Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
जुखमी
[ २४१ ]
जोतिष
जुल्मी, वि. (अ. जुल्म > ) पापिष्ठ, आतता | जेवर, सं. पुं. (फ़ा. ) वि-आ-, भूषणं, आमरणं,
यिन्, अत्याचारिन्, क्रूर
अलंकारः, अलंकरणम् । जेहन, सं. पुं. (अ.) दे. 'ज़िहन' | जैन, सं. पुं. ( सं . ) जैन मतावलम्बिन् २. जैन, - मतं-सम्प्रदायः ।
जैनी, सं. पुं. (सं. जैन ) दे. 'जैन' (१) । जैसा, वि. ( सं . यादृश) यादृश् (श), यत्प्रकारक [ जैसी (स्त्री.)= यादृशी ] । - का तैसा, मु., पूर्ववत् यथापूर्वंम् । चाहिए, मु., यथोचितं, यथाई, यथायोग्यम् । जो, सर्व. (सं. यः ) यः (पुं. ) या (स्त्री.), यत् (न.) ।
जुवा, सं. पुं. (हिं. जुआ ) दे. 'जुआ' ।
जुवारी, वि. (हिं. जुआरी ) दे० 'जुमारी' । जुघृ, वि. (सं.) भुक्तशिष्ट, उच्छिष्ट २. प्रिय, इष्ट, प्रीत, प्रेष्ठ ३. युक्त, अन्वित, युत ४. सेवित ।
जुस्तजू, सं. स्त्री. (फ़ा. ) अन्वेषणा, गवेषणा, मार्गणा ।
जुही, सं. स्त्री. (सं. यूथी ) (सफ़ेद) यूथिका, बालपुष्पी, वासन्ती, (पीली) पीत-सुवर्ण, यूथी, हेमयूथिका, कनकप्रभा, हेमपुष्पिका ।
जू,
सं स्त्री. (सं. यूका ) केशटः, केशकीटः, स्वेदसंभवा, यूकः का, षट्पदः दी । जुआ, सं. पुं. (सं. युगं गः ) योक्त्रं, धुर्वी, प्रासंगः, ईषान्तबंधनं, धुर् (स्त्री.) ।
जुआ, सं. पुं., दे. 'जुआ' ।
-कुछ, यत्किञ्चित् ।
-कोई, यः कश्चित् कश्चन कोऽपि ।
जोक, जोंक, सं. स्त्री. (सं. जलौका ) जलुका, रक्त, पापायिनी, जलाका, जलजन्तुका । जोखों, सं. स्त्री, संकटं, विपद् (स्त्री.) ।
जूठ-जूठन, सं. स्त्री. (हि. जुठा ) भुक्तशेषः, जोग, सं. पुं. ( सं. योगक्षेम ? ) दे. 'योग' | उच्छिष्टं, अवशिष्टम् । जोगिया, वि. (हि. जोगी) परिव्राजक, योगसम्बन्धिन्, २. गैरिकरागयुक्त, गैरिकाक्त, गैरिकवर्ण ।
जूठा, वि. (सं. जुष्ट) उच्छिष्ट, भुक्तशेष । जूड़ा, सं. पुं. (सं. जूट :) जूटकं, केशबन्धः,
जटाग्रन्थिः ।
जूत-जूता, सं. पुं. ( सं . युक्त > ) पादत्राणं, जोगिन, सं. स्त्री. दे. 'योगिनी' ।
- खाना, मु., तिरस्कारं लभ् (स्वा. आ. अ.) । जूती, सं. स्त्री. दे. 'जूता' ।
. जूथ, सं. पुं., दे. 'यूथ' ।
"
उपानह् (स्त्री.) । जोजन, सं. पुं. (सं. योजनं ) दे. 'योजन' । -मारना, मु., पादत्राणेन तह ( चु. ) जोड़, सं. पुं. ( सं. जोड : ) बन्धनं, मेलनं २. तिरस्कृत । २. योगः, संकलः, परिसंख्या, पिंडः । ३. अंगसन्धिः, अंगग्रन्थिः ।
जोड़ना, क्रि. स. (सं. जोड़नं ) एकत्र कृ, संमिलू (प्रे.) जुड् (भ्वा . तु. प. से. ) युज् ( रुध. उ. अ.), संश्लिष् (प्रे.) २. संकल् ( चु.), परिसंख्या ( अ. प. अ. ) । जोड़ा, सं. पुं. (हिं. जोड़ना) युगलं, युग्मं
२. द्वन्द्वं मिथुनं ३. उपानद्युगलं ४. वेषः - शः । जोड़ी, सं. स्त्री. (हिं. जोड़ा) दे. 'जोड़ा' (१-२ ) । जोत', सं. स्त्री. [सं. ज्योतिस् (न.)] प्रकाशः, आभा, युतिः ।
जोत े, सं. स्त्री. (हिं. जोतना ) चर्मपट्टः, वरत्रा, वधी ।
जोतना, क्रि. स. (सं. युक्त > ) योक्त्रयति (ना. धा.), युज् (चु.) २. कृष् (भ्वा. प. अ.), इल् (भ्वा.प.से.) । जोतिष, सं. पुं., दे. 'ज्योतिष' ।
जूनियर, वि. (इं.) अवर, अधर, अवरपदभाज् । जूही, सं. स्त्री. दे. 'जुही' । जृम्भा, सं. स्त्री (सं.) जृम्भ:, जृम्भणं, जृम्भिका, "जंभा, जंभका ।
जेठ, सं. पुं., दे. 'ज्येष्ठ' ।
जेठा, सं. पुं. (सं. ज्येष्ठः ) प्रथमजः, अग्रजः । जेठानी, सं. स्त्री. दे. 'जिठानी' । जेब, सं. पुं. (फ्रा.) (चोलकछुकादीनां ) कोशः षः । सं. पुं., चिल्लामः, ग्रंथिच्छेदकः । जेर, सं. स्त्री. (सं. जरायुः ) उखं, कललः । जेल, स. पुं. ( अं.) कारा, - गृहं आगारं, बन्दि, - गृह-शाला |
-कतरा,
-- खाना, सं. पुं. ( अ. फ़ा. ) दे. 'जेल' | १६ आ०
जोगी, सं. पुं. (सं. योगिन् ) दे. 'योगी' ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |