Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
1 ३६८ ]
प्रसून
प्रसून, सं. पुं. (सं. न.) कुसुमं पुष्पं २. फलम् । वि., जात, उत्पन्न |
- वर्ष, सं. पुं. (सं.) पुष्पवृष्टिः ( स्त्री. ) । -- वाण, सं. पुं. ( सं .) पुष्प, शर:- वाणः, कामः, मदनः ।
प्रसृत, वि. (सं.) प्रगत, प्रचलित २. विस्तृत, विस्तीर्ण ३. लंब, दीर्घ, आयत ४ व्यस्त, संलग्न ५. सुशील, विनम्र ६ गत, यात ७. स्फूर्तिमत्
प्रसृता, सं. स्त्री. ( सं . ) जंघा, टक्किका । प्रसेक, सं. पुं. (सं.) आ.अव-, सेक:- सेचनम्, अभिवर्षणं, अभ्युक्षणं, प्रोक्षणम् क्षरणं, गलनं, स्त्रवणम् ३. वमनं, वयः, वयि: (स्त्री.) ४. दविका, कटोरिका अग्रभागः ।
प्रस्तर, सं. पुं. (सं.) शिला, पाषाणः, दे. 'पत्थर' |
प्रस्ताव, सं. पं. (सं.) अवसरः, उचितकालः २. प्रसंगः, विषयः ३. प्रकरणं ४. उपक्षेपः, उपन्यासः ५. प्र. नि, बंध:, लेखः ६. दे. 'प्रस्तावना' ।
प्रस्तावना, सं. स्त्री. (सं.) भूमिका, उपोद्घातः, प्राक्कथनं, आमुखं, अवतरणिका २. आरम्भ:,
उपक्रमः ।
५. उद्यत,
प्रस्तुत, वि. (सं.) नु ( नू ) त, २. उक्त कथित ३. प्रासंगिक, ४. उपस्थित, प्रतिपन्न ६. निष्पन्न, संपादित | -प्रस्थान, सं. पुं. ( सं. न. ) प्रयाणं, अपक्रमः, रामनं, यात्रा २. विजिगीषुसेनायाः प्रयाणम् । प्रस्वेद, सं. पुं. (सं.) दे. 'पसीना' । ग्रहर, सं. पुं. (सं.) याम:, दे. 'पहर' | प्रहरी, वि. ( सं .- रिन ) दे. 'पहरा' सं. पुं. २ । प्रहसन, सं. पुं. (सं. न. ) रूपक नाटक, भेद:,
२. परिहासः, विनोदः ३. अव-उप-हास: । प्रहार, सं. पुं. (सं.) आघातः, ताड:, निघतः, हथः ।
- करना, क्रि. सं. आहन ( अ. प. अ. ),
श्लाघित । प्रसंगप्राप्त
सज्ज
प्राण
प्रांत, सं. पुं. ( सं . ) देशभागः, राष्ट्रविभागः २. भूखंडः, प्रदेशः ३. सीमा, समंत: ४. अनं, कोटि : (स्त्री.) ५. दिश् (स्त्री.) । प्रांतीय, वि. (सं.) प्रांतिक, प्रांत, संबंधिन्विषयक |
प्राइवेट, वि. ( अं. ) स्वकीय, आत्मीय २. विशिष्ट, असार्वजनिक ३. गुप्त, संवरणीय । सेक्रेटरी, सं. पुं. ( अं. ) *रवकीय सचिवः । प्राकार, सं. पुं. ( सं .) वप्र:- प्रं, शा (सा) ल:,
वरणः ।
प्राकृत, वि. ( सं . ) प्रकृतिज, प्राकृतिक २. स्वाभाविक, नैसर्गिक २. साधारण ४. लौकिक ५. तुच्छ, नीच ६. भौतिक । सं. स्त्री. (सं. न. ) व्यवहारभाषा २. प्राचीनभाषाविशेषः ।
|
प्राकृतिक, वि. ( सं . ) दे. 'प्राकृत' । प्राची, सं. स्त्री. (सं.) पूर्वदिशा, पूर्वदिश् (स्त्री.) २. पूजकपूज्ययोः पुरोवर्तिदिशा । प्राचीन, वि. (सं.) पुराण, प्राक्तन, पुरातन, पूर्व, प्राक्कालीन २. पूर्वदेशीय, प्राच्य, पौरस्त्य, पूर्वदिस्थ, प्रांचू ।
प्राचीनता, सं. स्त्री. (सं.) पुराणता, पुरात
नता इ. |
प्राचीर, सं. पुं. (सं. न. ) प्रांतो वृत्तिः (स्त्री.) प्रावर:, प्रावृतिः (स्त्री.), दे. 'प्रकार' । प्राचुर्य, सं. पुं. ( सं. न. ) ' प्रचुरता' । प्राच्य, वि. (सं.) दे. 'प्राचीन' ( १-२ ) । प्राज्ञ, वि. तथा सं. पुं. (सं.) पंडित ( : ), विज्ञ ( : ), धीमत, बुद्धिमत्, विस् । प्राज्ञी, सं. स्त्री. तथा वि. (सं.) पंडिता, बुद्धिमती, विदुषी ( नारी ) ।
प्राण, सं. पुं. ( सं. प्राणा: बहु. ) असव: ( बहु . ) हृन्मारुतः २. श्वासः, उच्छ्वासः श्वसितं ३. पवन:, अनिलः ४. बलं, शक्तिः (स्त्री.) ५. जीवनं, चैतन्यं ६. आत्मन् ७. प्रियो मनुष्यः पदार्थो वा ।
प्रहृ (भ्वा. प. अ.), तड ( चु.), प्रहारं कृ । प्रहृष्ट, वि. (सं.) प्रमुदित, सुप्रसन्न, अत्यानंदित ।
- त्याग, सं. पुं. (सं.) मृत्युः, निधनं २. आत्महत्या घातः ।
प्रहेलिका, सं. स्त्री. (सं.) प्रश्नदूती, दे. 'पहेली' । दंड, सं. पुं. ( सं . ) देह-मृत्यु, दंडः, उत्तमप्रांगण, सं.पुं. (सं. न. ) अजिरं, अंगनं चत्वरम् । प्रांजल, वि. (सं.) सरल, ऋजु, २. सत्य,
- यथार्थ ३. सम, समतल
1
साहसम् ।
धारण, सं. पुं. (सं. न. ) जीवनं, प्राणनं, देहधारणम् ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |