः । -तमा, वि. (सं.) प्रेष्ठा, प्राणप्रिया । सं. स्त्री, पुत्तलिका, सं. स्त्री. ( सं . ) पत्नी, भार्या, पत्नी २. कांता ।
- पाश, सं. पुं. (सं.) स्नेह - अनुराग - प्रेम, - बन्धनं-रज्जुः (स्त्री.)- श्रृंखला- जालन् ।
कलत्रम् |
-- दर्शन, वि. ( सं . ) सु- शुभ, दर्शन, चक्षुष्य, ! - वारि, सं. पुं. ( सं. न. ) प्रेमाश्रु (न.): सुरूप, शोभन, सुंदर | स्नेहस्रम् |
-भाषी, वि. (सं. पिन ) मधुरभाषिन, प्रिय, प्रेमालाप, सं. पुं. ( सं .) स्नेहसंभाषणं ३. शृंगारवादिन् वचन |
संवादः |
प्रेमाश्रु, सं. पुं. (सं. न. ) प्रेम, जलं -वारि (न.),
अनुरागवाष्पम् |
प्रेमिक, सं. पुं.. दे. 'प्रेमी' । प्रेमिका, सं. स्त्री. दे. 'प्रेयसी' | प्रेमी, सं. पुं. ( सं . - मिन् ) प्रणयिन, अनुरा गिन्, स्नेहिन, अनुराग प्रणय, वत् २. कामिन, कामुकः, रमणः, वल्लभः । वि., प्रिय, आसक्तनिरत, सेवी (उ., संगीत का प्रेमी = संगीत, प्रिय आसक्त इ. ) ।
प्रेय, वि. (सं. प्रेयस् ) प्रियतर अतिप्रिय
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |