Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
तड़ा तड़
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ २६७ ]
तड़ातड़, क्रि. वि., (अनु. ) सतडतडशब्दम् । तडित् सं. स्त्री. ( सं . ) विद्यत् (स्त्री.) चपला, चंचला, शंपा ।
- पति, सं. पुं. ( सं . ) मेघः, नीरदः ।
तड़ी, सं. स्त्री. (अनु० ) चपेटः, चपेटिका,
चपेट करतल-प्रहारः ।
तति, सं. स्त्री. (सं.) पंक्ति: श्रेणी (स्त्री.), २. समूह : ३. विस्तारः ।
ततैया, सं. स्त्री. (सं. तप्त > ) वरट:-टा-टी, इडाचिका, गंधोली, बरल:, वरौल:, विष,
शुकः श्रृंगी । तत्काल, क्रि. वि. ( सं.-लं. ) तत्क्षणात, अचि रादेव, सद्य एव, आशु, द्राक्, झटिति, तत्काले । तत्कालीन, वि. ( सं . ) तात्कालिक [ की (स्त्री.)], तदानींतन [ -नी (स्त्री.) ] । तत्क्षण, क्रि. वि. (सं. तत्क्षणं ) दे. 'तत्काल' । तत्व, सं. पुं. ( सं. न. ) तथ्यं याथार्थ्य सत्यं सत्यता, वास्तविकता २. पंचभूतानि ३. मूलकारणं ४. सारः, सार, अंश:- वस्तु (न.) ५. ब्रह्मन् (न.) ।
- अवधान, सं. पुं. ( सं. न. ) निरीक्षणं अवेक्षणन् ।
- ज्ञान, सं. पुं. ( सं . न . ) परमार्थ - ब्रह्म, ज्ञानम् । - ज्ञानी, सं. पुं. ( सं . निन् ) । तश्वशः २. -दर्शी, सं. पु. ( सं .- शिन् ) । दार्शनिकः । - वादी, सं. पुं. (सं. दिनू ) तत्रवक्त् (पुं.) २. यथार्थ,-स्पष्ट-वादिन् ।
वित्, सं. पुं. (सं. विद्) दे. 'तत्त्वज्ञानी' | - विद्या, सं. स्त्री. ( सं . ) दर्शनशास्त्रम् । - वेता, सं. पुं. (सं.- बेत्तृ ) दे. 'तत्त्वज्ञानी' | तत्पर, वि. (सं.) आसक्त, निरत, व्यापृत, समाहित, अभिनि नि, विष्ट, व्यग्र २. एकाग्र, सुसमाहित, सावधान ३. संनद्ध, सज्ज, सज्जीभूत, उपक्लप्त ।
तत्परता, सं. स्त्री. (सं.) अभिनिवेश:, आसक्ति: (स्त्री.), मनोयोगः, एकाग्रता, एकनिष्ठता, अनन्यचित्तता ।
तत्पुरुष, सं. पुं. ( सं . ) परमेश्वरः २ समासभेदः ( व्या.) ।
तत्र, अन्य. ( सं . ) तस्मिन् स्थले -स्थाने । तथा, अव्य. (सं.) च, ( द्वन्द्व समास से भी;
तनहा
उ. राम तथा श्याम = रामश्यामौ इ. ) २. तादृश, तत्सम, तत्तुल्य ।
तथापि, अव्य ( सं . ) तदपि तत्रापि, एवं सत्यपि ।
तथास्तु, अव्य. ( सं . ) एवं अस्तु भवतु | तथ्य, सं. पुं. ( सं. न. ) यथार्थता, सत्यं,
सत्यता ।
तदंतर ) क्रि. वि. ( सं . तदनंतरं ) तदनु, तदनंतर तत्पश्चात्, ततः, अथ, अनन्तरम् । तद्नुरूप, वि. ( सं . ) तत्सदृश, तत्तुल्य,
तदाकार |
तदनुसार, वि. ( सं . ) तदनुकूल, तदनुरूप । तदबीर, सं. स्त्री. ( अ ) साधनं, उपाय:-युक्तिः (eft. ) !
तदा, क्रि.वि. (सं.) तस्मिन् काले समये । तदाकार, वि. (सं.) तद्रूप २. तन्मय । तदीय, सर्व . ( सं . ) तत्संबंधिन्, तस्य । तदुपरांत, क्रि. वि., दे. 'तदनंतर' | तद्धित, सं. पुं. ( सं . ) प्रत्ययभेदः ( व्या. ) २. तद्वितांतशब्दः ।
तद्रूप, वि. (सं.) सदृश-क्ष [ शी-क्षी (स्त्री.) ],
तदाकार ।
तद्वत्, अव्य. ( स. ) तत्सदृशं तत्तुल्यम् । तन, सं. पुं. [फा. । मि., सं. तनुः (स्त्री.) ] देद्दः, शरीरं, वपुस् (न.), गात्रम् ।
- मन, सं. पुं., तनुमनसी देह देहिनौ (द्वि.) । - मन मारना, मु, कामान् अव-नि-सं-रुध् ( रु. उ. अ. )
- मन से, मु., सावधानं, अनन्यवृत्त्या सर्वात्मना एकाग्रचित्तेन (तृ. एक ) । तनख्वाह, सं. स्त्री. ( फा . ) दे. 'वेतन' । तनना, क्रि. अ. ( सं. तननं > ) प्र-वि-तन् ( कर्म. ), प्र-, लंबू ( भ्वा. आ. से. ), प्रसृ ( वा. प. अ. ), विस्तृ ( कर्म. ) २. उच्छ्रितउत्तान उन्नत (वि.) स्था भ्वा. प. अ. ) ३. रुष (दि. प. से; चु. ) ।
तनय, सं. पुं. (सं.) पुत्रः, सूनुः (पुं.),
आत्मजः ।
तनया, सं. स्त्री. ( सं . ) पुत्री, दुद्दित् ( स्त्री. ),
आत्मजा ।
तनहा, वि. ( फा . ) एकल, एकाकिन्, असहाय । क्रि. वि., एव, केवलम् ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |